Zoran Popović u Londonu i Kembridžu

Beogradski umetnik Zoran Popović, jedan od ključnih aktera nove umetničke prakse u Srbiji i bivšoj Jugoslaviji, predstaviće se samostalnom izložbom u galeriji Handel Street Projects u Londonu, a učestvuje i na grupnoj izložbi “Actions” u Kettle's Yard galeriji u Kembridžu, prvoj u tom prostoru posle obimne rekonstrukcije.

Na izložbi “Dokument kao umetnički rad: Gestualni govor Jozefa Bojsa” (Document as a Work of Art: Gestural Speech of Joseph Beuys) u londonskoj galeriji Handel Street Projects, koja će biti otvorena 16. februara, Popović će predstaviti 15-minutni 8mm film u boji o Bojsovom 12-časovnom performativnom predavanju održanom 1973. u Edinburgu. Uz film “Jozef Bojs, dvanaestočasovno-predavanje: posvećeno Anaharsisu Klocu” (Joseph Beuys’s Twelve Hour Lecture: A Homage to Anacharsis Cloots), izložba obuhvata i dokumente u vezi sa čuvenim Popovićevim performansom “Aksiomi” (Axioms) iz 70-ih.

Popović je leta 1973. godine bio među osam jugoslovenskih umetnika koje je Ričard Demarko (Richard Demarco) pozvao na Festival umetnosti u Edinburgu. U okviru programa Demarkove galerije, održanog u avgustu 1973. na Melvil koledžu, zasebno su – na istom podijumu i u isto vreme, izvodili svoje performanse Zoran Popović, Marina Abramović, Gergelj Urkom i Raša Todosijević.

Zoran Popović, Aksiomi

Popović je u Galeriji Ričard Demarko održao i slajd-projekcije svoja dva performansa – “Aksioma”, koje je izveo u Galeriji SKC-a 1972. godine i “Skrivanje iza Sally Holman”, izvedenog 1973. u parku Tašmajdan. Nekoliko dana kasnije izveo je “Aksiome” i uživo u fiskulturnoj sali Melvil koledža, u pratnji Tom Marioni Free Jazz Quarteta.

Zoran Popović, Aksiomi

U istom prostoru Melvil koledža Popović je snimio potom i Bojsov performans posvećen Anaharsisu Klocu, pruskom plemiću i teoretičaru koji je bio značajna ličnost Francuske revolucije.

Film “Joseph Beuys’s, Twelve-Hour Lecture: A Homage to Anacharsis Cloots” fokusiran je na telesni i gestualni govor Bojsa, a Popović ga je dopunio muzikom.

Prikazan je prvi put u Beogradu 2016. godine u galeriji Menjačnica Gete instituta, a kao i na toj izložbi, i u galeriji Handel Street Projects praćen je serijom od oko 30 crno-belih i fotografija u boji, koje je Popović snimio za vreme Bojsovog performansa.

Zoran Popović, Joseph Beuys Twelve Hour Lecture, Edinburg 1973.

Uoči otvaranja izložbe u galeriji Handel Street Projects, koju vodi Feđa Klikovac, a biće je moguće obići do 17. marta, Popović se predstavio i na grupnoj izložbi “Actions. The image of the world can be different” koja je otvorena 10. februara u upravo rekonstruisanoj galeriji Kettle's Yard u Kembridžu.

Izložba obuhvata radove 38 umetnika, a inspirisana je jednim pismom ruskog umetnika Nauma Gaba, protagoniste konstruktivizma i jednog od pionira kinetičke umetnosti. Izložba pokušava da reafirmiše potencijal umetnosti kao poetične, društvene i političke snage u društvu.

Popović učestvuje filmom “Struggle in New York / Борба у Њујорку”, koji je snimio sredinom 70-ih s članovima umetničkog kolektiva Art and Language i drugim predstavnicima njujorške scene kao kritički pogled na umetnost tog vremena, a tokom januara je mogla da ga pogleda i publika u Beogradu, u okviru obnovljenog programa MSUBioskop Muzeja savremene umetnosti.

Crno-beli film “Struggle in New York” (16 mm, 56’30’’), koji nosi snažnu antikapitalističku poruku, snimljen je u oktobru i novembru 1976. u Njujorku, a čini ga 12 segmenata povezanih temom “umetnost i društvo”.

Zoran Popović, Struggle in New York / Борба у Њујорку, 1976.

Film dokumentuje ulični bojkot Vitni muzeja i njegovog projekta “Tri veka američke umetnosti” (Three Centuries of American Art), pokrenut na inicijativu Artists Meeting for Cultural Change (Aron Rozeman, Karol Konde i Karl Beveridžov, Sol Ostrov, Majkl Krogman, Katarina Ziverding, Klaus Meting i drugi), feminističku kritiku umetnica Teri Berkovic, Rut Račlin i Korin Bronfman itd.

U filmu se pojavljuju i brojni protagonisti njujorške umetničke scene, okupljeni oko kolektiva Art & Language (Džozef Kosjut, Mel i Pola Ramsden, Ian Bern, Majkl Koris, Endrju Menard, Preston Heler, Ketrin Bigelou, Kristin Kozlov, Mejo Tompson i drugi).

Film “Struggle in New York” je 2016. godine imao projekcije u galeriji Handel Street Project u Londonu, a prikazan je i u Tejt Britan, u okviru pratećeg programa reprezentativne izložbe “Konceptualna umetnost u Britaniji 1964-1979”.

Ričard Demarko na projekciji filma Zorana Popovića, Struggle in New York u galeriji Kettle's Yard, Kembridž, 2018.

Uz Popovića, među umetnicima koji su zastupljeni na izložbi “Actions” su i Jozef Bojs, Nejtan Koli (Nathan Coley), Džeremi Deler (Jeremy Deller), Naum Gabo…

Za izložbu je naručeno devet novih radova (eL Seed, Melanie Manchot, Cornelia Parker, Caroline Walker, Idris Khan, Issam Kourbaj, Harold Offeh, Rana Begum, Candoco Dance Company i koreografkinja Laila Diallo, Regina José Galindo).

Izložba obuhvata slike, fotografiju, performans, film i video, instalacije i nove medije, a mnogi od tih radova biće predstavljeni prvi put u Kembridžu, uključujući nove radove umetnika kao što su Callum Innes, Oscar Murillo, Julie Mehretu i Linder.

Nathan Coley, The Same For Everyone - Friland, foto: Kettle's Yard

Na izložbi učestvuju i Basel Abbas + Ruanne Abou-Rahme, John Akomfrah, Rana Begum, Anna Brownsted, Alice Channer, Edmund de Waal, Jamie Fobert, Helen Frankenthaler, Anya Gallaccio, Henri Gaudier-Brzeska, Barbara Hepworth, Mary Kelly, Richard Long, Gustav Metzger, Ben Nicholson, Cornelia Parker, Vicken Parsons, Katie Paterson, Khadija Saye, Emma Smith i Kate Whitley.

Izložba “Actions” zauzeće čitav Kettle’s Yard, uključujući i prostor na otvorenom, a obuhvata niz pratećih događaja u i oko te galerije u čiju je rekonstrukciju, prema navodima BiBiSi-ja, uloženo 11,3 miliona funti..

Izložbu prati i bogato ilustrovana publikacija (urednici Sarah Lowndes i Andrew Nairne).

Prvi deo izložbe biće održan do 2. aprila,  a drugi je najavljen od 16. aprila do 6. maja.

(SEEcult.org)