Grčki pisci na Sajmu knjiga
Grčka na 54. Sajmu knjiga u Beogradu, na kojem ima status počasnog gosta, predstavlja 12 pisaca, čije su knjige objavljene ove godine na srpskom jeizku, a među njima je i predsednik nacionalnog udruženja književnika Tanasis Valtinos, koji će se obratiti 26. oktobra posetiocima i na otvaranju beogradske književne manifestacije.
Grčka na 54. Sajmu knjiga u Beogradu, na kojem ima status počasnog gosta, predstavlja 12 pisaca, čije su knjige objavljene ove godine na srpskom jeizku, a među njima je i predsednik nacionalnog udruženja književnika Tanasis Valtinos, koji će se obratiti 26. oktobra posetiocima i na otvaranju beogradske književne manifestacije.
Među gostima iz Grčke su i nagrađeni autori, poput Nasosa Vajenasa, dobitnika nagrade “Branko Radičević" 2008. godine, kao i kandidati za prestižnu regionalnu nagradu “Balkanika” - Takis Teodoropulos (2007) i Elena Huzuri (2006). Dolazi i spisateljica i ilustratorka Vaso Psaraki, koja je bila grčki kandidat za nagradu “Andersen” 2006. godine, a svakodnevno će držati crtačke radionice za najmlađe posetioce.
Akademik Valtinos (1932), koji će se obratiti na otvaranju 54. Sajma knjiga, na čelu je Udruženja književnika Grčke, a član je Evropske akademije nauka i umetnosti, Atinske akademije i grčkog Udruženja dramskih pisaca.
Studirao je film i napisao mnoge scenarije, uključujući za "Put ka Kiteru" Tea Angelopulosa, za koji je i nagrađen 1984.
Posle 1974. godine povremeno je živeo u Engleskoj, zapadnom Berlinu i SAD, kao gostujući profesor mnogih univerziteta i kulturnih institucija.
Preveo je Euripidove "Trojanke" i Eshilovu "Orestiju", tragedije koje su igrane u teatru "Tehnis" čuvenog Karlosa Kuna.
Među gostima iz Grčke najavljen je i atinski pisac Hristos Janaras, čijih je šest knjiga prevedeno na srpski jezik, a ove godine objavljena je “Ličnost i eros” (Beseda, Novi Sad).
Teolog i filozof, Janaras je profesor filozofije i političke diplomatije na atinskom Pandion univerzitetu, na katedri za međunarodne i evropske studije, a predavao je kao gostujući profesor na univerzitetima u Parizu, Ženevi, Lozani, Retimnu na Kritu. Počasni je profesor i Univerziteta u Beogradu.
Aktivno utiče na javni život pišući kao redovni kolumnista o društvenim i političkim aktuelnostima.
Među gostima iz Grčke biće i prozni pisac Takis Teodoropulos, čija je
knjiga “Leva ruka Afrodite” bila kandidat za “Balkaniku 2007. Godinama je radio i kao novinar, a bio je i prvi direktor redakcije časopisa za kulturu "To Tetarto". Od 1996. godine radi i u izdavaštvu.
Kandidatkinja za nagradu “Balkanika” bila je i Elena Huzuri 2006. godine, za knjigu “Mračni Vardar”, koju je objavila i Narodna knjiga.
Huzurijeva je objavila šest zbirki poezije, dve studije, biografski esej, antologiju, kritičke beleške o poeziji, knjigu za decu i jedan roman. Radila je i u izdavaštvu, a bila je angažovana i u upravi Udruženja književnika Grčke.
Najavljen je i pisac Nasos Vajenas, dobitnik nagrade "Branko Radičević" (Brankovo Kolo, 2008).
Studirao je filologiju u Atini, Rimu, Eseksu i Kembridžu, gde je napisao i doktorsku disertaciju na temu poezije i poetike Jorgosa Seferisa. Objavljivao je poeziju, studije i eseje o književnim i književno-kritičkim temama, što ga danas i čini jednim od najznačajnijih grčkih kritičara. Pored toga, redovni je kolumnista grčkih dnevnih novina.
Jedna od zvezda 54. Sajma knjiga je i Aleksis Stamatis, čija je knjiga “Bar Flober” objavljena na srpskom u izdanju “Arhipelaga”, na čijem će štandu takođe gostovati.
Rođen u Atini 1960. godine, Stamatis je završio arhitekturu u Atini, a postdiplomske studije arhitekture i filma u Londonu.
Objavio je sedam romana, počev od “Sedmog slona” (Kedros, 1998), koji je objavljen u Velikoj Britaniji i Bangladešu. Roman “Bar Flober” (Kedros, 2000) objavljen je u Velikoj Britaniji, Francuskoj, Italiji, Rusiji i Španiji.
Njegov šesti roman “Američka fuga” objavila je u SAD kuća Etruscan Preš, koja je tim izdanjem osvojila međunarodnu nagradu za književnost National Edowment for the Arts.
Više puta je predstavljao Grčku po međunarodnim književnim skupovima, a spoljni je saradnik dnevnih novina "Etnos" i raznih časopisa u kojima piše o umetnosti i kulturi.
Među gostima je i slikarka, ilustratorka i spisateljica knjiga za decu Vaso Psaraki, koja će održati crtačku radionicu.
