Dobitnici T-HT nagrade 2014.

Umetnice Sandra Vitaljić i Ivana Dražić Selmani i dvojac Žižić-Kožul dobitnici su tri otkupne nagrade T-HT@MSU, svečano je saopšteno 25. aprila u Muzeju savremene umetnosti u Zagrebu, koji je sedmi put organizovao nagradni konkurs za savremenu umetnost u Hrvatskoj, u saradnji sa Hrvatskim Telekomom.

Sandra Vitaljić dobila je prvu nagradu, u iznosu od 50.000 kuna (oko 6.500 evra) - za foto-instalaciju “Voljena” koja se bavi destruktivnim emocijama, odnosno nasiljem u partnerskim vezama.

Druga nagrada, vredna 45.000 kuna, pripala je Ivani Dražić Selmani za seriju crteža “Na Dančama”, a treću nagradu dobili su Damir Žižić i Kristian Kožul za ambijentalnu instalaciju “0,50”.

Sandra Vitaljić i Žižić/Kožul učestvovali su u trci za T-HTnagradu@MSU po pozivu stručnog žirija, dok je Ivana Dražić Selmani odabrana sa još 15 umetnika na osnovu konkursa na koji je prijavljeno 203 rada.

Na izložbi je predstavljen 21 rad, a ocenjivali su ih kustoskinja i direktorka Art in General iz Njujorka Anne Barlow, prof. dr. Leonida Kovač sa Akademije likovnih umetnosti u Zagrebu, multimedijalni umetnik Dalibor Martinis, audiovizuelni umetnik Toni Meštrović, kustos Moderne galerije u Ljubljani Igor Španjol, kustoskinja MSU Zagreb Leila Topić i direktorka MSU Zagreb Snježana Pintarić (predsednica).

Sandra Vitaljić dobila je prvu nagradu za fotografsku instalaciju “Voljena”, koja je nastala u periodu od 2011. do 2013. godine, a zasnovana je na dugogodišnjem interdisciplinarnom istraživanju strukturalnog nasilja koje postaje neperceptibilno zahvaljujući procesima normalizacije koji se, između ostalog, odvijaju i u područjima umetnosti i popularne kulture. To je možda i razlog zbog kojeg umetnica, snimajući anatomske preparate na zavodima za sudsku medicinu, apropriše dramatični barokni chiaroscuro, aludirajući time na mrtvu prirodu koja se kao samostalni umetnički žanr pojavljuje u baroknom razdoblju, navedeno je u obrazloženju.

Njena fotografska izvedba fokusira kulturalnu upotrebu, ili preciznije, estetizaciju i diskurzivnu diseminaciju mrtvog ženskog tela kao posledice seksualno motivisanog zločina.

“Ona ne izlaže samo fotografsku sliku, nego krajnje estetizovani masivni predmet u koji je fotografska slika s dva istovetna lica, dakle s licem identičnim naličju, doslovce inkorporirana. Fotografska povećanja načinjena u formatu koji odgovara prirodnoj veličini snimljenog predmeta umetnuta su, ili tačnije, sabijena između dve prizme od potpuno prozirnog, bezbojnog pleksiglasa. U postavu izložbe ti se estetizovani objekti čine kao da lebde, ili poput osvetljenih partitura unutar dramatične inscenacije tenebrističke slike. Fotografisana materija organskog porekla, uronjena u staklenku s formalinom, neživi je predmet koji je nekad bio živo ljudsko biće. Posredi su delovi tela koji doslovce čine vidljivim uzrok nasilne smrti, ali u funkciji metafore učestalo bivaju erotizovani u ljubavnim pesmama”, naveo je žiri, ističući da rad Sandre Vitaljić, dovodeći pogled gledaoca u polje disolucije granice između željenog i jezovitog, stvara pozornicu na kojoj se kritički progovara o neperceptibilnim uzrocima takozvanih crnih statistika.

        Sandra Vitaljić, Voljena, 2011-2013, foto-instalacija, foto Ana Opalić

Ivana Dražić Selmani dobila je drugu nagradu za seriju crteža “Na Dančama” iz 2013. godine, kojima prikazuje prizore dolaska, kupanja i odlaska sa jednog od najstarijih dubrovačkih kupališta, prema izvornim fotografijama iz sredine 20. veka. Rad je popraćen i pismom iz 1941. koje, iako pisano u kontekstu strahota Drugog svetskog rata, nosi poruku neobjašnjive lakoće postojanja.

