Šajtincu - Bora Stanković

Književna nagrada “Bora Stanković” za 2011. godinu, koju dodeljuje Grad Vranje, dodeljena je Uglješi Šajtincu za roman “Sasvim skromni darovi”, u izdanju "Arhipelaga", za koji je dobio i Vitalovu nagradu "Zlatni suncokret" za 2011.

U najužem izboru za nagradu “Bora Stanković” bio je i dramski tekst Biljane Srbljanović “Nije smrt biciklo da ti ga ukradu”, a Šajtinčev roman se istakao, kako je naveo žiri, jednostavnim i pročišćenim stilom, osmišljenom kompozicijom i uspešno transformisanom epistolarnom formom.

“Na malom prostoru, autor uspeva da oblikuje upečatljive likove i razvije osnovnu temu: odnos dva brata - jednog u Americi, drugog u Srbiji - te njihovog odloženog odrastanja koje sa sobom donosi preispitivanja i upoređivanja. Pri tom se Amerika kod Šajtinca javlja kao jedan od mogućih prostora slobode u koji se mogu upisivati različita iskustva i asocijacije, uglavnom vezane za popularnu kulturu i rok muziku”, naveo je u obrazloženju žiri koji su činili Tijana Spasić, Vesna Petrić, Vladimir Arsenić, Rastislav Dinić i Mirjana Đurđević (predsednica).

Prema navodima žirija, koji je odluku doneo većinom glasova, pop-kulturne i uopšte kulturne reference u Šajtinčevom romanu nisu tek ukras, već služe da naglase gusto isprepletene niti kulture i prijateljstva koje povezuju kako glavne, tako i sporedne likove, iscrtavajući konture povezanog i gostoprimljivog sveta.

“Šajtinac uspeva da ponudi jednu ubedljivu i nenaivnu, a opet optimističku sliku imigracije i života u globalnom selu, dijametralno suprotstavljenu onoj koja je do skora dominirala srpskom književnošću, i u kojoj je imigracija po pravilu prikazivana kao izglobljenost i osujećenost”, istakao je žiri.

Kao poseban kvalitet Šajtinčeve proze istaknuto je i vešto balansiranje između sentimentalnosti i ironije, kao i sposobnost da se zadrži kritičnost prema negativnim pojavama srpskog društva poput ksenofobije i nacionalizma, a da se pritom izbegne upadanje u stereotipe političke korektnosti.

“U Srbiji koja se sve sporije menja na bolje, nepretencioznost forme postaje i simbolički kredo, zalaganje za skroman život iz kvekerskih himni kao manifestaciju "hrabrosti koja je potrebna da se voli svet oko sebe", istakao je žiri.

Žiri je u širem izboru razmotrio više od 20 romana, zbirki pripovedaka i dramskih tekstova iz prošlogodišnje prozne produkcije, a glasanje je obavljeno u dva kruga.

Povelju i novčani deo nagrade “Bora Stanković”, u iznosu od 300.000 dinara, Šajtinac je osvojio glasovima Tijane Spasić, Vesne Petric i Rastislava Dinića.

Za dramski tekst Biljane Srbljanović “Nije smrt biciklo da ti ga ukradu”, u izdanju Zavoda za udžbenike, glasali su Vladimir Arsenić i Mirjana Đurđević.

Rođen u Zrenjaninu 1971. godine, Šajtinac je diplomirao 1999. na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu, na odseku dramaturgije. Od 2005. predaje dramaturgiju na Akademiji umetnosti u Novom Sadu.

Autor je i romana: “Čuda prirode” (1993), “Nada stanuje na kraju grada” (2002) i “VOK ON!” (2007), za koji je dobio nagradu “Biljana Jovanović” za knjigu godine. Autor je i romana za decu “Vetruškina ledina” (2006), knjige priča “Čemer” (1997), te drama “Rekviziter” (1999), “Pravo na Rusa” (2001), “Govorite li australijski?” (2002), “Hudersfild” (2005), “Banat” (2007), “Vetruškina ledina” (2008) i “Lepet mojih plućnih krila” (2009).

Autor je i radio drama “U bunaru” (1998) i “Đakon Bogorodične crkve” (dramatizacija romana Isidore Sekulić, 1999).

Predstave po dramama Šajtinca, osim u srpskim, igrane su i u britanskim i američkim pozorištima.

Po drami “Hadersfild” nastao je istoimeni igrani film (2007), a za nju je dobio i Sterijinu nagradu za najbolji savremeni dramski tekst 2005.

U režiji Aleks Čizholm, predstava “Hadersfild” izvedena je ovih dana 150. put na sceni teatra “Bojan Stupica” Jugoslovenskog dramskog pozorišta.

(SEEcult.org)