Hrvatsko proleće u Beogradu
Filmovi mladih hrvаtskih reditelja Irene Škorić, Ivаna Livаkovića i Sаre Hribаr, prikazani prvog dana 58. Beogradskog festivala dokumentarnog i kratkometražnog filma, zapaženi su na mnogim domaćim i svetskim festivalima, a obrađuju ljudske sudbine i druge savremene, univerzalne teme današnjeg sveta. Reč je o autorima koji pripadaju urbanoj generaciji liberalnih stavova, koji ne žele dа snimаju rаtne spektаkle, niti su opterećeni nаcionаlnim nаsleđem, već prave kаmerne, intimne filmove o ljudskim sudbinаmа.
Filmovi mladih hrvаtskih reditelja Irene Škorić, Ivаna Livаkovića i Sаre Hribаr, prikazani prvog dana 58. Beogradskog festivala dokumentarnog i kratkometražnog filma, zapaženi su na mnogim domaćim i svetskim festivalima, a obrađuju ljudske sudbine i druge savremene, univerzalne teme današnjeg sveta.
Reč je o autorima koji pripadaju urbanoj generaciji liberalnih stavova, koji ne žele dа snimаju rаtne spektаkle, niti su opterećeni nаcionаlnim nаsleđem, već prave kаmerne, intimne filmove o ljudskim sudbinаmа.
Program “Hrvatskog proleća”, prikazan 30. marta u Domu omladine, čine filmovi ''9. Ožujаk'', ''Libertаngo'', Rаstаnаk'', ''Rаstаnаk 2'', ''Sudbinа brojа 13'', '' Prljаvi mаli mjehurići'', ''Pusti me dа spаvаm'', ''Hаrаkiri đecа'', '' Pink Ekspres''.
Prema rečima Dušana Cicvare, koji je izabrao ta ostvarenja, njihovi autori predstavljaju “mlade lavice i lavove koji vešto barataju filmskim jezikom”.
Irena Škorić je i svečano otvorila 58. Festival kratkog metra, sa koleginicom iz Beograda Minom Đukić, a učestvuje i kao članica međunarodnog žirija.
Film “Rastanak”, koji je prikazan na otvaranju Festivala, uz “Yugo, kratka autobiografija” Mine Đukić, bio je poslednji film Irene Škorić na zagrebačkoj Akademiji dramskih umetnosti, glavni junak, pored oca i sina, je i “zastava 101”, popularno znana kao “stojadin”.
Prema rečima Irene Škorić, to je priča o čoveku koji se uz suze oprašta od 30-godišnjeg “stojadina”, za koji je dobio 50 evra, ali je i priča o bivšoj Jugoslaviji i njenoj moćnoj industriji, kao i topla priča o odnosu oca i sina.
Za potrebe filma i sama Irena Škorić kupila je bila jednog “stojadina”, koga je imala tri godine, a nedavno su se rastali. U međuvremenu je, kako je rekla na konferenciji za novinare, naučila sve da popravlja.
Prema rečima autorke, hrvatska publika razumela je metaforu iz prve, jer su mnogi imali “stojadina”. Između ostalih, i njen deda.
Beogradska publika imala je priliku da vidi u “Hrvatskom proleću” još tri filma Irene Škorić - “9.ožujak” o usputnoj vezi i usputnoj prevari, “Rastanak 2” - autoironijski komentar na nastavke filmskih hitova, te “Sudbina Broja 13” o zagrebačkom tramvaju na liniji 13 koji je sredinom 80-ih skrivio najtežu nesreću u istoriji. Ta šarmantna vremešna mašina, po nadimku Gensćer, postala je putujući hotel i dnevni boravak beskućnicima, nevidljivom delu društva koje je tranziciono vreme odbacilo na marginu. Autorka filma jedan je od putnika...
Irena Škorić je 2008. godine diplomirala filmsku i TV režiju na Akademiji dramske umetnosti u Zagrebu i čclanica je Društva hrvatskih filmskih reditelja, a snimila je već više od 30 kratkometražnih, srednjemetražnih i dugometražnih dokumentarnih, igranih i eksperimentalnih filmova. Na domaćim i stranim festivalima osvojila je dosad oko 40 nagrada.
Među filmovima u programu “Hrvatsko proleće” prikazana su i tri rada Ivana Livakovića, takođe jednog od gostiju 58. Festivala kratkog metra, koji je 2009. osvojio nagradu “Jelena Rajković” HDFR-a za najboljeg mladog reditelja na Danima hrvatskog filma, za kratki igrani film “Prljavi mali mjehurići”. Osim tog filma, beogradska publika imala je priliku da vidi i “Hаrаkiri decа” i “Pink express”.
Prema rečima Lakovića, zanimaju ga urbane teme sa queer elementima.
Upitan na konferenciji za novinare koliko je pokojni Tomislav Gotovac na njega uticao, Laković je rekao da je vezan za progresivnije teme u Hrvatskoj, nalaženje novih modela i stavljanje naglaska na vizuelne i audio efekte u filmu.
“Gotovca sam dosta gledao, ali gledam i druge autore. Za mene je najbitnije naći svoj autentični filmski jezik”, rekao je taj mladi reditelj, izbegavši odgovor šta misli o hrvatskoj kinematografiji danas, jer ga, kako je naveo, ne zanima produkcijski deo posla, jedino mu je bitan kreativni deo.
Program “Hrvatsko proleće” obuhvatio je i dva filma Sare Hribar - “Libertango” o problemima tankih granica prijateljstva i ljubavi, odnosno pogrešno protumačena prijateljstva i pogrešno protumačene ljubavi, te
“Pusti me da spavam” - film koji u jednoj večeri prikazuje presek života nekih običnih ljudi.
Film “Pusti me da spavam” (2007) višestruko je nagrađivan i prikazan na više od 20 festivala širom sveta.
Publika 58. Beogradskog festivala dokumentarnog i kratkometražnog filma ima priliku da pogleda do 3. aprila 73 naslova u takmičarskim programima, uz prateće celine posvećene Iranu, Palestini i portugalskoj animaciji.
Projekcije su u Dvorani Kulturnog centra, Muzeju Jugoslovenske kinoteke i Domu omladine.
Sajt Festivala kratkog metra je www.kratkimetar.rs, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org, odnosno OVDE
(SEEcult.org)
