Preminuo Božidar Bota Nikolić
Čuveni reditelj i direktor fotografije Božidar Bota Nikolić, čiji su filmovi ubrojeni među klasike srpske i jugoslovenske kinematografije, preminuo je u 80. godini.
Koreditelj "Balkanskog špijuna" sa Dušanom Kovačevićem i reditelj filma "Tri karte za Holivud", koji su i digitalno restaurisani kao klasici u okviru projekta Vip Kinoteka, Nikolić je bio i jedan od najpoznatijih domaćih direktora fotografije, a za snimateljski rad je i nagrađen sa dve Zlatne arene na Pulskom filmskom festivalu - za "Beštije" (1978) i za "Život je lep" (1985). Zlatnu arenu dobio je ravnopravno sa Kovačevićem i za režiju "Balkanskog špijuna".
Premijera digitalno restaurisanog filma "Balkanski špijun", Jugoslovenska kinoteka, 2019. Foto: JK
Rođen u Nikšiću 1942. godine, Nikolić je tokom 60-ih i 70-ih godina radio kao kamerman Radio-televizije Beograd.
Režirao je i filmove "Balkanska braća", "U ime oca i sina", "Jednog lepog dana"... a kao direktor fotografije sarađivao je sa rediteljima na prostoru bivše Jugoslavije kao što su Lordan Zafranović, Živko Nikolić, Vatroslav Mimica, Milan Jelić, Vlasta Radovanović, Miša Radivojević... Zaslužan je tako za neke od kultnih filmova domaće kinematografije, kao što su “Dečko koji obećava”, “Ko to tamo peva”, “Maratonci trče počasni krug”, “Petrijin venac” i više od 50 drugih.
Bota Nikolić i Mirjana Karanović, 45. SOfest, Sopot, 2016. Foto: Sofest
Kuriozitet je i da je svojevremeno "otkrio" sada veliku holivudsku zvezdu Breda Pita, davši mu prvi glavnu ulogu u nekom filmu - u američko-jugoslovenskoj drami "Tamna strana sunca" (The Dark Side of the Sun) 1988.
Prilikom premijerne projekcije digitalno restaurisanog filma “Tri karte za Holivud”, satire o idolopoklonstvu snimljene 1993. godine - u vreme vladavine Slobodana Miloševića, međunarodnih sankcija i hiperinflacije 90-ih, Nikolić se u Jugoslovenskoj kinoteci prisetio teškog vremena 90-ih. “Donosili su nam traku, po jednu rolnu, u plastičnoj kesi. Ipak, više volim da kažem kako je lako bilo snimati, jer sam radio sa izvanrednim glumcima. Svi su verovali u ovaj film i voleli ga”, rekao je Nikolić, koji je i bio i direktor fotografije “Tri karte za Holivud”.
Nikolić je istakao tada ulogu Kinoteke kao jedine ustanove koja vodi računa o filmu, ali je skrenuo pažnju i da joj je potrebna dodatna podrška.
Nikolić je 2017. godine dobio nagradu Udruženja filmskih umetnika Srbije (UFUS) za celokupno stvaralaštvo i doprinos srpskoj kinematografiji.
Na 45. Filmskom festivalu u Sopotu (Sofest) 2016. godine nagrađen je statuetom Sloboda za doprinos filmskoj umetnosti za kameru.
*Naslovna fotografija: scena iz filma "Tri karte za Holivud"
(SEEcult.org)