Beograd u II svetskom ratu
Muzej grada Beograda obeležava svoj dan i 70 godina oslobođenja Beograda u Drugom svetskom ratu izložbom fotografija Riste Marjanovića iz perioda od 1941. do 1945. godine, koja će biti otvorena 15. oktobra u Konaku kneginje Ljubice.
Izložba obuhvata više od stotinu najreprezentativnijih fotografija iz Zbirke Riste Marjanovića iz Drugog svetskog rata i perioda od oslobođenja do proglašenja FNRJ, saopštio je MGB.
Fotografije su grupisane u pet tematskih celina, od kojih se prva odnosi na prikaz 27. marta 1941. i bombardovanja Beograda 1941. godine.
U drugoj celini prikazane su fotografije iz perioda okupacije, sa akcentom na Koncentracioni logor na Banjici. U toj grupi je snimak izgleda zgrade na uglu Nemanjine i Ulice kneza Miloša sa propagandnim plakatima na stubu i bunkerom u uglu snimka.
Treću tematsku celinu sačinjavaju fotografije svedočanstava o stradanju grada i razornom bombardovanju Beograda 1944. godine i atmosferi straha i ubrzanog napuštanja grada. Prizori bombardovanog Senjaka i na njemu ulica Štipske, Sitničke, Kuršumlijske, Kablarske, Valtazara Bogišića, kao i Nјegoševe, svedoče o razrušenosti objekata i stradanju stanovništva.
Četvrta celina predstavlјa fotografije iz perioda oslobođenja Beograda. Tragom dokumentarnih fotografija iz oktobra 1944. godine evidentno je da je Marjanović snimao na periferiji u Kneževcu, Resniku, Žarkovu, Rakovici, Košutnjaku, Topčideru, na Dedinju i Banjici. Snimane su Ulica kneza Miloša, Birčaninova, Sarajevska, Bulevar oslobođenja, Karađorđeva, Kolarčeva, Hercegovačka, Prahovska, Hajd park, Terazije, Knez Mihailova, Štipska, Trg Republike, Hajduk Velјkov venac, Kalemegdan…
Na fotografijama postrojenih jedinica i portretnim fotografijama vidi se oprema i raznovrsno naoružanje boraca. Na većini fotografija je uništeno teško naoružanje i razasuta oprema posle borbi za oslobođenje grada.
Pored jedinica Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije, snimlјene su i tenkovske jedinice Crvene armije uoči borbi ili neposredno po oslobođenju pojedinih delova grada. Toj celini pripadaju i snimci razasutih humki poginulih boraca na teritoriji grada.
Peta tematska celina obuhvata period od oslobođenja Beograda do proglašenja FNRJ. Na snimcima su prikazani događaji u vezi sa obnovom i formiranjem nove vlasti u gradu.
Najčešći motiv na fotografijama posle oktobra 1944. godine su proslave Dana Oktobarske revolucije, proslava Dana pobede, ali i predizborna aktivnost uoči izbora za Ustavotvornu skupštinu.
Deo postavke čini reprezentativni materijal iz zbirke Odseka za istoriju Beograda od 1941. godine.
Autorka izložbe “Beograd na fotografijama Riste Marjanovića 1941-1945” je Bilјana Stanić, muzejski savetnik Muzeja grada Beograda.
Beograd će 16. oktobra obeležiti 70 godina od oslobođenja vojnom paradom - prvom od 1985. godine, kojoj će prisustvovati i ruski predsednik Vladimir Putin.
Povodom 70 godina od oslobođenja, između ostalog, bice otvorena i izložba “Beograd, slobodan grad” u Muzeju istorije Jugoslavije, u saradnji sa Arhivom Jugoslavije, koja prikazuje predmete i dokumenta koja su uručili Josipu Brozu Titu najznačajniji državnici iz doba Drugog svetskog rata.
(SEEcult.org)
