Neka druga mesta

Izložba “Neka druga mesta”, koja prikazuje rezultat povezivanja naučnih istraživanja i tehnoloških inovacija smeštenih u svet umetnosti, biće otvorena 20. septembra u Muzeju primenjene umetnosti (MPU) u Beogradu kao prva u nizu sličnih inicijativa čiji je cilj da podstakne održivi ekonomski razvoj Srbije.

Nastala u okviru istraživačkog portfolija Centra za istraživanje javnih politika (Re:People), u partnerstvu sa Institutom za molekularnu genetiku i genetičko inženjerstvo (IMGGI) Univerziteta u Beogradu, izložba “Neka druga mesta” objašnjava prirodu kao apsolutno poreklo stvarnosti zasnovano na naučnim metodama i preciznim eksperimentima.

Kustos izložbe i umetnički direktor Re:People Ivan Šuković pozvao je umetnice Emiliju Radojičić, Sonju Lundin, Jovanu Čavorović, Draganu Lukić i umetnika Emira Šehanovića da svojim radovima pokrenu nova čitanja u različitim umetničkim medijima, gde jukstapozicija elemenata nastoji da stvori kritičko i konceptualno trenje između dela i praksi koje imaju naučno utemeljenje.

Svi umetnički radovi su protkani bio-pigmentima, mikroorganizmima koji su preuzeti sa različitih prirodnih staništa u Srbiji. Bio-pigmenti kao prirodna zamena za veštačke pigmente imaju razne ekonomske i tehnološke prednosti, te samim tim, konceptualna uokvirenost ovog projekta dotiče pitanje efekta prirodnog nasleđa kao načina razmišljanja. Preuzeti mikroorganizmi sa različitih prirodnih staništa podstiču ekonomske i tehnološke prednosti, zamenu veštačkih pigmenata prirodnim, smanjenu količinu otpadnih voda. Samim tim, konceptualna uokvirenost projekta dotiče pitanje efekta prirodnog nasleđa kao načina razmišljanja i asocira na kulturne prakse kao što su gledanje i pamćenje.

Emir Šehanović, detalj

Umetnički prikaz je utemljen u istraživanju koje predvodi biohemičarka dr Jasmina Nikodinović-Runić sa IMGGI. Taj naučni projekat je uspostavljen po principu preuzimanja žive bakterije - streptomicete sa različitih lokaliteta u Srbiji. Njihov kasniji životni ciklus u laboratorijskim uslovima se revalorizuje kao proces produktivne transformacije u pigmente koji postaju aplikativni na materijalima.

Bez obzira na tu jaku naučnu osnovu, izložba “Neka druga mesta” ne donosi nužno distanciranu, naučnu perspektivu, već i emocionalnu i ličnu vezu koja proizilazi iz njenog porekla filtriranog kroz eksperiment, dok su nasleđe i topografski ostaci života fokus umetničkog istraživanja.

Izložba je rezultat kontinuiranog istraživačkog rada Centra za istraživanje javnih politika na otkrivanju vodećih inovativnih ekonomskih i naučnih sektora u Srbiji. U tom procesu naučni projekat dr. Jasmine Nikodinović-Runić je pokazao snažnu transformativnu moć koje bio-pigmenti mogu imati u primenu u raznim sektorima u ekonomiji. Re:People će jednom godišnje organizovati izložbe koje preispituju tu naizgled neočekivanu vezu umetnosti i nauke. Tim istraživača sa IMGGI bavi se uzorkovanjem zemljišta, izolovanjem streptomiceta i izučavanjem njihovog diverziteta i karakteristika, poput mogućnosti produkcije pigmenata ili razgradnje pojedinih vrsta otpada. Do sada u laboratorijskoj zbirci imaju više od hiljadu sojeva sa iz različitih staništa Srbije. Određeni bakterijski pigmenti već su odobreni za široku upotrebu, kao što su riboflavin (vitamin B2), astaksantin i β-karoten. Poslednjih godina primećen je porast interesovanja za prirodnim obojivačima usled rastuće svesti o otpadu od sintetičkih boja i njegovim negativnim uticajima na zdravlje i okolinu.

