Miri Banjac Žanka Stokić
Dramska umetnica Mira Banjac ovogodišnja je dobitnica nagrade "Žanka Stokić" koju dodeljuju Narodno pozorište u Beogradu, kompanija "Novosti" i Grad Požarevac glumici čija je “ličnost obeležila pozorišni i filmski život Srbije svojom stvaralačkom zrelošću i bogatstvom glumačkog izraza”.
U konkurenciji je bilo osam glumica, a nagrada je dodeljena Miri Banjac jednoglasnom odlukom žirija koji su cicnili glumica Mira Stupica (počasna predsednica), v.d. upravnika Narodnog pozorišta Dejan Savić, generalni direktor i glavni urednik "Novosti" Ratko Dmitrović, prošlogodišnja dobitnica Ljiljana Stjepanović i reditelj Slavenko Saletović.
Žiri je naveo u obrazloženju da Mira Banjac, "zahvaljujući osobenom daru, uspeva da i najbanalniju realnost oplemeni krajnje čulno, da publici na katarzičan način prenese refleks duše, tvoreći tako od naizgled niskomimetskih karaktera velike scenske heroine".
Istaknut je i doprinos Mire Banjac domaćoj kinematografiji i televiziji. Jer, "iako je kasno stala pred kamere, ostvarila je brojne uloge, a posebno bila zapažena u filmovima najboljih reditelja takozvane češke škole", naveo je žiri.
Mira Banjac je izjavila za “Večernje novosti” da su nagrade - što kasnije dođu, sve značajnije, i za profesionalni i za lični život.
“Znači da sam živa, na dve noge, da se polako zatvara moj krug od 67 godina umetničkog rada”, rekla je Mira Banjac i dodala da je posebno raduje što to priznanje “nosi ime jedne veličanstvene glumice” koju nije videla na sceni, ali pamtim impresije svoje majke koja je imala priliku da je gleda u Vrnjačkoj Banji.
“Nisam bliska žanru Žanke Stokić, ipak, i ja sam igrala žene iz naroda, iz mog podneblja i vremena”, rekla je Mira Banjac i dodala da treba sačuvati ugled i dostojanstvo tog priznanja.
Mira Stupica, na čiju je inicijativu nagrada “Žanka Stokić” ustanovljena pre 12 godina, istakla je da je Mira Banjac “najveći posvećenih pozorišne umetnosti. I od malih uloga pravila je velike, za pamćenje”.
Nagrada se sastoji od plakete koju daruje Narodno pozorište (rad slikara Geroslava Zarića, statue Žanka Stokić, koja je dar Grada Požarevca (rad vajara Milivoja Bogosavljevića) i novčanog iznosa koji poklanjaju "Večernje novosti".
Dosadašnje dobitnice nagrade "Žanka Stokić" su Svetlana Bojković, Milena Dravić, Radmila Živković, Đurđija Cvetić, Ružica Sokić, Jelisaveta Sablić, Gordana Đurđević Dimić, Dara Džokić, Mirjana Karanović, Ljiljana Blagojević i Ljiljana Stjepanović.
Nagrada će biti svečano uručena Miri Banjac 22. marta u podne na Velikoj sceni Narodnog pozorišta.
Glumica Žanka Stokić (1887-1947), osuđena 1945. godine na osmogodišnju kaznu gubitka nacionalne časti zbog navodne saradnje sa okupatorom i domaćim izdajnicima, rehabilitovana je 2009. godine odlukom Okružnog suda u Beogradu.
Okružni sud konstatovao je da je Žanka Stokić na početku Drugog svetskog rata bila članica Narodnog pozorišta u Beogradu i da nije bila politički aktivna, te da je osuđena iz političkih i ideoloških razloga, preneli su beogradski mediji.
Žanka Stokić osuđena je zbog učešća u “Veseljacima” i “Centrali za humor”, kao i u emisiji “Šareno popodne” Radio Beograda, uz ocenu da je time kulturno i umetnički sarađivala sa okupatorom i domaćim izdajnicima.
Prema navodima suda, Žanka Stokić je tokom sudskog postupka svedočila je da je dobrovoljno stupila u "Veseljake" i "Centralu za humor" jer joj bio potreban novac za lečenje, dok je za na radiju radila pod prinudom glavnog nemačkog radio-aranžera.
Žanka Stokić, čije je pravo ime Živana Stokić (Rabrovo 1887 - Bograd 1947. godine) najpoznatija je bila po ulozi Živke u “Gospođi ministarki” Branislava Nušića, koji joj je i posvetio taj lik.
(SEEcult.org)
