Sonja Savić - otvorena stranica

Legendarna glumica Sonja Savić (1961-2008) dobila je reprezentativnu monografiju povodom 50 godina od rođenja, a na svečanoj promociji te knjige sa prilozima i sećanjima njenih kolega i prijatelja, 1. novembra u Muzeju Jugoslovenske kinoteke u Beogradu, izražena je nada da će biti omogućeno da i njeni filmovi budu sačuvani.

Legendarna glumica Sonja Savić (1961-2008) dobila je reprezentativnu monografiju povodom 50 godina od rođenja, a na svečanoj promociji te knjige sa prilozima i sećanjima njenih kolega i prijatelja, 1. novembra u Muzeju Jugoslovenske kinoteke u Beogradu, izražena je nada da će biti omogućeno da i njeni filmovi budu sačuvani.

Knjigu “Sonja Savić - otvorena stranica”, u izdanju kuće “Intelekta” iz Valjeva, priredile su Zdenka Tomić i Milomirka Cica Jovović, okupivši na 316 strana, obogaćenih fotografijama i ilustracijama, priloge gotovo sto umetnika i autora sa prostora bivše Jugoslavije, odnosno njihova sećanja na umetnost, život i ličnost Sonje Savić.

U ime domaćina, Dinko Tucaković, jedan od autora priloga u knjizi, istakao je da je Sonja Savić bila odani posetilac Kinoteke, u kojoj je, između ostalog, održana i premijera filma “Jug jugoistok” Milutina Petrovića.

Knjiga je objavljena uz pomoć i podršku Sonjinih roditelja Mikaine i Milovana Savića, u čijem će domu, u Donjoj Gorevnici kod Čačka, mestu gde je Sonja Savić sahranjena posle iznenadne smrti u septembru 2008. godine, biti priređena 5. novembra promocija tog izdanja.

Premijernoj promociji te knjige u Kinoteci prisustvovali su i mnogi autori priloga u tom izdanju koje je Stanko Crnobrnja predstavio kao “izuzetno bogatstvo ljubavi, poezije i iskustva koji su prošli kroz život Sonje Savić”.

Među njima su i Biljana Bošnjak, Ahmed Burić, Vesna Dedić, Milena Dravić, Boro Drašković, Puriša Đorđević, Dragan Živadinov, Bogdan Zlatić, Velimir Bata Živojinović, Josipa Lisac, Dubravka Marković, Borka Pavićević, Milutin Petrović, Miša Radivojević...

Radivojević je na promociji rekao da je “strašna privilegija govoriti o Sonji”, te da još nije prihvatio činjenicu da je nema.

Knjiga o Sonji Savić, prema njegovim rečima, znak je da počinje briga o svima onima koji su na neki način bili zapostavljeni dok su bili živi.

“To je Sonja zaslužila”, istakao je Radivojević, dodajući da bi bilo lepo da joj grad Beograd pokloni neko malo mesto, neki mali lug, na primer u Košutnjaku, ali da je najvažnija stvar, a Kinoteka ima za to želju, da se na neki način osiguraju, sačuvaju njeni filmovi.

“Tako će se sačuvati i Sonja i mnogi glumci koji nisu sa nama”, poručio je Radivojević, reditelj filma “Una” (1984) u kojem je Sonja Savić ostvarila jednu od upečatljivih uloga u plodnoj karijeri.

Sećanje na Sonju Savić i bukvalno je oživela na promociji knjige glumica Dara Rančić, prepričavši upečatljivim Sonjinim glasom savet koji je dobila od nje na početku studija glume: “Danas su akademije korumpirane, a kasnije, ako hoćeš da radiš, moraš da daš ribu za ulogu, da budeš politički angažovana ili da upadneš u neki lobi”. I danas, navela je Dara Rančić, odzvanjaju joj te Sonjine reči u glavi.

Među autorima priloga u knjizi su i Mira Banjac, Petar Božović, Branimir Brstina, Jan Cvitkovič, Vlada Divljan, Bebi Dol, Miljenko Jergović, Dragana Kanjevac, Olivera Katarina, Koja, Dušan Kovačević, Dejan Mijač, Vladica Milosavljević, Mirjana Bobić Mojsilović, Dragan Nikolić, Ninoslav Ranđelović, Darko Rundek, Ljubiša Samardžić, Dinko Tucaković, Firči, Mira Furlan, Svetozar Cvetković...

Cvetković je rekao da su poslednje godine Sonjinog života deo “naše odgovornosti i (odgovornosti) sredine u kojoj živimo”.

“Trebalo je da ode da bismo shvatili njen dar”, rekao je Cvetković, ističući da je Sonja Savić od malena bila posebna i jedinstvena, što pokazuju i njene dokumentarne slike iz porodičnog albuma, objavljene na početku knjige (prilozi o detinjstvu i o majci i ocu).

Cvetković je podsetio i na njenu izjavu iz 2006. godine o istoriji umetnosti, koju je nazvala istorijom psihodeličnih stubova.

Priloge o Sonji Savić potpisali su u knjizi i Slavko Štimac, Egon Savić, Rade Šerbedžija, Slobodan Šijan, Zdravko Šotra, Maja Volk, Ivana Vujić...

Umesto pogovora, knjiga sadrži tekst Radovana Hiršla “Umreti i prestati sekirati jadno društvo” (Peščanik, 2008), pesmu Radmile Lazić “Uspavanka za Sonju Savić”, kao i spisak radova svestrane umetnice (filmovi, monodrame, predstave, spotovi), prilog za biografiju iz njernih rukopisa, spisak nagrada i priznanja...

Knjiga “Sonja Savić - otvorena stranica” objavljena je uz podršku Ministarstva kulture, informisanja i informacionog društva Srbije, McCann grupe i prijatelja Sonje Savić.

Sonja Savić iznenada je preminula u septembru 2008. u svom stanu u Beogradu, nedugo nakon 47. rođendana. Počast su joj odale mnogobrojne kolege, prijatelji i poštovaoci, podsećajući na njenu originalnost, beskompromisnost i svestranost, ali i zapostavljanje u širom umetničkim krugovima i javnosti uopšte.

(SEEcult.org)