Ruženje ružnog
Bespoštedna vivisekcija društvene stvarnosti zajednički je imenitelj takmičarskog programa 8. JoakimFesta u Kragujevcu, koji od 7. do 15. maja obuhvata sedam pozorišnih produkcija prema tekstovima domaćih autora. Prema navodima selektora i direktora osmog JoakimFesta Dragana Jakovljevića, tragikomičnost vremena u kojem živimo u velikoj meri odredila je i tematski krug dramskih autora.
Bespoštedna vivisekcija društvene stvarnosti zajednički je imenitelj takmičarskog programa 8. JoakimFesta u Kragujevcu, koji od 7. do 15. maja obuhvata sedam pozorišnih produkcija prema tekstovima domaćih autora.
Prema navodima selektora i direktora osmog JoakimFesta Dragana Jakovljevića, tragikomičnost vremena u kojem živimo u velikoj meri odredila je i tematski krug dramskih autora.
Najčešće teme predstava ovogodišnje selekcije stoga su teskoba i banalnost svakodnevice, korumpiranost društva, koristoljublje, malograđanski duh, prostakluk i neukus, laž i amoralnost, neprilagođenost, neizvesnost i nesigurna egzistencija.
Talentovani i smeli reditelji, uglavnom srednje generacije, na najdirektniji način komuniciraju sa savremenim trenutkom i kritički analitično, često sa osećajem gorčine, bespoštedno i hrabro izvrgavaju podsmehu bolesno društvo i paradokse savremenog sveta u kojem je sve manje nade i optimizma, naveo je Jakovljević.
Osmi JoakimFest svečano će otvoriti u Knjaževsko-srpskom teatru ministar kulture, informisanja i informacionog društva Predrag Marković, a program počinje predstavom tog teatra “Đavo i mala gospođa” Đorđa Milosavljevića, u režiji Žanka Tomića.
U duhu pikarskih i avanturističkih romana, Milosavljević pripoveda o putešestviju danskog bajkopisca Hansa Kristijana Andersena po zemlji
Srbiji iz vremena knjaza Miloša. Pričajući priču o zaostaloj kneževini na razmeđi Orijenta i Zapada, Milosavljević istovremeno slika naravi i mentalitet naroda i pokazuje kako ga vide stranci i kako narod gleda na njih, nekada i sada. Reditelj Tomić čita taj komad kroz žanr crnohumornog trilera.
Prethodno će biti otvorena sedma izložba pozorišnog plakata profesionalnih pozorišta Srbije i potom.
Narodno pozorište u Nišu izvešće 8. maja “Ožalošćenu porodicu” Branislava Nušića, u režiji Andraša Urbana, dok će dan kasnije publika videti i Nušićev “Put oko sveta” Kruševačkog pozorišta i festivala Dani komedije Jagodina, u režiji Juga Radivojevića.
Urban originalno i smelo pročitava poznatu Nušićevu komediju. Ne dopisujući pisca, Urban porodicu, koja se na čelu sa Agatonom služi svim
mogućim manipulacijama i prevarama u žestokoj borbi za nasledstvo, prepoznaje u našem društveno političkom okruženju. Insistirajući na aktuelnosti, raskrinkava Nušićeve junake kao ljude male pameti i ukazuje da živimo u vremenu strahovitog licemerja i obilja laži.
“Put oko sveta” još jedna je predstava o tome kako doživljavamo strance usled naše pogrešne slike o svetu. U Nušićevoj komediji, napisanoj tačno pre sto godina, Radivojević kroz putovanje trgovca Jovanče Micića pokazuje svu grotesknost ovdašnjih naravi, primitivizma, i mnogih predrasuda. Reditelj u predstavu uključuje i aktuelne društveno političke probleme, kao što je tema Kosova.
Predstava “PR ili potpuno rasulo” Ustanove kulture “Vuk Karadžić” iz Beograda koju je, prema tekstu Nebojše Romčevića, režirao Egon Savin, na programu je 10. maja, a dan kasnije Bosansko narodno pozorište Zenica izvešće komad “Bizarno” Željka Hubača, u režiji Petra Kaukova.
“PR ili potpuno rasulo” nastavak je Romčevićevog „Paradoksa“, a glavni junaci su u oba slucaja isti bračni par intelektualaca, samo što su sada deset godina stariji i umorniji. Žanrovski se opredeljujući za satiru na ivici groteske, Romčević se bavi odnosom politike i pozicije nezavisnog intelektualca koji, stupajući u svet politike, potpuno gubi identitet. To dovodi do nerazrešivog sukoba unutar porodice, ali i gubitka intelektualne časti i integriteta.
