Opus Isidore Žebeljan na striming servisima

Izdavačka kuća Mascom najavila je digitalno izdanje kompletnog muzičkog opusa Isidore Žebeljan (1967-2020), prerano preminule istaknute srpske kompozitorke savremene klasiccne muzike.

Na taj način, zajedno sa porodicom, saradnicima i prijateljima Isidore Žebeljan, Macom će omogućiti da njena dela budu dostupna svim ljubiteljima klasične muzike širom sveta. U narednom periodu, kako je najavljeno, radiće i na promovisanju muzike Isidore Žebeljan na društvenim mrežama, komunicirajući sa mnogim pisanim tragovima (intervjuima i tekstovima) koje je ta umetnica ostavila za sobom.

Poput velikih imena iz sveta pop muzike, kao što su Dejvid Bouvi, Prins ili Marija Kalas, Mascom želi da i dela i život Isidore Žebeljan učini večnim.

Prvo izdanje koje će biti digitalno objavljeno u drugoj polovini marta je album “Iluminacije/Illuminations”, koji je izašao na CD-u 2013. godine pod okriljem Mascoma, a sadrži muziku koju je Isidora Žebeljan komponovala za pozorišne predstave: “Škola za žene”, “Tri musketara”, “Banat”, “Leons i Lena”, “Višnjik”, “Mišolovka”, “Mileva Anštajn”, “Nevjesta od vjetra”, “Suze su O.K.”, “Leda”, “Kralj Lir”, “Kantri”, “U cara Trojana kozje uši”, “Čudo u Šarganu” i “Trg heroja”.

Objavljivanje albuma na striming servisima najavljuju dva singla, to su Arnolfova pesma iz “Škole za žene” i “Nevjesta od vjetra (1&2)”.

“Arnolofova pesma“ jedna je od najpopularnijih pozorišnih muzičkih minijatura Isidore Žebeljan. Potekla je iz muzike za Molijerovu “Školu za žene”, predstavu koju je 1998. godine postavilo Crnogorsko narodno pozorište u Podgorici, u režiji Milana Karadžića. Pisana je za kontratenor i mali ansambl (viola, klavir, udaraljke). Prvi deo te mediteranski zavodljive pesme peva se na izmišljenom, improvizovanom kvaziromanskom jeziku, na koji se nadovezuje vesela sicilijanska kanconeta. Na ovom snimku pevač je Nebojša Ignjatović, stalni kontrabasista Isidore Žebeljan u muzici za pozorište, koji je improvizovao izmišljene reči u toku samog snimanja.

Tema “Škola za žene” dostupna je na svim striming servisima od 18. februara.

Dve pesme “Nevjeste od vjetra”, proistekle su iz muzike za istoimenu pozorišnu predstavu Slobodana Šnajdera, koja je u Narodnom pozorištu u Beogradu postavljena 2003. godine, u režiji Borisa Miljkovića. Bazirane na pentatonici iz Međumurja, ove dve pesme predstavljaju jedna drugoj varijaciju. Setna patina drevnosti spore pesme i divlja ritmičnost brze pesme pretaču se jedna u drugu, postajući i kontrast i ogledalo.

Tema “Nevjesta od vjetra (1&2)” biće dostupna na svim striming servisima od 25. februara.

Projekat digitalizacije muzičke zaostavštine Isidore Žebeljan pozdravio je i njen životni saputnik, kompozitor Borislav Čičovački: “Objavljivanje snimaka svih muzičkih dela Isidora Žebeljan, koje je započeo Mascom, jeste izuzetan i najvažniji zadatak za očuvanje i široku prezentaciju muzike internacionalno najprominentnijeg srpskog kompozitora i jednog od najoriginalnijih muzičkih stvaralaca u prvim decenijama 21. veka uopšte. Tako će muzičari, izvođači i publika širom sveta moći da se u potpunosti upoznaju sa magično uzbudljivim, zanosnim i moćnim stvaralaštvom jednog od najznačajnijih umetnika u istoriji srpske kulture, velikog evropskog kompozitora, Isidore Žebeljan”.

