Novi novi val
Izložba “Novi novi val - omladinski aktivizam i popularna kultura 30 godina kasnije (1983-2013)” biće otvorena 1. februara u Gradskoj galeriji Požega, a predstavlja poglede mladih dizajnera iz regiona bivše Jugoslavije na tekovine tog uticajnog kulturnog pokreta danas, uz dokumentarni deo koji je preuzet od Muzeja istorije Jugoslavije.
Novi garažni i školski bendovi danas ponovo izvode hitove novog talasa i stvaraju muziku inspirisanu tim vremenom i tim duhom, naveo je Aleksandar Đerić iz organizacije Academica iz Beograda i programa E761 (portal novi-val.com), organizatora izložbe.
“Smatramo da i danas, u vreme masmedija, promenjene kulturne paradigme, virtuelnih socijalnih mreža omladina opet može biti akter, ne samo konzument i pasivni posmatrač. Verujemo da je i danas na iskustvu novog talasa/novog vala u Jugoslaviji osamdesetih moguće praviti nove omladinske i umetničke prakse zemalja Zapadnog Balkana, koje bi doprinele kulturnoj integraciji i samog regiona”, naveo je Đerić.
Organizatori izložbe pitali su mlade dizajnere iz regiona da odgovore na pitanja: Šta je novi val danas? Šta bi nova omladinska radna akcija danas podrazumevala?
Neki od najupečatljivijih odgovora integrisani su u izložbu.
Novi talas (novi val u Hrvatskoj, Sloveniji i BiH) u muzici u Jugoslaviji trajao je od 1977. do 1983. godine, a šire se, kako podseća Đerić, može smatrati poslednjim autentičnim kulturnim pokretom koji je nastao u zajedničkoj jugoslovenskoj javnoj sferi, i koji se razvio na geografskom prostoru koji se danas sve više ponovo naziva Jugosferom, što je kovanica britanskog novinara Tima Džude (Judah).
Novi talas stvorila je prva generacija mladih ljudi koja je bila ne samo medijski svesna, već i spremna da mrežu omladinskih i studentskih institucija prisvoji i iskoristi u pokušaju promene i kulturne i medijske paradigme. Studentski i omladinski kulturni centri, časopisi, radio, kao i mnoštvo manifestacija koje su podrazumevale učešće omladine i studenata, omogućili su stvaranje specifične omladinske kulturne sfere, kakva ranije u Jugoslaviji nije postojala. Sve do sredine 70-ih omladina je bila samo konzument, a ne aktivni stvaralac trendova u oblasti kulture, i to u širokom rasponu - od visoke, elitne kulture do kulture svakodnevnog življenja. Omladinska kultura se razvija na marginama, a aktivnu ulogu preuzima posle sloma studentske pobune 1968. godine. Novu generaciju buntovnika stasalu nakon tog događaja, kako ističe Đerić, više ne zanimaju postojeći modeli dominantne kulture, socijalističke ili građanske, niti su joj bliski disidentski kulturni obrasci. Samoorganizovano i bez straha od improvizovanja oni prisvajaju mrežu omladinskih i studentskih institucija i stvaraju autonomnu kulturnu sferu jasno povlačeći granice spram drugih kulturnih obrazaca.
Nova umetnost, nova popularna muzika, novi načini ponašanja, oblačenja, odnošenja prema prošlosti i mainstream kulturi tog vremena, filmska i televizijska produkcija, koncerti i omladinski festivali, performans, produkcija pozorišnih predstava i drugih javnih događaja, i uopšte nova slika o svetu u kome je sve to nastajalo, omogućili su da novi talas bude ne samo jedan od mnogih talasa u kulturi tog vremena. On je promenio kulturne navike, doveo društvo do novog tipa medijske svesti, i stvorio nove društvene elite, koje deluju sve do danas.
Kulturni centar Požega prvi je domaćin izložbe “Novi novi val”, koja će biti otvorena do 10. februara.
*Foto: Marko Stojanović, drugoplasirani rad na konkursu Novi novi val
(SEEcult.org)