Preminuo Sem Šepard
Uticajni američki dramski pisac, scenarista i glumac Sem Šepard (Sam Shepard), autor više od 40 drama i dobitnik Pulicera, preminuo je u 74. godini.
Šepard je preminuo 27. jula u svom domu u Kentakiju, saopštila je njegova porodica četiri dana kasnije, navodeći da je bolovao od neurološke bolesti ALS (amiotrofična lateralna skleroza), poznate i kao Lu Gerigova bolest. Kako je navedeno na Šepardovom sajtu, bolest nije krio, već je otvoreno pričao o njoj.
Šepard je autor 44 drame (Buried Child, The Late Henry Moss, Simpatico, Curse of the Starving Class, True West, Fool for Love, A Lie of the Mind, i…), kao i nekoliko knjiga kratkih priča, eseja i memoara.
Dobio je Pulicerovu nagradu za dramu “Pokopano dete” 1979. godine, a bio je nominovan i za “Pravi Zapad” (1980) i za dramu “Ljudi za ljubavlju”, koju je kasnije adapirao za scenario istoimenog filma Roberta Altmana. Takođe, imao je dve nominacije za pozorišnu nagradu Toni.
Ti prekretnički dramski tekstovi, prema oceni kritike, bili su novina u američkom teatru – njegovi karakteri, razočarani i razočaravajući autsajderi u disfunkcionalnim porodicama, artikulisali su glas naroda koji je predugo bio ignorisan.
Kao dramski pisac, sledio je velikane prethodnih generacija, poput Judžina O'Nila, Tenesija Vilijamsa i Artura Milera, transformišući teme i situacije klasične grčke tragedije u Ameriku 20. veka. Veliki uticaj na Šeparda imao je i vestern.
Prvu veću ulogu ostvario je u filmu Terensa Malika (Terrence Malik) “Dani raja” (1978), a igrao je i u filmovima “Pad crnog jastreba”, “Dosije Pelikan”, “Slepi horizont”, “Frensis”, “Pariz, Teksas”, “Kukavičko ubistvo Džesija Džejmsa”, “Bejbi bum”, “Čelične magnolije”, “Hamlet”…
Šepard je bio nominovan za Oskara za sporednu ulogu (pilota) u filmu “Put u kosmos” (The Right Stuff, 1983) Filipa Kofmana (Philip Kaufman).
Reditelj Vim Venders (Wim Wenders), sa kojim je sarađivao u više navrata, dobio je Zlatnu palmu u Kanu za “Pariz, Teksas” 1984. Zajedno su napisali scenario za film “Kad prošlost zakuca”, koji je Venders predstavio na 34. FEST-u 2006. godine u Beogradu.
U novije vreme, Šepard je igrao u Netfliksovom triler serijalu “Bloodline”, kao i u psihološkom trileru “Never Here”, čija je premijera bila nedavno.
Rođen 5. novembra 1943. u Fort Šeridanu, u porodici vojnog oficira koja se često selila, Šepard je stigao u Njujork u vreme kada je počela da stiče uticaj off-Brodvej scena. Pisao je za legendarni Open Theater i La MaMu pokojne Elen Stjuart, pozorište koje je povodom njegove smrti saopštilo da se sa dubokom tugom oprašta od velikog američkog dramskog pisaca.
Šepard je prvi put skrenuo pažnju na sebe 1971. godine off-Brodvej premijerom “Cowboy Mouth”, koju je napisao sa tadašnjom partnerkom, pank-rok ikonom Peti Smit (Patti Smith), koja je i igrala sa njim u tom komadu o dvoje muzičara.
Peti Smit je bila jedna od njegove dve velike muze, pored Džesike Lang (Jessica Lange), sa kojom je živeo gotovo 30 godina i sa kojom ima dvoje dece - Hanu (Hannah) i Vokera (Walker). Iza njega je ostao i sin Džesi (Jesse) iz braka sa glumicom O-Len Džons (O-Lan Jones), kao i sestre Sendi (Sandy) i Roksana Rodžers (Roxanne Rogers).
Šepard je sarađivao i sa Bobom Dilanom (Dylan) na pesmi “Brownsville Girl” koja se pojavila na albumu “Knocked Out Loaded” 1986.
Počast Šepardu odale su mnogobrojne ličnosti iz sveta filma, pozorišta i TV.
(SEEcult.org)
