Samosvojna Sonja Savić

Multimedijalnom postavkom i projekcijama dokumentarnog filma “Sonja” Dragane Kanjevac, u Domu omladine Beograda upriličen je nesvakidašnji omaž Sonji Savić (1961-2008), a posetioci do 19. marta imaju priliku da vide njene lične predmete, fotografije, autorske video radove, kao i da se podsete njenih samosvojnih i beskompromisnih stavova, koji su i danas više nego aktuelni.

Dokumentarna izložba “Samo svoja: Sonja Savić”, otvorena 11. marta, obuhvata, između ostalog, i nagrade te jedinstvene i buntovne glumice, urbane ikone i kritičarke establišmenta, koja je 90-ih godina skrajnuta i ostala neshvaćena do smrti 2008. godine.

Izložene su, između ostalog, i nagrade za nezaboravnu ulogu u filmu “Šećerna vodica” koje je dobila na “Filmskim susretima” u Nišu i na Festivalu igranog filma u Puli.

Izložba obuhvata i prvu violinu Sonje Savić, delove garderobe, prve naočare sa dioptrijom, dnevnik koji je vodila u detinjstvu, rukopise i druge predmete iz njene lične zaostavštine, a organizovana je u saradnji DOB-a, kuće “Bastards Production” iz Beograda, koja stoji iza filma “Sonja”, kao i Umetničke galerije “Nadežda Petrović” u Čačku, kojoj je povereno na upravljanje porodično imanje Savićevih u Donjoj Gorevnici.

Direktor DOB-a Milan Lučić, koji je Sonju Sasvić upoznao još za vreme studija, istakao je na otvaranju izložbe da je ona motivisala sve da razmišljaju drugačije - svojom glavom.

Autorka filma “Sonja” Dragana Kanjevac rekla je da izložba treba da podseti na Sonju Savić i jake utiske koje je ostavila na sve, a izrazila je i uverenje da je to samo početak istraživanja i izučavanja njenog dela.

Osim Dragane Kanjevac, izložbu su osmislili i Boban Jevtić i Nenad Veličković, a instalaciju potpisuje Mateja Ristić.

Film “Sonja”, čije su projekcije svake večeri u 19 i 21 sat, sadrži iskaze Sonje Savić iz različitih perioda života, svedočenja njenih kolega i prijatelja, među kojima su likovni umetnik i muzičar Srđan Đile Marković, reditelji Milutin Petrović, Miša Radivojević, Jan Cvitkovič i Maja Vajs (Weiss), producent i reditelj Stanko Crnorbnja, glumci Dragan Nikolić i Rade Šerbedžija, rok muzičar Zoran Kostić Cane....

Film sadrži i raznovrstan arhivski materijal vezan za glumačko i autorsko delovanje Sonje Savić.

Sonja Savić je na početku karijere dobijala ponude da bude prvakinja gotovo svih najvećih pozorišnih kuća, ali sebe nije videla u institucionalnom pozorištu, gde se “plete, razmenjuju recepti i tekst se ne uči napamet sve do premijere”. U prvoj polovini 80-ih snimala je filmove gotovo na svakih par meseci, a 90-ih, na pragu zrelosti, kada je dočekala krvavi raspad zemlje i kulturnog prostora, odabrala je život van institucija, kritički društveni stav i bavljenje eksperimentalnim pozorištem i video umetnošću.

Nakon 2000. godine, slovenački film je vraća u regionalnu kinematografiju, ali u isto vreme traje njena lična drama ogorčenja i izolacije, koja se završava preranom smrću u septembru 2008. godine.

Premijera filma “Sonja” bila u DOB-u 2012. godine, na otvaranju 59. Beogradskog festivala dokumentarnog i kratkometražnog filma. Film je potom prikazan i u drugim gradovima u Srbiji i u regionu, a između ostalog, videla ga je i njujorška publika.

Ulaznice za projekcije u DOB-u su svega 150 dinara, a izložbu je moguće obići besplatno.

*Foto: DOB

(SEEcult.org)