Završila je studije na Vakalo Otvorenoj akademiji lepih umetnosti, a bafila se grafičkim dizajnom u okviru fabrike Pavlidis - jedne od najvećih i najstarijih fabrika čokolade u Grčkoj. Jedna od tih ambalaža (za čokoladu Lakta) još uvek je u upotrebi, nakon 33 godine.
Od 1978. posvetila se ilustrovanju knjiga za decu. Organizovala je lične izložbe po Grčkoj, Kipru, Finskoj, Belorusiji, a učestvovala je i u mnogim grupnim izložbama u Grčkoj i u inostranstvu, uključujući i u bivšoj Jugoslaviji.
Članica je Udruženja likovnih umetnika Grčke i Kruga Grčke knjige za decu, a radila je i kostime, scenu i konstrukcije za 14 TV epizoda "Priče - dođite u čaroliju knjige", u produkciji Nacionalnog centra za knjigu Grčke i Ministarstva kulture Grčke, u okviru kampanje za promovisanje čitanja.
Dobitnica je mnoštva nagrada, a bila je kandidat za Andersenovu nagradu 2006, dok je ove godine kandidat za nagradu “Astrid Lindgren Memorial Award”.
Među gostima je i Dimitris Nolas, koji je studirao u Atini i Frankfurtu pravo i sociologiju, a u Briselu film. Napisao je i režirao radio emisije za decu, a za državnu televiziju informativne emisije. Sarađiao je 80-ih na pisanju scenarija filmskih i TV produkcija s grčkim rediteljima: Hadžisom, Panajotopulosom, Angelopulosom, Smaragdisom, Lambrinosom i Vulgarisom. Bio je i predsednik upravnog odbora Nacionalnog centra za knjigu Grčke (EKEBI) od 2004. do 2007.
Dolazi i reditelj, prozni i pozorišni pisac Kostas Asimakopulos, čije je obnovljeno izdanje knjige “Ljubav na Krfu” izdala “Prosveta”.
Režirao je mnoge filmove i TV serije, a njegov pozorišni komad Eleni Altamura bio uzastopno dve godine na repertoaru rumunskog Narodnog pozorišta.
U grupi grčkih gostiju je i Marija Laina, čije su zbirke “Ružični strah” i “Ovde” objavljene na srpskom u izdanju Niškog kulturnog centra. Studirala je pravo, a radila je kao tekstopisac, prevodilac i urednica izdanja, ali i kao tekstopisac TV emisija i filmova. Bila je i producent, urednik i voditelj grčkog radija, a godinama je predavala grčki jezik i književnost po američkim koledžima.
Gostuje i pesnik i prozni pisac Dimitris Mingas, čiju je knjigu “Telemahova Odiseja” objavila na srpskom “Geopoetika”. Njegove pripovetke su prevedene na engleski, francuski i kineski, a u Španiji su mu otkupljena prava za adaptaciju romanа “Samo smo se igrali!” u filmski scenario.
Među gostima je i Nikos Panajotopulos, čiju knjigu “Gen sumnje” izdaje podgorički “Oktoih” na srpskom. Napisao je veliki broj scenarija za dugometražne filmove, a filmom "Odsutni", u režiji Nikosa Gramatikosa, osvojio je nagradu za scenario na 37. Filmskom festivalu u Solunu 1996.
Mnoge njegove pesme i pripovetke su nagrađene, a roman “Hageografija” bio je u užem izboru za nacionalnu nagradu 2003.
Najavljena je i Hara Janakopulu, čija je knjiga “Bljak!” objavljena na srpskom u izdanju “Kreativnog centra”, a poznata je i kao prevodilac mnogih knjiga i autorka romane za tinejdžere (Leta, Priča jedne priče, Ostrvo koje putuje, Igra s klavirom i Samoća preko puta).
Osim gostujućih pisaca, Grčka će, pored štanda koji će biti organizovan u osam tematskih celina - kako bi pružio što bolji uvid u savremenu izdavačku delatnost te zemlje, predstaviti i izdavačku delatnost šest izdavačkih kuća, među kojima i Nacionalnog muzeja savremene umetnosti Grčke i Svetogorskog ognjišta.
Bogat svakodnevni program zemlje počasnog gosta uključuje i predavanja, projekcije, radionice za decu, performanse: "Od bogova ka ljudima" i "... a na nogama mi cipele od papira", 3D projekcije Fondacije Helenskog Sveta i aktivnosti Helenskog fonda za kulturu u Beogradu.
Na 54. Sajmu knjiga učestvuje do 1. novembra više od 800 izlagača iz zemlje i sveta, pod sloganom “More knjige”.
Osim iz Grčke, na 54. Sajmu knjiga gostovaće i pisci iz Kanade, Ukrajine, Poljske, Italije, Nemačke, Velike Britanije, Hrvatske i Francuske.
Među zemljama koje učestvuju su i Švedska, Japan, Kina, Rusija, Austrija, Španija, Portugalija, Švajcarska, Izrael, Brazil, Iran, Angola, Bugarska, Makedonija, Bosna i Hercegovina i Crna Gora.
Sajt Sajma knjiga je www.beogradskisajamknjiga.com, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org
(SEEcult.org)