Vazareli u Narodnoj banci
Velika izložba Viktora Vazarelija (1906-1997), teoretičara i jednog od najznačajnijih predstavika op-arta, biće otvorena 4. marta u holu Narodne banke Srbije u Beogradu, nakon gostovanja u Muzeju savremene umetnosti Vojvodine u Novom Sadu, a na proputovanju kroz Srbiju videće je i publika u Vršcu, Zrenjaninu, Nišu, Subotici i drugim gradovima. Deo reprezentativne postavke biće izložen u holu Beogradskog dramskog pozorišta, gde će biti prikazan i kratki film o Vazareliju.
Velika izložba Viktora Vazarelija (1906-1997), teoretičara i jednog od najznačajnijih predstavika op-arta, biće otvorena 4. marta u holu Narodne banke Srbije u Beogradu, nakon gostovanja u Muzeju savremene umetnosti Vojvodine u Novom Sadu, a na proputovanju kroz Srbiju videće je i publika u Vršcu, Zrenjaninu, Nišu, Subotici i drugim gradovima.
Deo reprezentativne postavke biće izložen u holu Beogradskog dramskog pozorišta, gde će biti prikazan i kratki film o Vazareliju.
Reč je o putujućoj izložbi grafika i objekata Vazarelija, koju je mađarska ambasada organizovala povodom statusa evropske prestonice kulture koju Pečuj, rodni grad tog velikog umetnika, ima tokom 2010. godine, pored Esena i Istanbula.
Na otvaranju izožbe govoriće guverner Narodne banke Srbije Radovan Jelašić, a svečano će je otvoriti ambasador Mađarske u Beogradu Imre Varga.
Teoretičar i najinventivniji praktičar op-arta, važnog pravca u umetnosti 20. veka, poznatog kao optička umetnost, Vazareli je rođen u Pečuju, a nakon završenih studija u Budimpešti, upisao je Akademiju Muheli, poznatu i kao budimpeštanski Bauhaus.
Tamo se upoznao sa tadašnjim istraživanjima na polju boje i optike koja su sprovodili Johanes lten ili Jozef Albers, kao i konstruktivisti Maljevič i Kandinski.
Posle prve samostalne izložbe u Budimpešti preselio se u Pariz 1930. i posvetio analizi grafike, kao i eksperimentima zasnovanim na interakciji oblika i boje u stvaranju iluzije pokreta i trodimenzionalnih prostora.
Izložba obuhvata 140 originalnih grafika i 20 objekata Vazarelija iz privatne kolekcije Tibora Čepeija (Csepei) iz Budimpešte.
Jedan od njegovih najpoznatijih radova iz 30-ih godina 20. veka, “Zebra”, smatra se najranijim primerom op-arta, a sastoji se od zakrivljenih crnih i belih pruga koje stvaraju specifičnu iluziju dubine.
Vazareli je stvarao i multidimenzionalna umetnička dela u kojima se suprotstavljaju slojevi paterna kroz apstraktne i figurativne forme.
Njegova prva pariska izložba održana je 1944. u Galeriji Denise Rene, u čijem je osnivanju i sam učestvovao. U to vreme bio je prepoznat kao predvodnik grupe autora koji su bili okupljeni oko te galerije.
Tokom 50-ih godina napisao je nekoliko manifesta na temu upotrebe optičkih fenomena u umetničkom kontekstu. Jedan od njegovih najvećih projekata je zdanje Fondacije Vazareli za koju je sačinio kompletan arhitektonski projekat, kao i optičke skulpture, ostavljajući iza sebe monumentalnu demonstraciju ideja i estetike.
Njegove inovacije u domenu boje i optičkih iluzija postale su tokom 60-ih i 70-ih deo popularne kulture i izvršile snažan uticaj na savremene umetnike, industrijske i grafičke dizajnere, arhitekte, modne kreatore i mnoge druge stvaraoce, a njegov rad delom je predsatavljen i na beogradskom festivalu Dis-patch 2009. godine.
Vazareli je želeo da promeni pogled na svet, kao i da odnos umetnosti i društva u celini učini otvorenijim i koherentnijim. Nastojao je da njegova umetnička dela postanu dostupna svima uz moto “Umetnost za sve”.
Izložba u Narodnoj banci biće otvorena do 2. aprila.
Više o izložbi i Vazareliju na www.vazareli.com
(SEEcult.org)
