Lekcije i ženska noć na BJF-u
Italijanski trubač Enriko Rava (Enrico), najbolji džezer u Evropi 2009. godine, i francuski Nacionalni džez orkestar (Orchestre National de Jazz), zvezde su 30. oktobra u glavnom programu 26. Beogradskog džez festivala (BJF), dok će prateći biti u znaku žena - Sine Eg (Sinne Eeg) iz Danske i jedne od najvećih atrakcija britanskog klupskog soul-džeza Elis Rasel (Alice Russell).
Italijanski trubač Enriko Rava (Enrico), najbolji džezer u Evropi 2009. godine, i francuski Nacionalni džez orkestar (Orchestre National de Jazz), zvezde su 30. oktobra u glavnom programu 26. Beogradskog džez festivala (BJF), dok će prateći biti u znaku žena - Sine Eg (Sinne Eeg) iz Danske i jedne od najvećih atrakcija britanskog klupskog soul-džeza Elis Rasel (Alice Russell).
Rava i New Quintet, kao i francuski džezeri, nastupaju s trombonistom Đanlukom Petrelom u Kolarčevoj zadužbini, u programu “Lekcije sa stilom”, a na istoj lokaciji biće održan i ponoćni program nazvan “Ženska noć”.
Rava je uticao na promociju italijanske džez scene u svetu i smatra se ocem italijanskog džeza.
I danas se neumorno bavi otkrivanjem novih talenata, a iskustvo je sticao 60-ih i 70-ih u Njujorku. Po povratku u Italiju predvodio je različite formacije i redovno snimao novu muziku za prestižne evropske diskografske kuće.
U okviru sastava New Quintet, koji će diskografsku premijeru imati sledeće godine u produkciji ECM, Rava predstavlja dvojicu najcenjenijih mladih lavova na džez sceni Italije - pijanistu Đovanija Gvidija (Giovanni Guidi) i trombonistu Đanluku Petru (Gianluca Petrella), koji je nosilac priznanja BIRD za najboljeg mladog evropskog džezera u 2007. godini.
Francuski Orchestre National de Jazz jedan je od najcenjenijih velikih evropskih džez orkestara.
Nastao je 1986. godine na inicijativu tadašnjeg francuskog ministra kulture Žaka Langa (Jack Lang), radi promocije francuskog džeza po svetu.
Lideri orkestra biraju se na period od dve do tri godine, a među ranijim liderima bili su i Francois Jeanneau, Antoine Herve, Claude Barthelemy, Laurent Cugny, Franck Tortiller…
Kroz orkestar je prošao veliki broj istaknutih francuskih džezera, a aktuelni lider je Daniel Yvinec, čiji je prvi projekat “Around Robert Wyatt” (sa kojim se orkestar predstavlja u Beogradu) posvećen jednom od očeva engleskog psihodeličnog rocka, a dobio je priznanje za najbolji džez album u Francuskoj 2009. godine.
Koncertna prezentacija tog postmodernog big benda je multimedijalna, sa projekcijama kratkih filmova i video radova koji prate živo izvođenje orkestra - pravi uvod u novi način razmišljanja i savremene tendencije u džezu.
Jedna od zvezda ponoćnog programa, danska pevačica Sine Eg važi za jedan od najvećih talenata među džez vokalima u Skandinaviji, a njen lagani “soft jazz” izraz otkriva da je njenom srcu bliska pesma nekih od najvećih džez diva (Sarah Vaughan, Nancy Wilson i Elle Fitzgerald). Ipak one su samo početna inspiracija za njeno originalno fraziranje, odabran repertoar, elegantni stil i blago hrapavi glas. Njen raskošni alt posebno dolazi do izražaja u baladama koje preovlađuju na aktuelnom albumu “Don’t Be So Blue”.
Njen album “Waiting For Dawn” dobio je nagradu Danske džez federacije za najbolji album 2007, a na ostvarenju “Remembering You” sarađivala je sa poznatim internacionalnim džezerima (Randy Brecker, Curtis Stigers i Chris Minh Doky...).
Elis Rasel jedna je od najznačajnijih novih pevačkih zvezda iz Velike Britanije, posle pojave Ejmi Vajnhaus (Amy Winehouse), umetnica koja je lansirala pojam novog soula.
Legendarni Dejvid Birn (David Byrne) naveo je za Raselovu da je “novo iskustvo, zastrašujuće i konačno uzbuđujuće”. Njih dvoje sarađivali su na
Birnovom novom albumu “Here Lies Love”.
Raselova zvuči kao da je odrasla na ulicama Detroita, preko puta legendarne kuće Motown, a ne sa druge strane Atlantika, u dalekom Brajtonu. Očigledno su heroji njenog detinjstva - Stivi Vonder (Stevie Wonder) i Areta Frenklin (Aretha Franklin) učinili svoje, a iskustva iz crkvenog hora, kratkog formalnog obrazovanja, i prvi snimci na albumima Bah Samba, Quantic i Kushti, usmerili su je ka otkriću sopstvenog umetničkog stila. Album “Pot Of Gold” iz 2008. godine doneo joj je konačno priznanje publike, a obrade “Crazy” (Gnarls Barkley) i “Seven Nation’s Army” (The White Stripes) globalnu slavu.
Roy Ayers, The Roots, Lonnie Liston Smith i De La Soul poželeli su da sarađuju sa njom, a DJ Vadim, Mr Scruff, Shawn Lee i The Heavy da se poigravaju remiksima njenih pesama.
BJF je počeo 28. oktobra u Sava centru koncertima švedske pevačice Rigmor Gustafson (Gustafsson) i austrijskog radio.string.quartet.vienna, a potom je nastupio legendarni saksofonista Vejn Šorter (Wayne Shorter) sa kvartetom, oprostivši se od publike sa dva bisa.
Glavne zvezde drugog festivalskog dana bili su Kornelije Bata Kovač, jedan je od najistaknutijih domaćih kompozitora rok, pop, džez i primenjene muzike (pozorište, film, televizija) i legendarni džez kontrabasista Čarli Hejden (Charlie Haden), dok su u ponoćnom programu nastupili Zerkman Big Bang i atraktivni brazilski sastav Azimut (Azymuth).
I Kovač i Hejden već su gostovali na BJF-u, odnosno nekadašnjem Njuport džez festivalu u Beogradu početkom 70-ih, zbog čega je drugo festivalsko veče i nazvano “Legends Revisited”.
U završnici BJF-a, u Studentskom kulturnom centru, nastupiće heroj savremenog klavirskog džeza Džejson Moren (Jason Moran) iz SAD sa triom Bandwagon, te izraelska trombonistkinja Reut Regev, novo otkriće na njujorškoj avangardnoj džez sceni.
Ponoćni program zaokružiće švedski muzičar Magnus Lindgren koji će predstaviti album “Batucada Jazz”.
Sajt BJF-a www.belgrade-jazzfest.org, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org
*Foto: Enrico Rava (Andrea Boccalini)
(SEEcult.org)
