Vujić o misiji Apolo 11, Tesli u Smitsonijanu...

Inženjer NASA u penziji Dejvid Vujić (David Vuich), jedan od sedmorice stručnjaka srpskog porekla koji su učestvovali u svemirskom programu Apolo i doprineli prvom sletanju čoveka na Mesec, održao je 23. jula u Srpskoj akademiji nauka i umetnosti (SANU) predavanje o tom istorijskom poduhvatu “u duhu Nikole Tesle i Mihaila Pupina”, najavljujući i prvo predstavljanje Tesle u čuvenom američkom Muzeju Smitsonijan u Vašingtonu.

Vujić je i jedan od osnivača i počasni predsednik Tesline naučne fondacije u SAD, a kako je rekao u SANU, poslednjih godina je činio sve što je mogao da bi taj slavni naučnik bio na adekvatan način prepoznat u SAD.

U tom cilju bi bilo i predstavljanje Tesle u Smitsonijanu koji, inače, čuva u svojoj kolekciji oko 17.000 svemirskih artefakata, od kojih je više od 3.500 poteklo od programa Apolo. Oko 400 ih je, prema podacima tog muzeja, direktno vezano za prve korake Nila Armstronga i Baza Oldrina na Mesecu, ostvarene 20. jula 1969. godine u okviru misije Apolo 11.

Zahvaljujući podršci nekoliko kongresmena, Vujić je rekao da je Smitsonijanu upućeno formalno pismo da Tesla bude predstavljen u tom muzeju, a ta ideja je konačno i prihvaćena.

Prema rečima Vujića, taj projekat biće realizovan u saradnji Smitsonijana i Muzeja Nikole Tesle u Beogradu.

Predavanje Dejvida Vujića u SANU, screenshot

Vujić je govorio o Tesli i na nedavnom predavanju na Mašinskom fakultetu u Beogradu, kada je, zamoljen da prokomentariše zloupotrebu nekih od patenata tog slavnog naučnika u vojne svrhe, odnosno za proizvodnju novih vrsta naoružanja, podsetio da je Tesla bio miroljubiv čovek, koji je zastupao mir i radio za dobrobit čovečanstva.

“Mnoga rešenja na kojima su radili i Tesla i Mihalo Pupin su direktno primenjena u razvoju Apolo svemirskog programa. To što su neki od Teslinih patenata igrom slučaja našli primenu i na projektilima i letelicama, to nije bila njegova inicijalna ideja”, rekao je Vujić, poslednji živi član srpske sedmorke naučnika koja je 60-ih i 70-ih godina radila na programu Apolo.

U tom timu, nazvanom “Srpskih Apolo 7” bili su i Slavoljub Sem Vujić, Milojko Majk Vučelić, Danilo Bojić, Pavle Dujić, Petar Galović i Milisav Šurbatović, čiji je doprinos posebno istakao i na predavanju u SANU.

Istorijska misija Apolo 11, na koju je Amerika bila posebno ponosna zbog pobede u svemirskoj trci sa Sovjetskim Savezom, postignuta je uz podršku srpsko-američkih profesionalaca koji su pružili ekspertizu ključnu za uspeh krajnjih ciljeva, rekao je Vujić, koji je rođen 1935. godine u Midlendu u Pensilvaniji, u porodici doseljenika iz Okučana i Gline. Diplomirao je na Univerzitetu Južna Kalifornija i magistrirao biznis i tehničke nauke na Karitosu, državnom univerzitetu Kalifornije.

Vujić je govorio u SANU i o počecima svemirskog programa u SAD, vizionarstvu predsednika Džona Kenedija, razvoju svemirske tehnologije u hodu i brojnim izazovima sa kojima su se suočavali, tehničkim pojedinostima i planu leta misije Apolo 11, čijem je uspešnom završetku doprineo kao koordinator, zadužen za nadzor nad celokupnim projektnim i upravljačkim aktivnostima u vezi s projektovanjem, testiranjem i procenom kvaliteta sistema i podsistema svemirskog broda Apolo.

Važne poslove imali su i ostali članovi “srpskog tima” - Slavoljub Vujić bio je zadužen za istraživanja, testiranje i procenu kvaliteta, Milisav Šurbatović projektovao je sistem za sletanje, Pavle Dujić bavio se obradom podataka, Petar Galović učestvovao je u projektovanju sistema, a Danilo Bojić bio je glavni inženjer i projektant izlaza za slučaj opasnosti na svemirskom brodu. Milojko Majk Vučelić bio je zadužen za rešavanje problema prilikom lansiranja, a radio je i na misiji Apolo 13, kao i Dejvid Vujić koji je, između ostalog, primio čuvenu poruku astronauta Džona Svajgerta 1970. godine: “Houston, we have a problem”, koju je uputio kontrolnom centru NASA u Hjustonu, prijavljujući problem kratkog spoja u letelici. Vujić je bio odgovoran za povezivanje programa u okviru Rokvel, NASA i ostalih kompanija koje su učestvovale u izradi objekata u okviru Apolo misija.

Vujić je proveo više od 45 godina u aeronautici i avio-industriji, a deo karijere proveo je i u privatnom sektoru obavljajući ključne, rukovodeće pozicije u nekoliko vodećih američkih i međunarodnih firmi. Bio je savetnik visokih vladinih zvaničnika - od administracije Džimija Kartera do Džordža Buša. Jedan je od osnivača američke vojne službe za obezbeđivanje pristupačnog stambenog prostora aktivnim i penzionisanim pripadnicima američke vojske, kao i ratnim vojnim invalidima. Dobitnik je Predsedničke medalje slobode za učešće u Apolo misijama.

Uporedo sa velikim doprinosom američkom društvu, Vujić je istakao tokom predavanja u SANU da on i njegovi sunarodnici uključeni u program Apolo nikada nisu zaboravili svoje srpsko poreklo.

U znak sećanja na ostale članove “srpskog tima” u programu Apolo, Vujić je poklonio SANU njihovu zajedničku fotografiju, a zajedno sa ostalim okupljenima odao je minutom ćutanja poštu nedavno preminulom akademiku Nikoli Hajdinu, dugogodišnjem predsedniku SANU.

Predavanje Vujića u SANU “Apolo 11: prva misija sletanja na Mesec (16-24. jula 1969) – U duhu Nikole Tesle i Mihajla Pupina” jedan je od brojnih programa američke ambasade u Beogradu koji su organizovani povodom obeležavanja 50 godina od “malog koraka za čoveka, a velikog za čovečanstvo”.

U okviru posete Beogradu, Vujić je, između ostalog, održao predavanje o izazovima i rezultatima Apolo programa i u Istraživačkoj stanici Petnica, čijim je polaznicima poručio da veruju u sebe i rade na svom uspehu, kao i da istrajavaju u svom radu i interesovanjima.

Kako je rekao, i njih sedmorica iz grupe "Srpskih Apolo 7" počeli su bez ičega, ali su bili uporni i došli su do zvezda.

"Bez obzira odakle dolazite, važno je da znate šta želite i da radite na ostvarenju svojih snova. Tako ćete uspeti", poručio je Vujić, koji u Srbiji boravi sa suprugom Džindžer Vujić, koja je više od 35 godina obavljala visoke funkcije u različitim odborima američkog Kongresa.

(SEEcult.org)