12. HRFF

Human Rights Film Festival (HRFF) prikazaće u 12. izdanju – od 8. do 14. decembra u Zagrebu i od 11. do 14. u Rijeci – više od 25 dugometražnih igranih i dokumentarnih filmova u glavnom programu, kojima i ove godine poziva javnost na razmišljanje i delovanje.

HRFF će početi filmom “Love Is Strange” reditelja Ira Sachsa, jednog od najintrigantnijih predstavnika američkog nezavisnog filma u poslednje vreme, koji prikazuje život LGBT zajednice - ljubav pod pritiskom dogmatske tradicije i ekonomske krize.

Među atrakcijama 12. HRFF-a je kanski pobednik “Zimski san” Nuri Bilge Džejlana (Ceylana) iz Turske, hipnotički portret ljudi primoranih da se suoče sa onim što zaista jesu. Prvi film “anadolskog Čehova”, koji je imala priliku da vidi i publika nedavnog 20. Festivala autorskog filma u Beogradu, nagrađen je Zlatnom palmom u Kanu i zvanični je kandidat Turske za Oskara.

Biće prikazan i indijski film “Sudnica” Čaitanija Tahmanea (Chaitany), koji je upravo pobedio na 20. FAF-u u Beogradu, a potresan je prikaz pravosudnog sistema, odnosno sporosti pravosuđa koja u jednom trenutku i sama postaje generator nepravde. Tahmaneov film pobedio je u selekciji Horizonti na Mostri i ujedno proglašen najboljim debitanskim filmom.

Publika 12. HRFF-a videće i nagrađivani film “Pogled tišine” Džošue Openhajmera (Joshua Oppenheimer), dobitnika posebne nagrade žirija u Veneciji. Nakon “Čina ubijanjaa”, koji je takođe na programu, a razotkrio je posledice građenja svakodnevne stvarnosti na teroru i laži, Openhajmer u “Pogledu tišine” istražuje kako je to biti preživeli u takvoj stvarnosti.

Među filmovima 12. HRFF-a je i “Tri prozora i vešanje” – jedna od najvećih atrakcija ovogodišnjeg takmičarskog programa Sarajevo film festivala, koju potpisuje Isa Ćosja (Qosja) sa Kosova, a pruža potresni portret balkanskog patrijarhata, nemoćnog da se nosi sa strahotama onog što je sam prouzrokovao.

Najavljen je i film “Potraga za Felom” – priča o životu Fele Kutija, njegovoj muzici i društvenom i političkom značaju. Odgovoran za stvaranje novog muzičkog pokreta afrobeat, Fela Kuti je koristio muziku kao platformu za izražavanje svojih revolucionarnih stavova spram diktatorske nigerijske vlade iz 70-ih i 80-ih godina 20. Autor Alex Gibney je dokumentarista koji već godinama nudi beskompromisni pogled na politiku u Americi, a za film “Taksijem u zonu sumraka” nagrađen je 2009. Oskarom.

Dokumentarac “Sve je u plamenu” imao je nedavno svetsku premijeru na festivalu u Lajpcigu, a posvećen je događajima na kijevskom trgu Majdan.

Prema rečima autora, to “nije film o revoluciji koja je prošle zime zauvek promenila Ukrajinu. Ne sasvim. To je film o univerzalnom obrascu specifičnog tipa pobune – onog koji završava krvoprolićem. U početku, plemenita slobodarska nastojanja sukobljavaju se s mračnim snagama represivnih lidera. U jednom trenutku, nakon mnogo zbrke i haosa pravednički narodni gnev pretvara se u čisti bes. A kada padnu prve žrtve na obe strane, bez obzira koliko situacija izgledala crno-bela izvana, granica dobrog i lošeg zamagljuje se promatra li se iz epicentra bitke. I na kraju, sve je u plamenu”, naveli su autori tog filma, koji dolaze u Zagreb.