         Ivana Dražić Selmani, Na Dančama, 2013, ugljen na papiru, 3x4 cm, foto: Ana Opalić

Objektivizujući lična svedočanstva i porodična sećanja pretvara u društveni događaj, umetnica crtačkom intervencijom premešta segmente svakodnevnog života iz registra dokolice i porodične istorije, čime odabrani prizori malih dimenzija ugljenom na papiru prerastaju specifičan okvir trenutka, naveo je žiri u obrazloženju nagrade.

“Prateće pismo sa početka Drugog svetskog rata u kontekstu globalnih strahota nosi poruku neobjašnjive lakoće postojanja: kupanja koje ispire breme onoga što nosimo kao pojedinci. Bezbrižna meditativna utopljenost u trenutno zbivanje izvan povesnog vremena osnovni je motiv autorkinog rada. Umetnica dokazuje kako je melanholija i dalje neophodna pratilja svake inovativne kulture i muza umetnosti kojoj u okruženju hroničnog nedostatka političkih ideja i vizija na pragu novog hladnog rata preti istrebljenje. Neživa memorija tako produbljuje i podržava živo porodično sećanje, a rad mudrošću vremenskoga odmaka zamenjuje patos i sentiment događaja, te menja varljivo iskustvo jedinke otkrivajući dvojaku prirodu medija”, istakao je u obrazloženju žiri.

Trećenagrađeni rad dvojca Žižić/Kožul “0,50” ambijentalna je instalacija iz 2014. godine kojom dvojica umetnika jasno artikulišu svest o neumornom i sveprisutnom nasilju i pandemiji konzumerističke “kulture”.

        Žižić, Kožul, 0,50, 2014, instalacija, foto: Ana Opalić

Njihov ambijent ukazuje na transformaciju javnog prostora u trgovačke centre namenjene kontrolisanom i na potrošnju usmerenom provođenju slobodnog vremena, tačnije, dominaciji logike profita.

Vrednost njihovog rada, kako je istaknuto, leži u činjenici što su zaoštrenu presliku globalnih tendencija nestanka javnih prostora artikulisali u specifičnost lokalnog konteksta. S druge pak strane, središte čitavog ambijenta postaje plastična boca namenjena recikliranju, koja umetničkom transformacijom postaje “objekat žudnje”, ukazujući na naličje opsesivne potrošnje.

Boca tu nije samo fetišistički predmet želja ili žuđeni umetnički predmet izložen poput muzejskog eksponata sa svim detaljima koje takav predmet traži – postament, svetlo, izolaciju, nego snažan otisak koji globalni kapitalizam upisuje u prostor.

Otkupljeni radovi postaju deo fundusa MSU-a, odnosno Zbirke T-HT nagrada@msu.

Nagrade su dobitnicima svečano uručile direktorka Odeljenja za odnose s javnošću Hrvatskog Telekoma Maja Weber, zamenica gradonačelnika Zagreba Vesna Kusin i pomoćnica ministarke kulture Vesna Bulatović.

Izložba T-HT@MSU otvorena je još do 27. aprila, a završava se razgovorom sa Žižićem i Kožulom.

U trci za nagrade bio je 21 rad, pri čemu je 16 umetnika odabrano na konkursu.

       Ivana Dražić Selmani i Žižić-Kožul

Osim Sandre Vitaljić i dvojca Žižić/Kožul, pozvani su da učestvuju i Vedran Perkov, Davor Vrankić i Lightune.G, dok su stručno žiriranje, osim nagrađene Ivane Dražić Selmani, prošli i Goran Škofić, Neli Ružić, Alen Floričić, Mirjana Vodopija, Luiza Margan, Silvester Kolbas, Nikola Bojić, Igor Ruf, Silvo Šarić, Marko Marković, Sebastian Dračić, Ana Vuzdarić, Iva Gobić i Tonka Maleković.

I ove godine odlučuje i publika, čija će nagrada biti dodeljena po završetku izložbe - radu koji je prikupio najviše glasova posetilaca. Najsrećniji glasač osvojiće Samsung Galaxy Note Tab 10.1.

Projektom “THT nagrada@MSU.hr”, čiji je cilj podsticanje umetničkog stvaralaštva na polju savremene umetnosti u Hrvatskoj, u proteklih šest godina je kroz pet velikih izložbi predstavljeno 170 umetnika i umetničkih grupa, odnosno oko 200 radova.

Prošle godine su tri otkupne nagrade dobili Dalibor Martinis, Toni Meštrović i Nemanja Cvijanović.

(SEEcult.org)