Autor ili univerzalni vojnik
Međunarodna konferencija “(Grafički) dizajner: Autor ili univerzalni vojnik” predstavlja od 28. do 31. marta u Dvorani Kulturnog centra Beograda seriju predavanja, diskusija, radionica i izložbi renomiranih autora, dizajnera i teoretičara iz Srbije, regiona i Evrope, a pod sloganom “Akcija!”, osvrnuće se na pitanje mogućnosti otpora postojećem poretku.
Koncept ovogodišnje, treće konferencije “(Grafički) dizajner: Autor ili univerzalni vojnik”, koju organizuje nevladina organizacija Blokovi, zasnovan je na preispitivanju aktuelnosti First Things First Manifesta iz 2000. godine koji je ukazao da dizajneri troše sve vreme i energiju na proizvođenje potreba za stvarima koje su, u najmanju ruku, beznačajne, dok ekološke, socijalne i kulturne krize bez presedana traže angažman…
Imaju li ove rečenice danas još uvek smisla? Živimo u sistemu koji sa lakoćom upija svaku kritičku akciju i već u sledećem trenutku pretvara je u deo svoje mašinerije. Da li u našim zatvorenim svetovima zagledanim svakodnevno samo u sopstveni tanjir i ekran ima još volje i snage za akciju? Da li su strategije otpora postojećem poretku i aktivna borba odgurnute na društvenu i profesionalnu marginu? Da li nam je varljiva sigurnost margine dovoljna?, neka su od pitanja kojima je posvećena konferencija, namenjena prevashodno studentima umetničkih fakulteta i fakulteta za dizajn iz regiona, ali i mladim profesionalcima i široj publici.
Uvodno predavanje održao je 19. marta britanski pisac, kritičar, predavač i kustos, specijalista za dizajn, fotografiju i vizuelnu kulturu Rik Pojnor (Rick Poynor), a među predavačima iz Velike Britanije su najavljeni Ian Anderson iz The Designers Republic i Toni Kredland (Tony Credland) i Glen Orton (Glenn) iz Cactus Network, zatim Rudi Baur (Ruedi) iz Švajcarske, Danijel van der Velden (Daniel van der Velden) iz Holandije, Dejan Dragosavac i Rafaela Dražić iz Hrvatske, The Miha Artnak iz Slovenije, kao i Jovan Čekić, Miloš Ilić i A3 Format grupa iz Srbije.
Konferencija počinje 28. marta u DKC-u projekcijom filma “Ruski umetnički eksperiment” Borisa Miljkovića i Branimira Dimitrijevića, nakon čega će sa Miljkovićem, kreativnim direktorom RTS-a, biti održan razgovor na temu “Konstrukcija novog društva”.
Konferencija obuhvata i nekoliko izložbi - “Dizajn neslaganja” (The Design of Dissent), “Dizajn i nezavisna kultura u Hrvatskoj 1990-2010”, “Penguin 76”, “Projekti kolaboracije grupe Škart”, te “Menjaža” - izložba radova studenata-učesnika konferencije.
Izložba “Dizajn neslaganja” (The Design of Dissent) u Knez Mihailovoj ulici predstavlja izbor Miltona Glejzera i Mirka Ilića, odnosno radove koji pokazuju svu različitost grafičkih reakcija na ograničenja i pritiskekoji dolaze od vlasti ili globalnih institucija moći.
Radovi sadrže elemente konfrontacije, poziv da se oslobodi istina, često sakrivena ispod površine javnog diskursa. Plakati, knjige, bedževi, časopisi i drugi vizuelni materijali iz različitih zemalja od 60-ih godina 20. veka do danas, bave se pitanjima mira, kontrole naoružanja, ženskih i LGBT prava, religije, ratova i korporativnog okruženja.
Izložba “Dizajn i nezavisna kultura u Hrvatskoj 1990-2010” u Galeriji Artget KCB-a analizira inovativne i istraživačke koncepcije i estetike u dizajnu vizuelnih komunikacija u području alternativnih, progresivnih i nezavisnih društvenih, posebno kulturnih praksi u Hrvatskoj od 80-ih do danas.
