Istraživačka rezidencija na Trešnjevci
Umetnici Rena Raedle i Vladan Jeremić iz Beograda ovogodišnji su učesnici Istraživačke platforme – rezidencijalnog programa BLOK-a namenjenog međunarodnim umetnicima, a 14. oktobra u Zagrebu održaće razgovor u radioničkom formatu kroz koji će predstaviti svoje umetničko istraživanje o stanovanju i životu u naselju Trešnjevka.
Razgovor u prostoru BAZE, koja se i nalazi na Trešnjevci, zamišljen je kao razmena iskustava s lokalnom publikom, umetnicima i istraživačima koji se u svom radu na različite načine bave tim naseljem i/ili društvenim angažmanom kroz umetnost. Umetnički par Raedle-Jeremić obrazložiće svoju istraživačku metodu i hipoteze, da bi nakon toga kroz moderiranu diskusiju učesnici bili pozvani da iznesu svoje komentare i iskustva.
Razgovor je zasnovan na pristupu koji Rena Raedle i Vladan Jeremić neguju u dugogodišnjoj zajedničkoj umetničkoj praksi, primenjenoj na specifičan slučaj Trešnjevke.
Prema tom konceptu, za radikalno (umetničko) istraživanje potrebno je da se uspostavi relacija prema ekonomskim, ideološkim i političkim aspektima koji određuju istraživanje i njegov objekat.
“Istorijske avangarde, uključujući i one koje su se desile na ovim prostorima, su već pokazale da umetničko delo nije autonomni objekat i zahtevale su revolucionisanje polja umetnosti te prekid sa buržoaskom institucijom umetnosti. Povezivanje avangarde sa društveno-političkim zahtevima, odnosno zahtev avangarde da umetnost postane politika je od ključne važnosti za razumevanje politčkog u umetnosti u oba pravca pođednako, kako suočavanja sa konkretnom društvenom stvarnošću tako i same umetničke forme i sižea. U ovom smislu, kao adekvatnu umetničku formu zastupamo koncept intervencije, kako u izvođačko-umetničkom smislu, tako i u odnosu prema istoriji, čiji prelomi se takođe sagledavaju kao intervencije”, naveli su umetnici, koji su istraživali istoriju Trešnjevke u svrsi usredsređivanja na emancipatorske prelome prošlosti koji doprinose savremenim društvenim borbama.
Prema njihovim rečima, ako uzmemo u obzir da je radnička klasa nakon ukidanja samoupravljanja bila pritisnuta na privatizaciju stanova uz lažno obećanje vladajućih elita da će, kao vlasnici svog stana svi postati mali kapitalisti; kako se onda danas na Trešnjevci promenila njihova pozicija?
“Koje su to aktuelne borbe u konkretnim lokalnim uslovima produkcije prostora i vlasništva u gradu Zagrebu, u kontekstu perifernog kapitalizma u Hrvatskoj? Pošto je pitanje vlasništva šire pitanje, kada govorimo o životu i stanovanju na Trešnjevci, naše istraživanje je vezano za vlasničke odnose i dosadašnje lokalne pozicije u politici i umetnosti koje su proizašle iz ovog pitanja. U tom smislu su učesnici razgovora pozvani da predstave značajne pozicije iz njihove perspektive, a vezane za pitanja vlasništva, stanovanja i društvenih borbi na Trešnjevci”, naveli su Rena Raedle i Jeremić u opisu koncepta svog umetničkog istraživačkog rada.
U Trešnjevci, inače, planiraju u 2018. godini veliku instalaciju u javnom prostoru.
Zbog specifičnog formata, zainteresovani za razgovor za umetnicima, koji počinje u 17 sati, zamoljeni su da se prijave putem maila (blok@blok.hr, predmet: prijava za razgovor). Program je besplatan, a namenjen je pre svega osobama koje su se u svojem dosadašnjem radu bavile temom stanovanja, Trešnjevkom, aktivizmom, politikama prostora ili umetničkim angažmanom.
Na Trešnjevci se, inače, i nalazi BAZA, umetnički i društveni prostor otvoren početkom 2016. godine, koji je u državnom vlasništvu, a dodeljen je kustoskom kolektivu BLOK putem javnog konkursa. Zamišljen je kao programsko-proizvodni prostor usmeren na produkciju savremene umetnosti, edukaciju i aktivizam. Otuda i naziv BAZA kojim se ističe da je reč o mestu proizvodnje, kako umetničkih radova, tako i govora o njima, ne zaobilazeći pritom uslove u kojima nastaju. Kao prostorni resurs, BAZA je otvorena aktivističkim inicijativama i organizacijama.
Projekat Istraživačka platforma finansijski podržavaju Ministarstvo kulture Hrvatske i Gradski ured za obrazovanje, kulturu i sport Zagreba.
*Foto: Rena Raedle/Vladan Jeremić
(SEEcult.org)
