Slutnja
Rad “Slutnja” Dušice Dražić, predstavljen na izložbi u Galeriji Doma omladine Beograda, ispituje transformativne procese i neizvesnost transformacije, a polazna tačka tog istraživanja je kamen odlomljen usled oštećenja memorijalnog centra Petrova Gora u Hrvatskoj, koji je umetnica pronašla tokom posete.
Spomenik na Petrovoj Gori, posvećen antifašističkoj borbi tokom Drugog svetskog rata, osmislio je Vojin Bakić, jedna od najistaknutijih figura jugoslovenske posleratne umetničke scene. To apstraktno hibridno delo, na razmeđi skulpture i arhitekture, visoko je 37 metara i izgrađeno od nerđajućeg čelika i betona, sa potpuno integrisanim muzejom, restoranom i edukativnim centrom.
Transformacija spomenika iz skulpture u arhitekturu, od čiste ka utilitarnoj formi, jedan je od razloga što je preživeo ikonoklastičku oluju tokom građanskog rata 90-ih godina. Spomenik je međutim, sveden na znamenitost koja polako propada – bez funkcije, uništenog enterijera, gotovo ogoljene fasade čije su oplate od nerđajućeg čelika ukradene.
Dušica Dražić je tokom dva meseca postepeno glačala pronađeni kamen.
Takav način rada na prvi pogled podseća na proces ljudske erozije. Kao što površina spomenika progresivno nestaje, tako i grube ivice i šupljine kamena polagano isčezavaju, navela je Jovana Nedeljković u tekstu povodom izložbe.
Proces je dokumentovan u formi videa, koji ispituje pojedinačne faze transformacije. Metod beleženja podseća na simulaciju arhitektonskog modela u 3D programu, čineći ideju vizuelno pristupačnom. Video evocira monumentalnost, budući da je svaka referenca na veličinu realnog objekta oduzeta. Međutim, postavljanje izglačanog fragmenta u neposrednoj blizini video rada, čini kontrast upadljivim i samim tim rađa pitanje o odnosu predstave i realnosti.
Ideja o finalnoj formi kamena nije postojala, već je sama priroda fragmenta diktirala svoj krajnji oblik. Ipak, forma do koje Dušica Dražić dolazi u finalnoj fazi neodoljivo podseća na rane skulpture samog Vojina Bakića. Više od čiste formalne transformacije, kako je navela Jovana Nedeljković, rad se odnosi i na ambivalentnost objekta i njegove funkcije, neprekidnog kretanja između skulpture i arhitekture.
Izložba će biti otvorena do 10. jula.
(SEEcult.org)