Zaokružen Kišov prozni opus
Objavljivanjem knjige priča “Lauta i ožiljci” iz zaostavštine Danila Kiša, Arhipelag je zaokružio veliki izdavački projekat “Izabrana dela Danila Kiša u sedam knjiga”.
Objavljivanjem knjige priča “Lauta i ožiljci” iz zaostavštine Danila Kiša, Arhipelag je zaokružio veliki izdavački projekat “Izabrana dela Danila Kiša u sedam knjiga”.
Zahvaljujući tom izdanju Arhipelaga u posebnoj ediciji i u ekskluzivnoj opremi, pred čitaocima Danila Kiša pojavljuje se celokupan prozni opus tog modernog klasika srpske književnosti - od ranog romana “Mansarda”, preko knjige kratkih priča “Rani jadi” i najpoznatijih piščevih romana “Bašta, pepeo” i “Peščanik”, do novelističkih knjiga “Grobnica za Borisa Davidoviča” i “Enciklopedija mrtvih”.
Knjiga “Lauta i ožiljci” donosi Kišove priče iz zaostavštine, većinom nastale u slično ili isto vreme kada su pisane i priče iz knjige “Enciklopedija mrtvih”. Utoliko se, kako je naveo Arhipelag, može reći da priče iz knjige “Lauta i ožiljci” predstavljaju poslednji “okretaj zavrtnja” u neuporedivoj stvaralačkoj radionici Kiša. Te priče oličavaju jedan od mogućih ishoda te velike avanture.
Suočavajući život i priču, činjenice i fikciju, govor dokumenata i moć imaginacije, Kiš u svojim poslednjim pričama pripoveda o Edenu Fon Horvatu i srednjoevropskoj sudbini, o apatridima i grobovima, o Juriju Golecu, o ljubavi i smrti, o Beogradu, o Andriću, o dugovima i svetu koji uvek ima dve nepovezive strane.
“Pripovetke iz Kišove zaostavštine: ‘Apatrid’, ‘Jurij Golec’, ‘Lauta i ožiljci’, ‘Maratonac i sudija’, ‘Pesnik’ i ‘Dug’, napisane su između 1980. i 1986. godine bilo s namerom da budu uključene u knjigu ‘Enciklopedija mrtvih’, bilo kao njen ođek. Njima smo pridodali kratku dvodelnu prozu ‘A i B’, koja u rukopisu nije imala zaglavlja. Mada ne pripada pripovednom žanru, ona funkcioniše kao metafora (metonimija) u odnosu na najveći deo Kišovog proznog opusa: otud njeno mesto u ovoj knjizi, i to na kraju, ‘kao neka vrsta lirskog epiloga’”, navela je Mirjana Miočinović, priređivač knjige u završnoj napomeni.
Knjizi je dat naslov “Lauta i ožiljci” s obzirom na činjenicu da je Kiš dve svoje zbirke, od ukupno tri, naslovio po jednoj od priča, imajući manje na umu njeno povlašćeno mesto, a više sposobnost naslova da tematski objedini sve ostale.
(SEEcult.org)
