Sonja otvara 59. Kratki metar
Filmom “Sonja” Dragane Kanjevac o legendarnoj glumici Sonji Savić (1961-2008), 30. marta počeće 59. Beogradski festival dokumentarnog i kratkometražnog filma koji će za pet dana prikazati 130 ostvarenja, od kojih je više od 90 u takmičarskim programima.
U filmu „Sonja“ zabeleženi su iskazi te neprevaziđene glumice i urbane jugoslovenske ikone iz različitih perioda života, svedočenja njenih kolega i prijatelja, kao i raznovrstan arhivski materijal o njenom glumačkom i autorskom delovanju.
“Neko misli da smo bili srećni. Ja sam bila srećna kad sam pronašla ljude koji su jednako nesrećni kao ja”, govorila je Sonja Savić, jedna od izuzetnih i neprilagođenih umetničkih ličnosti u Beogradu, koja je na pragu zrelosti dočekala krvavi raspad zemlje i kulturnog prostora. Sonja Savić je u 90-im godinama 20. veka odabrala život van institucija, kritički društveni stav i bavljenje eksperimentalnim pozorištem i video umetnošću.
Nakon 2000. godine, slovenački film je vraća u regionalnu kinematografiju, ali u isto vreme traje njena lična drama ogorčenja i izolacije, koja se završava njenom preranom smrću u septembru 2008. godine.
Autorka filma “Sonja”, Dragana Kanjevac, dugogodišnja je TV novinarka i publicista u oblasti kulture i medija, režirala je i dokumentarni film o Beograđanima u Njujorku “Njujork: 6 sati ranije” (2009), a koautorka je i dokumentarnog filma “Akademija republika” (1997) o kultnom beogradskom klubu Akademija, koji je prošle godine zatvoren.
Festival kratkog metra u 59. izdanju, pod sloganom “Timeless”, prikazaće od 30. marta do 3. aprila u Domu omladine Beograda oko 130 ostvarenja, od kojih su 52 strana i 38 srpskih filmova u takmičarskim programima.
Umetnički direktor Janko Baljak ističe da Beogradski festival postoji, izmedju ostalog, i zato da bi svake godine postavljao pitanje zašto se u domaćoj kinematografiji više cene autori dugometražnog, nego kratkog filma.
“Da li je 100 domaćih naslova koji su konkurisali za takmičarski program premalo ili previše za srpsku kinematografiju kratkog i dokumentarnog filma u kojoj još uvek nema uspostavljenih pravila produkcije niti organizovanog tržišta? I zašto se u toj kinematografiji više cene maratonci, autori dugometražnih filmova nego sprinteri, autori kratke forme koji u dahu i na malom prostoru ispisuju najlepše stranice istorije filma?”, naveo je Baljak u festivalskom katalogu, ističući da Festival kratkog metra i postoji da bi svake godine uporno postavljao to pitanje i dokazao sto puta dokazano.
“‘Kratki metar’ je potpuno ravnopravan autorski izbor.Tom teritorijom vladaju posebni zakoni, ona je je bogata, nepredvidiva, potpuno otvorena za prostore mašte i slobodna za eksperimente. Ta teritorija je u slučaju vrhunskih umetničkih kratkih filmova zaista vanvremenska i potpuno je svejedno da li je delo premijerno prikazano na prvom ili 59. festivalu”, istakao je Baljak.
Prateći program 59. Kratkog metra nudi, između ostalog, fokus na poljski dokumentarni film - kroz devet višeslojnih, duboko intimnih i potresnih ostvarenja.
Takođe, biće prikazana četiri izabrana dokumentarca u fokusu na izrael, koja ispovednom iskrenošću direktno progovaraju o tabu temama podeljenog izraelskog društva kao što je nasilje u porodici ili
homoseksualnost.
Iz Francuske stiže „Collectif Jeune Cinema: Pariski eksperiment“, odnosno osam reprezentativnih naslova iz kataloga tog kolektiva koje će beogradska publika imati priliku da vidi prvi i poslednji put.
Program „Komšiluk“ posvećen je filmovima iz regiona - kao mogući začetak jednog takmičarskog programa u bliskoj budućnosti Festivala, a dva domaća prateća programa u centar pažnje stavljaju sudbinu nekoliko vanserijskih umetnika - (Ne)prilagođeni i uzbudljiva svedočanstva o dramatičnim događajima 20. veka.
Kulturi dijaloga i ove godine posvećen je program „Vrelo“ (Hot dox), a holandski i hrvatski dokumentarac poslužiće kao povod za diskusiju o dve potpuno različite, ali izuzetno aktuelne teme.
Iz San Franciska, posle prošlogodišnje pauze, ponovo u goste dolazi 4. putujući UNAFF festival koji pruža ekskluzivnu priliku da se pogleda šokantan dokumentarac nominovan za Oskara "The Most Dangerous Man in America" o insajderu iz Pentagona.
Sajt Festivala kratkog metra je www.kratkimetar.rs, a program se nalazi i u Kalendaru portala za kulturu SEEcult.org, kao i U PRILOGU ovog teksta.
(SEEcult.org)
