8. Festival svetskog kazališta
Zagrebački Festival svetskog kazališta predstavlja u osmom izdanju, od 17. septembra do 2. oktobra, pet predstava iz Belgije, Francuske i Nemačke, a počinje plesnom produkcijom “Ulica Vandenbranden broj 32” belgijske trupe Peeping Tom, koja je bila među atrakcijama sedmog Beogradskog festivala igre (BDF) u aprilu ove godine.
Osim predstave “Ulica Vandenbranden broj 32”, kojom se autori Gabriela Carrizo i Franck Chartier osvrću na izolovanost i usamljenost ljudi u zajednici zabačenoj u snegom obavijenoj zabiti, osmi Zagrebački festival svetskog kazališta predstavlja i produkciju Festivala u Avinjonu “Moj tajni vrt”, koju su režirali Stanislas Nordey i Falk Richter.
Kao posebna atrakcija najavljen je komad “Izvan konteksta, za Pinu” proslavljenog flamanskog reditelja i koreografa Alaina Platela i njegove trupe Les Ballets C de la B iz Genta, posvećen legendarnoj nemačkoj koreografkinji Pini Bausch, koja je preminula u junu 2009. godine.
Berlinski teatar Schaubühne am Lehniner Platz učestvuje predstavom “Megapolis” slavne rediteljke Constanze Macras poreklom iz Argentine, u koprodukciji njenog Dokyparka sa Evropskim centrom za umetnost HELLERAU i sarajevskim festivalom MESS.
Iz Berlina stiže i komad “U Moskvu, u Moskvu” teatra Volksbühne am Rosa - Luxemburg - Platz, nastao prema Čehovljevom klasiku “Tri sestre” u režiji Franka Castorfa, u koprodukciji s moskovskim Međunarodnim festivalom Čehov u Moskvi, bečkim Festwochenom i Gete institutom u Moskvi.
Festivalsko otvaranje je u HNK-u Zagreb, gde će “Ulica Vandenbranden 32” biti igrana i 18. septembra, a program se potom seli u ZKM, koji je i organizator i izvršni producent festivala.
“Ulica Vandenbranden 32” objedinjuje pozorišnu igru, vizuelni performans, pa čak i operu, a premijerno je izvedena 2009. u Briselu, kao priča o malom naselju izgubljenom u snežnoj oluji, u kojem se prepliću sve moguće ljubavne peripetije.
Predstava “Moj tajni vrt”, koju su režirali Nordey i Richter, biće igrana tokom vikenda u ZKM-u, a prema navodima umetničkih direktora i selektora Festivala, Dubravke Vrgoč i Ivice Buljana, Nordey u tom delu, nakon što je režirao montažu političko-polemičnih tekstova Richtera (Das System) na način teatarskog pamfleta, sada zajedno sa Rićterom postavlja prizore iz intimnog dnevnika, frontalno tumačeći njegovu ispovest, na početku kao da naglašeno čita poeziju. Dnevnik se čini manifestom nemačke mladeži na početku 40-ih godina života, sve u znaku tišine i besa.
Protagonista je depresivni ridatelj u krizi, koji boravi u šangajskom hotelu dok postavlja operu. Nakon toga odlazi u Tajland, u centar za oporavak milijardera, a jednostavna ispovest poprima neočekivane putanje - priče o konfuziji oko identiteta tretirane su burleskno u seriji klovnovskih varijacija sve do finalne rekonstrukcije kada u predstavu nasilno upadaju drugi tekstovi (Büchnerov “Lenz”, replike iz Godardovog “Prezira”...) i sve dok se zid napravljen od arhivskih kutija ne raspadne, kada se na kraju sve pomeša, život, fikcija i teatar.
Publika u ZKM-u videće 22. i 23. septembra predstavu posvećenu legendarnoj Pini Bausch, čiji je koreograf Alain Platel bio njen čest gost, a i počeo je da se bavi teatrom nakon što je video njenu prvu predstavu.
“Izvan konteksta” nalazi ishodište u temi ekstaze: plesači slikaju groteskan i poetičan bestijarij na tragu flamanske likovne tradicije. Arhaične prispodobe dobivaju ravnotežu u popularnim pesmama koje plesači izvode uživo (Amy Winehouse, James Brown, Beyonce, Prince). Za vreme izvođenja pesme “My Way”, jedan plesač oblači bijelu haljinu citirajući “Café Müller” Pine Bausch.
Posle pauze od nekoliko dana, 28. i 29. septembra, zagrebačka publika ima priliku da vidi i "Megalopolis" o neljudskim uslovima života u velegradu, predstavu za koju je Constanza Macras našla inspiraciju u stagnaciji Hong Konga, mešavini radosti i nehumanosti Bombaja, nasilnim društvenim kontrastima Rio de Žaneira, energiji Buenos Airesa i Njujorka, šarmu Pariza i Berlina…
"Megalopolis" govori o preživljavanju u predimenzioniranim gradovima gde je koncentrisano sve što podriva današnje društvo: paranoja, diktatura tehnike i kriza identiteta. Osuđeni na snalaženje u neprijateljskoj okolini, ljudi trpe zagađenost, buku i manjak prostora, što uništava intimnost i dovodi do stanja neprekidna stresa. Constanza Macras preuzima stereotipe da bi se snažnije uhvatila u koštac s klišeima solidarnosti unutar etničkih skupina, prikazujući kulturalne konflikte kroz svađe i žestoki cinizam i razotkrivajući velegrad kao kraljevstvo pseudomultikulturalizma.
Završnica zagrebačkog festivala, 1. i 2. oktobra, biće u znaku Čehova i predstave “U Moskvu, u Moskvu” Franka Castrofa, koja se raskošno igra političkom i dekadentnom dimenzijom Čehovljeve drame, inkorporirajući u nju istorijske događaje u Rusiji 20. veka.
Kao direktor berlinskog Volksbühnea, Castrof je učinio teatar važnim istraživačkim mestom u svetskom teatru, šokirajući konvencionalno pozorište smelim adaptacijama romana i građanskih drama. Njegove interpretacije Dostojevskog, kako su istakli Dubravka Vrgoč i Buljan, spadaju u antologiju savremenoga teatra. U predstavama rabi sredstva masovnih medija, kamere snimaju i istovremeno projektuju sliku na velikom ekranu, prikazujući šta se događa unutar kutaka scenskog prostora.
ZKM organizuje Festival svetskog kazališta pod pokroviteljstvom gradskih vlasti za kulturu, i uz podršku Ministarstva kulture Hrvatske, Gete instituta u Zagrebu i nemačkog Ministarstva spoljnih poslova.
Festivalski sajt je www.zagrebtheatrefestival.hr, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org
(SEEcult.org)
