Poveži, obeleži - izbrisane
Izložba u okviru projekta “Poveži, obeleži” (Link It, Mark It), u organizaciji Saveza udruženja likovnih umetnika Vojvodine (SULUV), otvorena je u Galeriji SULUV i Malom likovnom salonu Kulturnog centra Novog Sada, a obuhvata radove umetnika iz Srbije, Hrvatske, Slovenije i Austrije.
Reč je o nastavku saradnje u okviru projekta započetog 2020. godine javnim diskusijama umetnika iz četiri zemlje.
Na izložbi učestvuju: Vladimir Frelih, Dragan Matić, Arjan Pregl, Danijel Babić, Selman Trtovac, Igor Friedrich Petković, Marjam Mohmadi (Maryam Mohammadi), Samson Ogiamien, Arif Kryeziu (Kryeziu), Maviead Al Karam (Mawiead) i Zoe Guglielmi (Zoë Guglielmi), a kustos i recenzent je Saša Janjić.
Projektom “Poveži, obeleži” (Link It, Mark It) pokrenut je specifičan proces međusobne povezanosti i integracije gostujućih i domaćih umetnika. Akcenat je na umrežavanju, međunarodnoj saradnji i razmeni umetničkih ideja i iskustava koja se odnose na period 90-ih u kontekstu umetničkog razvojnog puta. Osnovna ideja projekta “Poveži, obeleži” podrazumeva umetničko istraživanje prostornih, medijskih, društveno-političkih i socijalnih aspekata koji bi potom bili predstavljeni u umetničkom radu.
Koncept i tema projekta počivaju na terminu IZBRISANI, kojim se referiše na 90-te godine 20. veka i različite vidove diskriminacije kojima je država preko svojih institucija izlagala civilno stanovništvo. Terminom izbrisani obuhvaćeni su različiti represivni postupci, diskriminacija na osnovu etničke, verske, polne, uzrasne, rasne, ekonomske i druge pripadnosti.
Potiranje identiteta pojedinca ogledalo se u oduzimanju prava na državljanstvo, brisanju iz raznih evidencija, oduzimanju glasačkih prava, prinuđenosti na migracije, izbeglištvo, izgnanstvo, raseljavanje itd. U tom smislu tematski okvir projekta paralelno govori o izgubljenim identitetima i izgubljenim generacijama, koji se, po nekim analizama i istraživanjima, u najvećoj meri vezuju za osobe rođene na ovim prostorima između 1960. i 1985. godine. To su generacije koje su izgubile domovinu, mesto boravka, zaposlenje, imovinu, državljanstvo, lični i socijalni integritet, kojima su zakinuta osnovna ljudska prava, a koja bi Univerzalnom deklaracijom o ljudskim pravima, kao i Evropskom konvencijom o ljudskim pravima, trebalo da su im zagarantovana i nepovrediva. Ovi, uglavnom nenadoknadivi gubici podvlače i posebnu, iako manje priznatu posledicu – oduzetu mladost, kao i postefekte odrastanja i sazrevanja u specifičnim okolnostima koje su vladale tokom 90-ih godina, a koji se u manjoj ili većoj meri ispoljavaju i danas. Svedočeći narušavanju osnovnih civilizacijskih načela, ove generacije su, usled raspada SFRJ i višegodišnjih ratnih sukoba, sankcija i ekonomske i kulturne izolacije, a kasnije i perioda tranzicije, obeležene kao generacije propuštene slučaju.
Kroz temu izbrisani, kako je navedeno, naglašava se konkretni društveno-politički kontekst u kojem su tokom 90-ih profesionalno sazrevale generacije umetničkih stvaralaca, a njihova umetnička praksa vremenski i tematski poklapa se sa iskustvima i dešavanjima u pomenutom razdoblju i traje sve do danas. Koncept projekta otvara polje za nova istraživanja u kojem se kroz aktivizam, demokratizaciju i kulturu sećanja sagledavaju opšti problemi prostornih, vremenskih i društvenih okolnosti u regionu.
Projekat se realizuje uz podršku Fondacije “Novi Sad – Evropska prestonica kulture” u okviru programskog luka Seobe, a podržali su ga i Fondacija za otvoreno društvo Srbija, Gradska uprava za kulturu Grada Novog Sada i Austrijski kulturni forum.
Izložba je otvorena od 21. februara do 4. marta.
*Foto: otvaranje izložbe (SULUV)
(SEEcult.org)
