Sećanje na Vladana Desnicu
Srpsko književno društvo organizuje 1. juna obeležavanje 110-godišnjice rođenja Vladana Desnice (1905-1967), svestranog pisca, pesnika, scenariste i intelektualca sprsko-hrvatskog porekla.
U razgovoru o Desnici, najpoznatijem po romanu “Proljeća Ivana Galeba”, učestvovaće Radivoje Mikić, Stanislava Barać i Dejan Simonović kao moderator.
Rođen 1905. u Zadru, a preminuo 1967. u Zagrebu, Desnica je studirao pravo u Zagrebu i Parizu, a od 1950. delovao je kao slobodan pisac.
Prethodno je, po završetku studija, bio advokatski pripravnik u kancelariji svog oca, a potom radio u Državnom pravobranilaštvu u Splitu, a od 1945. do 1950. bio je u Zagrebu načelnik pravnog odelјenja Ministarstva finansija.
U kući Desničinih umetnosti se posvećivala velika pažnja – tu su se sastajali najistaknutiji zadarski intelektualci, a potom splitski - po preselјenju porodice u Split. Ta plodna i stimulativna atmosfera, kako napominje SKD, uticala je i na sklonosti, ukus i stil Desnice kao budućeg pisca.
Desnica je pokrenuo 1934. godine književno-istorijski godišnjak “Magazin sjeverne Dalmacije”, koji je uređivao dve godine.
Objavio je romane “Zimsko lјetovanje” (1950) i “Prolјeća Ivana Galeba” (1957), a treći, “Pronalazak Athantika” ostao je nedovršen. Napisao je i 32 novele objavlјene u četiri zbirke: “Olupine na suncu” (1952), “Prolјeće u Badrovcu” (1955), “Tu, odmah pored nas” (1956) i “Fratar sa zelenom bradom” (1959), kao i zbirku pesama “Slijepac na žalu” (1956) i dramu “Ljestve Jakovlјeve” (1961).
Pisao je i eseje, felјtone, kozerije, književne i pozorišne kritike.
Prema njegovom filmskom scenariju snimlјen je film “Koncert” (1954) reditelja Branka Belana. Takođe, prema Desničinim scenarijima ili pričama snimlјeni su i filmovi “Oko”, “Florijanović”, “Pred zoru” i “Pravda”.
Desnica je znao pet jezika, bio je dobro upućen u filozofiju i istoriju umetnosti, a godinama se bavio i muzikom.
Prevodio je sa italijanskog, francuskog i ruskog: Kročea, Žida, Kavalkantija. Kardučija, Emea, Puškina, Tolstoja...
Njegovom životu i stvaralaštvu posvećena je manifestacija Desničini susreti, koje organizuju Filozofski fakultet Univerziteta u Zagrebu, Hrvatsko društvo pisaca (HDP) i Srpsko kulturno društvo “Prosvjeta”.
Stogodišnjica rođenja Desnice, inače, obeležena je 2005. godine i u Srbiji i u Hrvatskoj raznovrsnim književnim, izložbenim, filmskim i naučnim programom.
(SEEcult.org)