Uz ocrtavanje pojedinih istorijskih referenci, prikazane su tendencije i promene na dizajnerskoj sceni koje su specifične za Hrvatsku, ali su i refleksija međunarodnih tendencija. Reč je o periodu kada dizajnerska disciplina doživljava ekspanziju kao društveni fenomen, ali i u Hrvatskoj prolazi kroz fazu strukovne konsolidacije.
Izložba otvorenih radionica Grupe Škart “Projekti koolaboracija”, koja će biti otvorena u Galeriji-Legatu Milice Zorić i Rodoljuba Čolakovića na Dedinju, kombinuje razna iskustva: poeziju, grafički dizajn, arhitekturu, performans, društveni angažman… Grupa Škart je svoje ulične samizdat/samodat akcije izvodila širom sveta, a na izložbi će predstaviti projekte saradnje sa drugim kolektivima. Tokom trajanja konferencije, Legat Čolaković će, osim prostora za izlaganje, postati i radionica za proizvodnju, učenje i kreiranje - članovi Grupe Škart će sa prijateljima iz regiona i sveta živeti i stvarati u galeriji uz učešće zainteresovanih posetilaca.
Izložba “Penguin 76” predstavlja Pingvinova izdanja u 2011. godini, a naslanja se na prošlogodišnju izložbu “Penguin 75”, održanu u okviru konferencije “(Grafički) Dizajner: Autor ili univerzalni vojnik - Istorijske bitke” povodom 75 godina rada izdavačke kuće Penguin.
Ove godine će biti izložena nova Pingvinova izdanja, nastala tokom protekle godine, koja je uredio izvršni potpredsednik i kreativni direktor američkog Penguina i gost prošlogodišnje konferencije Pol Bakli (Paul Buckley).
U Kulturnom centru Grad biće otvorera izložba “Menjaža” sa radovima studenata-učesnika i zainteresovanih predavača i mentora konferencije iz zemlje i regiona. Izložba podrazumeva otvorenu razmenu štampanih, autorskih radova.
Prema navodima organizatora, prilika je za aktivno učešće, upoznavanje, komunikaciju, prezentaciju i razmenu radova, a poslužiće i kao platforma za dodatno povezivanje i kreativnu razmenu svihučesnika u projektu.
Popodnevni program konferencije na Fakultetu za medije i komunikacije čine radionice za studente-učesnike koji će u grupama istražiti javni prostor Savamale kao poligona za kreativne intervencije. S akcentom na aktivizam i kontekstualizovanu reakciju, svaki od mentora će sa studentima zaokružiti kreativni proces kroz diskusiju, istraživanje i vizuelnu artikulaciju.
Mentori studentskih radionica su Filip Bojović (A3.Format grupa), Adela Zejnilović i Ana Matić, Slobodan Jovanović Coba, Mane Radmanović i Jordan Cvetanović, Ivan Vidović i Stefan Unković (aka Weedzor &FuckNewRave), Miloš Ilić, Toni Kredland i Glen Orton, The Miha Artnak, Slavimir Stojanović, Rafaela Dražić, Damir Bralić i DOMUZEJ/homuseum.
Studenti i profesori su se prijavljivali za učešće do polovine marta, a plaćaju kotizaciju od 1.200, odnosno 1.500 dinara. Kotizacija za ostale kategorije učesnika je 2.400 dinara.
Autor projekta, organizator i producent međunarodne konferencije “(Grafički) dizajner: Autor ili univerzalni vojnik” je nevladina organizacija Blokovi, osnovana 2010. godine, koja se bavi edukativnim projektima u oblastima dizajna, umetnosti i arhitekture, obraćajući se mladima, kao budućim profesionalcima i nosiocima društvenog razvoja.
Projekat međunarodne konferencije “(Grafički) Dizajner: Autor ili univerzalni vojnik” realizuje se treću godinu za redom u partnerstvu sa KCB-om, Fakultetom za medije i komunikacije Univerziteta Singidunum, ERSTE bankom, Fondom za otvoreno društvo, Muzejem savremene umetnosti Beograd, Kulturnim centrom Grad, Beogradskom tvrđavom i UK Parobrod.
Program konferencije nalazi se u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org
(SEEcult.org)