Retrospektiva Lubarde u MSURS
Muzej savremene umetnosti Republike Srpske (MSURS) predstavlja od 15. februara izložbu “Petar Lubarda 1907–1974–2017”, koju realizuje u saradnji sa Spomen-zbirkom Pavla Beljanskog u Novom Sadu i Kućom legata u Beogradu, a reč je retrospektivi koja pruža uvid u stvaralaštvo tog umetnika od perioda između dva svetska rata, pa do kraja njegovog života.
Postavka u Banjaluci obuhvata dela iz kolekcija Kuće legata i Spomen-zbirke Pavla Beljanskog, kao i slike iz Umetničke zbirke Srpske akademije nauka i umetnosti, Narodnog muzeja u Smederevskoj Palanci i iz privatne kolekcije, te bogatu arhivsku građu i pojedine dokumente koji se tom izložbom prvi put predstavljaju publici.
Biće izložena i slika “Stara maslina” iz kolekcije samog MSURS-a.
Petar Lubarda, Stara maslina, 1963, vlasništvo MSURS
Uoči otvaranja, MSURS su posetili ambasador Francuske u Bosni i Hercegovini Gijom Ruson (Guillaume Rousson) i direktor Francuskog instituta u BiH Emanuel Moriz ( Emmanuel Mouriez), koji su imali ekskluzivnu priliku da pogledaju postavku, kao i da se, u razgovoru s direktorkom MSURS dr Saritom Vujković, upoznaju sa najznačajninim aktivnostima i izložbama koje je taj realizovao i informišu se o budućim aktivnostima i mogućnostima zajedničke saradnje. Gosti su, kako je saopštio MSURS, izrazili interesovanje za najavljeni izložbeni projekat “Zbirka strane umetnosti iz kolekcije MSURS”, u čijoj će se postavci naći i francuski umetnici.
Poseta francuske delegacije MSURS
Lubardina retrospektivna izložba zajednički je projekat Spomen-zbirke Pavla Beljanskog i Kuće legata, a osmišljena je povodom obeležavanja 110 godina od rođenja Lubarde, kao jednog od najznačajnijih predstavnika nacionalne moderne umetnosti XX veka.
Pavle Beljanski, diplomata i kolekcionar, bio je prijatelj i mecena Lubarde, a za svoju kolekciju izabrao je njegovih devet vrhunskih ostvarenja iz perioda između dva svetska rata. U sastavu Kuće legata u Beogradu je i Legat Petra Lubarde, jedinstven po izložbenom prostoru bivšeg slikarevog ateljea i kolekciji u kojoj dominira njegovo stvaralaštvo od 50-ih godina XX veka do kraja umetnikovog života.
Petar Lubarda, Kosovska bitka, 1953, vlasništvo Kuće legata
Izložba je priređena u avgustu 2017. godine najpre u Dvorcu Petrovića - Centru savremene umetnosti Crne Gore u Podgorici, a zatim u Spomen-zbirci Pavla Beljanskog, te u Kući legata i u Galeriji “Petar Lubarda” u Andrićgradu u Višegradu.
Petar Lubarda, SZPB
Petar Lubarda (Ljubotinj, Crna Gora, 1907 – Beograd, 1974) je, nakon Umetničke škole u Beogradu (1925) i Akademije lepih umetnosti u Parizu, bio posvećen samostalnom učenju slikarstva u muzejima i galerijama francuske prestonice (1926-1932). Prvi put je izlagao na Salonu nezavisnih 1929. godine. Neposredno pred Drugi svetski rat, putovao je po Španiji i Nemačkoj. Rat je proveo u nemačkom zarobljeništvu (1941-1943).
Boravio je na Cetinju od 1946. do 1950, gde je sa Milom Milunovićem osnovao prvu Umetničku školu u Crnoj Gori (1947).
Od 1950. živeo je i radio u Beogradu, gde je redovno izlagao na Prolećnom i Jesenjem salonu (1933-1940).
Istorijska samostalna izložba Lubarde u ULUS-u (1951) u Beogradu označila je trenutak preobražaja celokupne situacije u nacionalnoj umetnosti u duhu posleratne izražajne terminologije. Najveći doprinos njegovog slikarstva, kako je istakao MSURS, jeste u stvaranju nacionalne varijante asocijativne apstrakcije u šestoj i sedmoj deceniji XX veka.
Lubarda je bio na studijskim putovanjima u Francuskoj, Španiji, Italiji, Nemačkoj, ŠSR-u, Brazilu, Engleskoj, Belgiji, Indiji, Siriji i Libanu.
Dobitnik je mnogobrojnih nagrada, među kojima su Gran-pri na Svetskoj izložbi u Parizu (1937), I nagrada na Međunarodnoj izložbi u Hagu (1939), I savezna nagrada FNRJ (1948), I republička nagrada Crne Gore (1948. i 1949), Međunarodna otkupna nagrada na II Bijenalu u Sao Paolu (1953), nagrada na III Bijenalu u Tokiju i Oktobarska nagrada Grada Beograda (1955), Nacionalna nagrada Gugenhajm (1956), Nagrada AVNOJ-a (1966), Herderova nagrada u Beču (1972).
Bio je član Društva srpskih umetnika “Lada” (1938), SANU (1961) i JAZU.
Osim velikog broja samostalnih i grupnih izložbi, organizovane su i Lubardine retrospektive u Beogradu (1967, 1969), Kragujevcu (1968), Novom Sadu (2004, 2007) i Izraelu (2004), a stogodišnjica njegovog rođenja obeležena je izložbama na Cetinju (2007) i u Beogradu (2008).
Izložba u MSURS biće otvorena do 13. aprila.
Projekat se realizuje pod pokroviteljstvom Ministarstva kulture i informisanja Srbije, Pokrajinskog sekretarijata za kulturu, javno informisanje i odnose sa verskim zajednicama AP Vojvodine i Sekretarijata za kulturu Grada Beograda i Ministarstva prosvete i kulture Republike Srpske.
(SEEcult.org)