HRFF od samog početka prati filipinskog redatelja Lava Diaza, koji je ovog puta zastupljen filmom “Iz vremena koje prethodi", nagrađenog u Lokarnu. Priča tog filma odvija se oko života siromašnih seljaka u jednom od najudaljenijih krajeva Filipina pre proglašenja vanrednog stanja. Vrlo labavo utemeljen na stvarnim događajima i likovima, film istražuje kako individualna i kolektivna psiha reaguje na ekstremne i tajanstvene promene u društvenom i fizičkom okruženju.

Biće prikazan i novi film portugalskog reditelja Pedra Koste (Costa) “Konj zvani novac” - očaravajuća je i radikalna ekspanzija antologijske hronike raseljenih naroda i snova koja se nastavlja na njegovu “Fontinhas” trilogiju, nazvanu po ugroženoj i na kraju uništenoj četvrti u kojoj se odvijaju Kostini pređašnji filmovi.

Najavljen je i film “Hauha” argentinskog reditelja Lisandra Alonsa, koji je imao premijeru u Kanu, a priča je o čoveku u očajničkoj poteri za kćerkom, usamljeničkoj potrazi koja vodi gledaoce do mesta izvan vremena, gde prošlost nestaje, a budućnost nema značenja.

Tragičnu, a istinitu priču o mladom neoženjenom paru iz severnog dela Malija donosi reditelj i producent Abderrahmane Sissako filmom “Timbuktu”, koji govori o mučnoj priči ljubavnog para koji islamski ekstremisti zbog nezakonite vanbračne dece pred stotinama ljudi kamenuju na smrt u centru grada Agvelhoka.

Još jednu istinitu priču na 12. HRFF-u ispričaće oskarovac Danis Tanović svojim filmom “Tigrovi”, koji prati sudbinu mladog Pakistanca koji za život zarađuje prodavajući jeftine lekove lokalne izrade, a nakon ženidbe odlučuje da karijeru počne da gradi u multinacijonalnoj korporaciji sve do trenutka kada shvati da su mlične formule svetskih korporacija i njihove agresivne marketinške kampanje krive za smrt velikog broja novorođenčadi.

HRFF će u Zagrebu biti održan u bioskopima Europa, Tuškanac i Dokukino, a u suradnji sa udruženjem Filmaktiv u Rijeci, program će videti i riječka publika u Art-kinu.

U organizaciji Multimedijalnog instituta (mi2) i Udruženja za razvoj kulture (URK), 12. HRFF će podsetiti i na nemačkog reditelja Haruna Farockog, koji je preminuo proteklog leta, a po mnogo čemu je bio ključna ličnost savremene vizuelne kulture, čija je misao-praksa slike uticala na generacije filmskih autora i intelektualaca.

Program koji HRFF realizuje u saradnji sa festivalom Filmske mutacije i kustoskim kolektivom WHW, obuhvata pet Farockijevih radova, te filmove njegove kćerke Anne Faroqhi i američkog eksperimentatora Jamesa Benninga.

Osim glavnog programa, 12. HRFF uključuje niz diskusija, a kao i prethodnih godina, realizuje se u saradnji s partnerima iz brojnih drugih ljudsko-pravaških organizacija.

HRFF posebno pritom ukazuje na program saradnje s Uredom za infomisanje u Hrvatskoj Evropskog parlamenta “Panorama Saharov”, vezan uz nagradu Saharov za slobodu misli koju svake godine dodeljuje Evropski parlament.

Dobitnik nagrade za 2014. je doktor Denis Mukwege, borac za prava silovanih žena u oružanim sukobima u Kongu. Silovanje je uobičajena metoda obračuna u konfliktnim područjima na istoku zemlje, a britanska rediteljka i foto novinarka Fione Lloyd-Davies to dokazuje u 72-minutnom dokumentarcu koji prati ženu koja svoj život i svakodnevnu sigurnost žrtvuje pomažući zlostavljanim ženama.

Festivalski sajt je http://humanrightsfestival.org, a program se nalazi i u Kalendaru portala za kulturu SEEcult.org.

(SEEcult.org)