Stvaralaštvo Isidore Žebeljan smatra se za jedan od najoriginalnijih izraza u savremenoj muzici prvih decenija 21. veka. Bila je jedini srpski kompozitor koji je tokom 20 godina neprekidno dobijao porudžbine najznačajnijih svetskih muzičkih institucija.

Isidora Žebeljan je pažnju internacionalne javnosti privukla je svojom operom “Zora D”, koju je poručila Dženezis Fondacija (Genesis Foundation) iz Londona. Premijerno je izvedena u Amsterdamu 2003, u režiji Ser Dejvida Pauntnija (David Pountney) i Nikole Rab (Nicola Raab). To je prva srpska opera čija je svetska premijera održana u inostranstvu, i to kao porudžbina strane institucije.

Nakon uspeha opere “Zora D”, Isidora Žebeljan je neprekidno dobijala porudžbine značajnih institucija i muzičkih festivala, kao što su Fondacija Berlinske filharmonije, Venecijansko bijenale, Festival u Bregencu, Dženesis fondacija London, Univerzitet u Kentu, Opera Gelzenkirhena, Holandski kamerni hor, Accademia Musicale Chigiana Siena, Londonski gradski festival, Fondacija Eduard van Beijnum, Savet za muziku Nemačke itd.

Komponovala je za izuzetne muzičke ansamble kao što su: Bečki simfoničari, The Academy of St. Martin in the Fields, Brodski kvartet, Holandski kamerni hor i London Brass.

Njene kompozicije se redovno izvode po čitavoj Evropi, Izraelu, Dalekom Istoku, Americi, Africi i Australiji, uključujući i festivale Venecijansko bijenale, Festival u Bregencu, White Light Festival (Lincoln Center, New York), RAI Festival Nuova Musica (Torino), i mnoge druge.

Muziku Isidore Žebeljan izvodili su, između ostalih, i BBC Simfonijski orkestar, Simfonijski orkestar iz Geteborga, Simfonijski orkestar RAI Torino, Janačekova filharmonija, Kraljevska filharmonija Galicije, Venecijanski solisti, Moravska filharmonija Olomouc (Češka), Hajdn orkestar (Italija), Nova filharmonija Vestfalije, Beogradska filharmonija, Brodski kvartet, London Brass, dirigenti Paul Daniel, David Porcelijn, Claudio Scimone, Michael Seal, Tomáš Netopil, Christoph Poppen, Pierre-André Valade, Peter Dijkstra, hornista Stefan Dohr, klarinetisti Joan Enric Lluna, Alessandro Carbonare, violinista Daniel Rowland i drugi.

Isidora Žebeljan je bila i jedan od najistaknutijih srpskih kompozitora muzike za pozorište i film. Komponovala je muziku za 40 pozorišnih predstava u značajnim pozorištima u Srbiji, Norveškoj, Hrvatskoj i Crnoj Gori. Za rad na tom polju tri puta joj je dodeljena Sterijina nagrada.

Takođe, redovno je nastupala kao muzički izvođač (dirigent i pijanista) svojih dela, ali i dela drugih, prvenstveno srpskih kompozitora. Dirigovala je, između ostalog, na koncertima u Londonu i u Amsterdamu. Kao pijanistkinja je nastupala i snimala sa Brodski kvartetom.

Isidora Žebeljan je studirala kompoziciju na Fakultetu muzičke umetnosti u Beogradu u klasi Vlastimira Trajkovića. Od 2002. je bila profesorka kompozicije na istom fakultetu, i to kao prva žena profesor kompozicije u Srbiji. Izabrana je 2006. za člana Srpske akademije nauka i umetnosti, kao najmlađi član, a 2012. godine izabrana je za člana Svetske akademije umetnosti i nauka (World Academy for Art and Science).

*Naslovna fotografija: Kristina Miljković

(SEEcult.org)