Preminuo Dejan Despić
Akademik Dejan Despić, jedan od najznačajnijih srpskih kompozitora 20. i 21. veka, preminuo je u 95. godini u Beogradu, saopštila je 18. novembra Srpska akademija nauka i umetnosti (SANU).
Despić je bogatim stvaralačkim opusom, teorijskim radovima i pedagoškom delatnošću ostavio neizbrisiv trag u istoriji srpske muzike, istakla je SANU u saopštenju, navodeći da je njegov odlazak veliki gubitak za SANU i sveukupno srpsko društvo i kulturu.
Rođen 11. maja 1930. godine u Beogradu, Despić je studirao kompoziciju u klasi Marka Tajčevića, a dirigovanje u klasi Mihaila Vukdragovića na Muzičkoj akademiji u Beogradu. Diplomirao je na oba odseka 1955. godine. Pedagošku karijeru započeo je u Muzičkoj školi “Mokranjac”, a od 1965. godine predavao je na Katedri za teoriju Muzičke akademije (danas Fakultet muzičke umetnosti) u Beogradu. U zvanje redovnog profesora izabran je 1979. godine.
Za dopisnog člana SANU izabran je 1985, a za redovnog 1994. godine.
U okviru Akademije, obavljao je dužnost zamenika sekretara Odeljenja likovne i muzicke umetnosti (1986-1995) i sekretara Odeljenja likovne i muzičke umetnosti (1999-2011). Velikom posvećenošću, od 2000. do 2011. godine, uspešno je rukovodio koncertnom delatnošću Galerije SANU.
Autor je jednog od najplodnosnijih opusa u istoriji srpske muzike, sa više od 200 dela mnogobrojnih žanrova i vrsta - kao što su simfonijske i vokalno-instrumentalne kompozicije, koncertantna, kamerna i klavirska muzika, solo pesme, horovi, muzika za decu i druge. Među njegovim najpoznatijim delima izdvajaju se: “Simfonija u de-molu”, “Dubrovački divertimento” za simfonijski orkestar, “Koncert za Natašu” za klavir i orkestar, “Nokturno, op. 5”, “Humoristične etide”, “Vinjete”, “Muzički rečnik” i “Dubrovački kanconijer”, ciklus za ženski glas i čembalo/klavir. Odličan prijem doživeli su poema za kamerni orkestar “Na kraju puta” i njegov operski prvenac – komična opera “Pop Ćira i pop Spira”, koja je izvedena 2018. u Srpskom narodnom pozorištu u Novom Sadu.
U domenu teorije muzike Despić je dao nemerljiv doprinos originalnim naučnim studijama o teoriji tonaliteta i univerzitetskim i srednjoškolskim udžbenicima za harmoniju i harmonsku analizu, nauku o muzičkim instrumentima, tonski slog, teoriju muzike i osnove nauke o muzici.
Dobitnik je brojnih priznanja i nagrada, među kojima se izdvajaju: Orden rada sa crvenom zastavom (1987), Vukova nagrada (2000), Mokranjčeva nagrada (2005) i izvanredni Zlatni beočug Kulturno-prosvetne zajednice Beograda (2014).
(SEEcult.org)
