Zlatni toranj Zvjaginjcevu

Zlatni toranj 21. Festivala evropskog filma Palić osvojio je “Levijatan” ruskog reditelja Andreja Zvjaginjceva, priča o borbi obespravljenog građanina i biznismena koji ima podršku vlasti. Nagrada za najbolji film u programu “Paralele i sudari” ravnopravno dodeljena ukrajinskom filmu “Pleme” Miroslava Slabošpitskog i estonskom “Free Range – Balada o prihvatanju sveta” Veika Ounpua.

U konkurenciji 12 ostvarenja u Glavnom takmičarskom programu 21. Palića, “Levijatan” Zvjaginceva, prema scenariju Olega Njegina i samog reditelja, proglašen je najboljim zbog snage kojom “odslikava društvo koje je izgubilo svoje vrednosti, moral i duhovnu snagu”.

Međunarodni žiri 21. Palića, kojim je predsedavao francuski reditelj, glumac i osnivač kanskog programa 15 dana reditelja Pjer Anri Delo, dodelio je Palićki toranj za najbolju režiju Ditrihu Brugemanu za film “Stanice krsta”, realizovan u nemačko-francuskoj koprodukciji. Brugeman je nagrađen za “veštinu da nam na neposredan način prikaže kako slepi fanatizam može da uništi ljudski život”, naveo je žiri 21. Palića, koji se završava 25. jula na Letnjoj pozornici svečanim uručenjem nagrada, a prikazao je ukupno oko 80 filmova.

       Stanice krsta

Pobednički film predstavio je na Paliću koscenarista Oleg Njegin, koji je nagrađen i u Kanu za tu angažovanu priču o konfliktu građanina koji se bori za svoja prava naspram krupnog kapitala, vlasti, crkve… Scenario je inspirisan pričom o obespravljenom radniku iz Kolorada, ali je smešten u kontekst savremene Rusije, gde se građanima, prema rečima Njegina, prava uglavnom samo deklarišu, a u suštini vlast u svim svojim oblicima, uključujući i crkvenu, otvoreno pljuje na prava i slobodu ličnosti.

     Levijatan

Prema scenariju filma “Levijatan”, koji će u Rusiji biti prikazan tek na jesen, Kolja živi u malom gradu na severu Rusije sa mladom suprugom i sinom iz prethodnog braka, a poseduje automehaničarsku radnju koja je smeštena odmah do njihove kuće. Gradonačelnik, međutim, namerava da mu uzme i posao, i kuću, i zemlju.

“Priča Nikolaja je naša priča o tome kako država, čudovište i u izvesnom smislu Bog, onaj koji donosi zakone i uspostavlja red – zbog svojih tobože visokih ciljeva nemilosrdno uništava čoveka, oduzimajući mu sve, ne ostavljajući mu ništa. Zar svet ne funkcioniše tako? Zar čoveku, ma ko to on bio, ovde pripada bar išta ili iko? Nije li se čovek previše uobrazio, nije li se previše uzoholio? Pravda, ljubav, prijateljstvo… kada se raspline magla tih iluzija, šta ostaje? Veličanstvena, prema čoveku ravnodušna priroda – ona je postojala i pre nas i postojaće i posle…”, rekao je Njegin u intervjuu za festivalski sajt.

      Turista

Specijalno priznanje u Glavnom takmičarskom programu dodeljeno je švedskom filmu “Turista” Rubena Ostlunda za “izvanrednu fotografiju Fredrika Vencela koja stvara jedinstvenu atmosferu ističući glumu i priču”.

Žiri su, uz Anrija Deloa, činili i programska direktorka Berlinala Karin Hofinger iz Nemačke, reditelj Sabolč Hajdu iz Mađarske, srpska glumica Hristina Popović i scenarista i reditelj Dalibor Matanić iz Hrvatske.

Umetnički savet Festivala dodelio je nagradu “Seyfi Teoman” za najodvažniji debitantski film Ivanu Ikiću iz Srbije, reditelju filma "Varvari".

“Hrabrim i ličnim pristupom važnoj temi savremenog srpskog društva, uz podršku posvećenog autorskog tima, reditelj je uspeo da stvori film koji predstavlja svež duh u savremenoj evropskoj kinematografiji”, istakao je Umetnički savet FEF Palić.

       Varvari

Međunarodni žiri kritike, koji je ocenjivao deset filmova u takmičarskom programu “Parelele i sudari”, odlučio je da ex-aequo nagradi filmove “Pleme” i “Free Range – Balada o prihvatanju sveta”, ocenivši da je reč o jedinstvenim kinematografskim delima, nastalim suprotstavljanjem očekivanjima i uprkos reakcijama.

“Postoji replika u jednom od filmova koje smo pogledali, a koja glasi: ‘Nema mnogo dopadljivog u ljudima koji pokušavaju da budu ono što jesu’. Stvaranje dobrog filma čine teške odluke, suprotstavljanje očekivanjima i postavljanje sebe na liniji vatre. Odlučili smo da ex-aequo nagradimo dva filma kojima su se autori drznuli da učine upravo to, uprkos reakcijama, i da prikažu jedinstvena kinematografska dela”, naveo je žiri, koji su činili filmska kritičarka Radio Beograda 2 Nevena Matović (predsednica), urednik i filmski kritičar Tristan Primagi iz Estonije i španski scenarista, filmski kritičar i selektor Havijer Garsija Puerto.

      Mira Banjac i Radoslav Zelenović, direktor FEF Palić

Palićki festival svečano je otvoren 19. jula uručenjem nagrade “Aleksandar Lifka” za izuzetan doprinos evropskoj kinematografiji srpskoj glumici Miri Banjac, dok je drugi dobitnik – francuski reditelj Klod Leluš, bio sprečen da dođe iz zdravstvenih razloga.

Festivalski program činile su i selekcije posvećene novom gruzijskom i mađarskom filmu, te omaž dobitnicima “Lifke” i selekcije Klasici na trgu i Veliki rat na filmu, zatim Mladi duh Evrope, omaž posvećen dobitniku nagrade “Underground Spirit” – francuskom reditelju, animatoru, fotografu i grafičkom dizajneru Eduardu Salijeru (Edouard Salier) i selekcija dokumentaraca na temu ekologije.

Deo programa 21. Palića - deset filmova iz pet programa, prikazano je i bioskopu Fontana u Beogradu, zahvaljujući tom bioskopu i producentskoj kući Art & Popcorn.

(SEEcult.org)