Žilniku motovunski Maverick
Reditelj Želimir Žilnik, pionir dokudrame i jedan od začetnika jugoslovenskog crnog talasa, dobitnik je ovogodišnje nagrade Maverick koju Motovun Film Festival dodeljuje autorima koji inovativnošću šire granice filmskog izraza. Kao jedna od najvećih autorskih ličnosti ovog dela Evrope, Žilnik to sigurno jeste, istakli su organizatori MFF-a, koji će biti održan od 26. do 30. jula.
Žilnik će gostovati na 19. Motovunu u razgovorima i diskusijama, a publika će videti presek njegovih dela – “Rane radove”, “Marble Ass” i “Destinacija Srbistan”.
Rođen u Nišu 1942. godine, Žilnik je već prvim filmom “Žurnal o omladini na selu, zimi” iz 1967. godine uzburkao duhove, te postavio temelj za razvoj svoje specifične estetike, uvek se okrećući prema ljudima sa socijalnog ruba koji žive u njegovoj neposrednoj okolini.
U kratkim “Lipanjskim gibanjima” zabeležio je studentske proteste u Beogradu 1968. godine, kojima se, kao i kasnijim velikim potresom i okupacijom Čehoslovačke, pozabavio i u debitantskom igranom filmu “Rani radovi” koji je 1969. godine nagrađen Zlatnim medvedom na Berlinskom filmskom festivalu.
Publika 19. MFF-a videće njegovo kultno delo “Marble Ass”, u kojem danas pokojna transrodna prostitutka Merlinka sanja o luksuznom životu, istovremeno svojim uslugama umirujući mladiće koji se s ratišta vraćaju u Beograd. Često neslužbeno prevođen kao “Dupe od mramora”, taj Žilnikov film je 1995. godine, u vreme najveće mržnje prema LGBT zajednici na području bivše Jugoslavije, osvojio je queer nagradu Teddy na Berlinalu.
Slom sistema vrednosti u post-tranzicijskim zemljama centralne i istočne Evrope, te problemi izbeglištva i migracija u novonastalim okolnostima proširene Evrope, glavne su teme recentnog Žilnikovog stvaralaštva, a publika 19. MFF-a videće njegov poslednji dokumentarni film “Destinacija Srbistan” o ljudima koji su u pokušaju dobijanja azila u nekoj od sigurnih evropskih zemalja stigli u Srbiju.
Organizatori 19. MFF-a najavili su čak 15 hrvatskih filmskih premijera, uz tri prateća programa posvećena Italiji kao zemlji partneru, te četvrti “Gde te bili 2016?”, okrenut temama jačanja evropskog nacionalizma.
Osim nagrade Maverick Žilniku, koju su do sada dobili autori kao sto su Ježi Skolimovski, Ken Rasel, Teri Džons, Ulrih Zajdl, Terens Dejvis, Mohsen Mahmalbaf i Andrej Zvjagincev, 19. Motovun će uručiti i Nagradu 50 godina Nenadu Puhovskom.
Koji će od filmova odneti motovunski Propeler odlučiće međunarodni žiri koji čine hrvatska glumica Alma Prica, italijanski reditelj Salvatore Mereu, slovenački reditelj Klemen Dvornik i islandski reditelj i producent Fridrik Thor Fridriksson (predsednik žirija).
(SEEcult.org)