Kustos izložbe i jedan od učesnika, Ivan Šuković (1981, Podgorica), doktorirao je na Univerzitetu umetnosti u Beogradu, na odseku za višemedijsku umetnost (2019). Magistrirao je na odseku za digitalne umetnosti i nove medije u Beogradu, a diplomu osnovnih studija stekao iz oblasti književnosti na Filozofskom fakultetu na Univerzitetu Crne Gore. Od 2011. do 2022. imao je više samostalnih izložbi u zemlji i u inostranstvu. Bio je predstavnik Crne Gore na 59. Bijenalu umetnosti u Veneciji 2022. Dobitnik je više nagrada za stvaralaštvo, a njegovi radovi nalaze se u muzejskim i privatnim kolekcijama. Živi i stvara u Beogradu.

Emilija Radojčić (1989, Beograd) završila je osnovne studije primenjene grafika 2015. na Fakultetu primenjenih umetnosti (FPU) u Beogradu, a 2021. godine master studije Teorija umetnosti i medija na Univerzitetu umetnosti u Beogradu. Njeni skoriji radovi se kreću između umetnosti i dizajna. Bavi se istraživanjem trodimenzionalnim i taktilnim aspektima crteža, tekstila i skulpture kroz različite materijale i medije. Do sada je realizovala samostalne i grupne izložbe, audio/vizuelne performanse, kolaboracije i publikacije sa različitim umetnicima, kustosima, institucijama, galerijama i brendovima u zemlji i inostranstvu.

Emilija Radojčić

Jovana Čavorović (1985, Beograd) u okviru kombinuje likovnu umetnost sa savremenim japanskim pristupom praksi izrade keramičkih predmeta. Diplomirala je 2010. na FPU u Beogradu, na odseku za keramiku. Zavrđila je 2020. godine dvogodišnje istraživanje u The Tajimi Citi Potteri Design and Technical Centre (Ishoken) u Japanu. Do sada je realizovala samostalne i grupne izložbe, a više puta je nagrađivana. Njeni radovi se nalaze u muzejskim i privatnim kolekcijama. Suosnivačica je Galerije Blatobran u Beogradu.

Dragana Lukić (1998, Beograd) završila je master studije 2022. godine na FLU u Beogradu. Samostalno je izlagala u Bijeljini i Beogradu, a grupno u Beogradu i Temišvaru. Učesnica je projekata “Nature is my homeland” (Krakov), “Zenit 21/21” (Zagreb) i “BečBijeljina” (Bijeljina).

Sonja Lundin (1997, Stokholm) završila je osnovne studije na FLU u Beogradu, na grafičkom smeru, a master 2022. godine na slikarskom odseku. Pretežno se bavi multimedijskim slikama uz kolažiranje, sito štampu i crteže različitim bojicama, flomasterima i foto-transfer tehnikama. Teme njenih radova uglavnom su u vezi sa porodičnim i intimnim socijalnim strukturama i multikulturalnošću u sopstvenom doživljaju srpske i švedske kulture. Izlagala je na samostalnim i grupnim izložbama.

Sonja Lundin

Emir Šehanović (1981, Tuzla) izlagao je, osim u regionu, i na samostalnim i grupnim izložbama u Parizu (2018), Budimpešti (2018), Los anđelesu (2018), Berlinu (2015), Atini (2013)… Učestvovao je, između ostalog, na Liste Art Fair (2015), Parallel Vienna, ArtGeneve (2018, 2019), Vienna Contemporary… Nedavno je odabran za jednog od sto skulptora sutrašnjice (100 Sculptors of Tomorrow), publikaciju koju su objavili Thames and Hudson. Živi i radi u Beogradu.

Izložba “Neka druga mesta” u MPU, u okviru koje će biti organizovani brojni prateći programi, biće otvorena  do 10. oktobra, a podržali su je: Centar za promociju nauke, KEFO Srbija i MPU.

(SEEcult.org)