SEDAM LAKIH KOMADA MARINE ABRAMOVIĆ U GUGENAJMU
NJUJORK, 4. novembra (SEEcult.org) - Svetski poznata umetnica performansa Marina Abramović, koja je pre više od 30 godina napustila rodni Beograd, izvešće od 9. do 15. novembra u Solomon R. Gugenhajm muzeju u Njujorku “Sedam lakih komada”, seriju od pet najtežih performansa drugih poznatih umetnika u toj oblasti i jedan njen, a premijerno će izvesti i svoj novi rad, specijalno osmišljen za tu priliku.
Od početka karijere u Beogradu početkom 70-ih godina, Marina Abramović bila je među pionirima performansa kao forme vizuelne umetnosti, koristeći telo kao subjekt i medijum izražavanja.
U “Sedam lakih komada” ona će ponovo izvesti neke od najuticajnijih radova slavnih performera Vita Akončija (Acconci), Jozefa Bojsa (Joseph Beuys), Vali Eksport (Valie Export), Brusa Naumana (Bruce Nauman) i Đine Pane (Gina Pane), originalno nastalih 60-ih i 70-ih godina.
Abramovićeva je, prilikom poslednjeg boravka u Beogradu prošle godine, rekla da performansu pristupa kao prema muzičkoj formi, te da će “Sedam lakih komada” zapravo biti njena interpretacija originalnog dela. Ona je naglasila da joj je važno i da njeni radovi žive, te da zato sada prepušta pojedine od njih svojim studentima, koji ih ponovo izvode.
Projekat “Sedam lakih komada” biće dokumentovan, a i zasnovan je na činjenici da postoji veoma malo dokumentacije o većini performansa, posebno iz uticajnog ranog perioda. Većina opstaje zahvaljujući svedočenjima prisutnih ili fotografijama koje pokazuju samo deo svakog rada, saopštila je njujorška galerija Šon Keli (Sean Kelly), koja zastupa Marinu Abramović i u kojoj će se ona, posle aktuelne izložbe umetnice Rebeke Horn (Rebecca), predstaviti od 9. decembra ove do 21. januara 2006. godine izložbom “Balkan Erotic Epic” (Balkanski erotski ep).
Serijal “Sedam lakih komada” počeće reizvođenjem Naumanovog performansa “Body Pressure”, izvedenog 1974. godine (Galerie Konrad Fischer, Dizeldorf). Nojman je u tom radu stvorio lažni zid približno iste veličine jednom postojećem iza njega, pozivajući posetioce i na sopstvenu akciju pritiskom na zid.
Za 10. novembar predviđena je repriza Akončijevog performansa “Seedbed”, izvedenog iz 1972. godine Sonnabend Gallery, New York). Akonči je, u prostoru ispod lažnog poda njujorške galerije, masturbirao i razgovarao posredstvom mikrofona sa posetiocima koji su iznad njega hodali, u pokušaju da time uspostavi “intimnu” vezu sa njima.
Performans Vali Eksport “Action Pants: Genital Panic” iz 1969. godine (Augusta-Lichtspiele, Minhen), koji će Marina Abramović ponovo izvesti 11. novembra u Gugenhajmu, podrazumevao je hodanje polugole umetnice za vreme projekcije jednog filma po bioskopskoj dvorani, koja je time nudila publici, uglavnom muškoj, vizuelni kontakt sa stvarnim ženskim telom. Ona ih je time izazivala da “pogledaju stvarnu stvar”, umesto što pasivno uživaju u slikama žena na bioskopskom platnu.
Marina Abramović izvešće 12. novembra i performans Đine Pane “Self-Portrait(s)” iz 1973. godine (Galerie Stadler, Paris), u kojem je umetnica britvom izrezala kožu oko usana i nožnih prstiju, dok je na ekranu projektovana slika žene koja lakira nokte. Okrećući se leđima publici, rekla je:”Neće videti ništa”, dok je kamera snimala reakcije prisutnih žena. Umetnica je potom, ponovo licem okrenuta publici, ispirala grlo mlekom i potom ga pljuvala u posudu, dok se ono mešalo sa njenom krvlju.
Za 13. novembar predviđeno je ponovno izvođenje jednog od najpoznatijih Bojsovih performansa “How to Explain Pictures to a Dead Hare” iz 1965. godine (Galerie Schmela, Dizeldorf), tokom kojeg je umetnik hodao po galeriji, ljuljajući mrtvog zeca, šapućući mu i objašnjvajucji slike koje su prikazivane na video bimu. Bojs je tim radom pokrenuo pitanja svesti ljudi i životinja, problematizujući pitanja mišljenja i jezika.
Marina Abramović 14. novembra ponovo će izvesti i jedan od svojih najtežih performansa “Lips of Thomas” (Tomasove usne), originalno realizovan 1975. godine u Galeriji Krinzinger u Insbruku, tokom kojeg je pojela kilogram meda i popila litar crnog vina, a zatim polomila staklenu čašu rukom i iscrtala zvezdu britvom na svom stomaku, a zatim se bičevala sve “dok više ne oseti bol”. U završnici je pola sata ležala na krstu napravljenom od blokova leda, dok je jedan grejač iznad nje uslovljavao jače krvarenje.
Poslednjeg dana serijala “Sedam lakih komada” ona će izvesti i novi performans, čije detalje još nije otkrila.
Realizacija projekta “Sedam lakih komada” u Gugenhajmu omogućena je zahvaljujući Komitetu za liderstvo (Leadership Committee) Marine Abramović.
Ona je u Beogradu, gde je prošle godine dobila nagradu za životno delo 45. Oktobarskog salona, rekla da se nikada fizički unapred ne priprema za performans, ma koliko neki rad bio naporan i zahtevan, jer je kod nje “sve psihološki”.
“Važna mi je mentalna spremnost i energija publike, jer tada prelazim limit”, rekla je poznata umetnica, čiji je jedan od najtežih performansa bio i “Kuća s pogledom na okean” (The House with the Ocean View) u Galeriji “Son Keli” (Sean Kelly) u Njujorku, za koji je dobila 2003. prestižnu nagradu “Besi” (The Bessises) grada Njujorka za igru i performans.
Performans “Kuća s pogledom na okean” predstavljen je i u Galeriji umetnika Portala SEEcult.org, pored ustupljenih fotografija drugih čuvenih performansa Marine Abramović, kao i radova umetnika sa kojima je 70-ih godina u Beogradu činila jezgro nove umetničke scene (Raša Todosijević, Zoran Popović, Era Milivojević, Neša Paripović, Gergelj Urkom).
Abramoviceva, rođena 1946. godine u Beogradu, dobila je Zlatnog lava na Bijenalu u Veneciji 1997. godine, za rad “Balkanski barok” (Balkan Baroque).
(SEEcult.org)