U presdtavi „Bizarno“, preplićući sudbine junaka kroz tri crnohumorne priče, Hubač se bavi bizarnošću svakodnevice. Njegovi junaci urušenog morala i neostvarenih identiteta iskazuju sav očaj generacije koja se nije snašla u krupnim istorijskim previranjima. Sama mogućnost života ili bilo kakve nade pojavljuje se kao vrhunska bizarnost. Petar Kaukov, provereni tumač Hubačevih tekstova, režira taj komad kao crnohumornu fugu o smrti.
Hubač, inače dramaturg Narodnog pozorišta, učestvovaće 11. maja i na predstavljanju izdavačke delatnosti tog teatra, čiji je urednik.
Beogradski Atelje 212 Begrad izvešće 12. maja predstavom “Matica” Gorana Petrovića, u režiji Rahima Burhana, a Zvezdara teatar iz Beograda predstaviće novu crnu komediju Dušana Kovačevića “Život u tesnim cipelama”.
Petrovićeva „Matica“ bavi se problemom odbačenosti pojedinca koji se ne snalazi u bezosećajnom društvu. U zapitanosti gde je mera između prošlog
i budućeg, autor specifičnim jezikom, sa izuzetnom toplinom i ljudskošću, ispisuje priču o neprilagođenju i izolaciji u najširem smislu. Komad je svojevrsna metafora i o velikoj Jugoslaviji koja je završila u podrumskim prostorijama. Reditelj Burhan se stilski opredeljuje za poetski realizam u realizaciji Petrovićevog teksta.
Priča najnovijeg Kovačevićevog komada događa se u propaloj, napuštenoj i privatizovanoj fabrici letnje i zimske obuće u kojoj se pet radnika odlučilo na štrajk glađu kako bi ostvarili zagarantovana prava. Kao kompenzaciju, dobili su nešto novca i tesne cipele. Problem teskobe u kojoj se društvo nalazi poslednjih par decenija, kao i urušeni moral i sve osnovne vrednosti u društvu koje profitira na nesreći drugog, osnovni su motiv tog komada za koji je autor napisao u podnaslovu da „nije komedija bila bi tragedija“.
U čast nagrađenih, na osmom JoakimFestu 15. maja biće izvedena predstava “Seobe” Knjaževsko-srpskog teatra rađena prema tekstu Miloša Crnjanskog, u režiji Pjer Valter Polica.
U okviru pratećeg programa, 9. maja biće predstavljena knjiga Milovana Zdravkovića “Festival monodrame i pantomime Zemun, Pozorišni život Zemuna u XIX veku” (sa osvrtom na rad Joakima Vujića). Kao učesnici su najavljeni Dragana Bošković, Jovan Ćirilov, Vesna Stanković, Ivan Nikolić i autor.
Za 13. maj najavljena je i projekcija TV drame “Kuhinja” Arnolda Veskera, u režiji Bore Draškovića.
Biće predstavljena i Draškovićeva knjiga “Krug maslinom”, u izdanju Pozorišnog muzeja Vojvodine, a među učesnicima su najavljeni Jovan Ćirilov, Dragana Bošković, Slavko Milanović, Saša Milenić, Mirko Demić i autor.
Takođe, biće predstavljena i biblioteka Književne opštine Vršac (Dušan Matić, Ežen Jonesko, Jovan Ćirilov, Danilo Kiš, Čarls Simić, Mirča Elijade, David Albahari, Draško Ređep, Žan Bodrijar, Boro Drašković...).
Prošle godine je najboljom predstavom na JoakimFestu proglašen komad “Banović Strahinja” subotičkog Narodnog pozorišta koju je, prema
tekstu Borislava Mihajlovića Mihiza, režirao Andraš Urban, dok je publika dala prednost predstavi Beogradskog dramskog pozorišta “Mesec u plamenu” Sanje Domazet, u režiji Stefana Sablića.
Za najbolji savremeni dramski tekst nagrađen je Đorđe Milosavljević, za tekst “Kontumac”, u izvođenju Knjaževsko-srpskog teatra iz Kragujevca, a za najbolju režiju Bora Drašković za “Elektru” prema tekstu Danila Kiša, u izvođenju Scene na rumunskom jeziku Narodnog pozorišta “Sterija” iz Vršca.
JoakimFest nazvan je prema Joakimu Vujiću (1772-1847), direktoru prvog srpskog teatra osnovanog u Kragujevcu 1835. godine.
Prvi JoakimFest, nastao iz nekadašnjih Susreta Joakim Vujić, održan je 2004. godine, a Knjaževsko-srpski teatar je od 2006. godine domaćin i JoakimInterFesta, međunarodnog pozorišnog festivala malih scena.
Sajt JoakimFesta je www.joakimvujic.com, a program se nalazi i Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org
(SEEcult.org)
