Preminuo Vilmos Zigmond
Čuveni filmski snimatelj mađarskog porekla Vilmos Zigmond (Zsigmond), direktor fotografije filmova kao što su “Bliski susret treće vrste”, “Lovac na jelene” i “Kockar i bludnica”, preminuo je 1. januara u Kaliforniji u 86. godini.
Zigmond je doprineo američkom novom talasu 70-ih specifičnom upotrebom prirodnog svetla i saradnjom sa nekim od najuticajnijih reditelja.
Sarađivao je sa rediteljima kao što su Robert Altman, čijim je filmom “Kockar i bludnica” najpre i privukao pažnju, te Majkl Ćimino (Michael Cimino), Brajan de Palma (Brian De Palma), Stiven Spilberg (Steven Spielberg), Martin Skorseze (Scorsese), Vudi Alen (Woody Allen)…
Za Spilbergov “Bliski susret trećeg vrste” je dobio Oskara 1978. godine, a bio je nominovan još tri puta – za Ćiminov “Lovac na jelene” (1978), “Reku” Marka Rajdela (1984) i “Crnu Daliju” De Palme (2006).
Kanski filmski festival dodelio mu je 2014. godine nagradu za životno delo.
Zigmond je napustio Mađarsku 1956. godine sa svojim prijateljem Laslom Kovačem (László Kovács, 1933-2007), takođe legendarnim filmskim snimateljem (Goli u sedlu, Isterivači duhova…), sa kojim je prethodno tajno snimao i dokumentovao, dan za danom, razvoj mađarske revolucije protiv sovjetske dominacije. Snimljeni materijal su uspeli da prošvercuju i potom unovče u SAD, prodavši ga mreži Si-Bi-Es (CBS). U to vreme američka javnost nije mnogo znala o mađarskoj revoluciji, a zahvaljujući njihovom materijalu dobila je udarno mesto na televiziji.
Zigmond je holivudsku karijeru započeo kao direktor fotografije na niskobudžetnim filmovima, a na put slave ga je poveo Altman kada ga je angažovao za “Kockara i bludnicu” 1971. Zajedno su uveli jedinstveni način snimanja i upotrebe tehnike zumiranja i osvetljenja slike, a Zigmond se ubrzo etablirao kao jedan od najuglednijih holivudskih snimatelja.
Svojevremeno je rekao da snimatelj može samo da bude jednako dobar kao reditelj, jer priča je glavna stvar, a reditelj je zna bolje nego iko drugi.
“Najvažnija stvar za snimatelja je da zna kakvu vrstu priče reditelj želji da ispriča”, rekao je Zigmond 80-ih u jednom intervjuu.
Smatrao je da je svetlo ono što snimatelja pravi umetnikom, te da film nije film ako nema dobru fotografiju.
Foto: Petr Novák, Wikipedia
(SEEcult.org)
