Preminula Dara Čalenić
Srpska glumica Darinka Dara Čalenić, koja je igrala u filmovima nekih od najznačajnijih jugoslovenskih reditelja, a najšira publika je pamti pre svega po ulozi u hit seriji “Lude godine”, preminula je u 87. godini, nakon duge i teške bolesti.
Sahrana Dare Čalenić, prema navodima Jugoslovenske kinoteke, biće održana u krugu najuže porodice u Novom Sadu.
Povodom njene smrti, ministarka kulture i informisanja Maja Gojković navela je u telegramu saučešća da je Dara Čalenić “uživala veliku naklonost publike, plenila je svojim vedrim duhom i energijom“.
“Prepoznatljiva po svom izrazu i poštovana, biće upamćena po brojnim zapaženim ulogama koje će čuvati sećanje na umetnicu i ženu koja je zračila svojom pojavom. Darinka Dara Čalenić ostaje značajna figura u istoriji naše kinematografije”, navela je Maja Gojković u telegramu saučešća koji je uputila u ime Ministarstva kulture i informisanja i u lično ime.
Rade Marković i Dara Čalenić u filmu „Nož“ (1967) Žike Mitrovića, foto: Jugoslovenska kinoteka
Rođena 18. jula 1934. godine u Novom Sadu, gde je završila glumačku školu pri Srpskom narodnom pozorištu, Dara Čalenić se glumom aktivno bavila od 1957. do 1988. godine na filmu, televiziji i u pozorištu.
Od 80-ih godina do 2015. živela je u Americi sa suprugom Vladom Petrićem (1928-2019), filmskim autorom i teoretičarem, profesorom na Harvardu.
U dugometražnom igranom filmu debitovala je manjom ulogom u komediji “Pop Ćira i pop Spira” Soje Jovanović. Usledila je glavna ženska uloga u ratnoj drami “Rafal u nebo” (1958) Vojislava Bjenjaša i upečatljiva epizoda u filmu istog žanra “Vetar je stao pred zoru” (1959) Radoša Novakovića, za koju je nagrađena na festivalu u Puli.
Dara Čalenić i Mija Aleksić u filmu „Te noći“ (1958.) Jovana Živanovića, foto: Jugoslovenska kinoteka
U njenom opusu zabeleženo je više od 60 bioskopskih i televizijskih filmova i serija. Bila je. između ostalo, Juliška u “Putu oko sveta” (1964) Soje Jovanović, Sonja u krimi trileru “Nož” (1967) Živorada Žike Mitrovića, Mica u drami “Kad budem mrtav i beo” (1967) Živojina Žike Pavlovića.
Digitalno restaurisana kopija tog kultnog filma crnog talasa prikazana je početkom 2018. godine u Jugoslovenskoj kinoteci, a Dara Čalenić je prisustvovala svečanoj projekciji, tada već u invalidskim kolicima. U njeno ime publici, koja ju je pozdravila velikim aplauzom obratio se njen suprug.
“Dirnuti smo, a zamalo da ne dođemo jer Dari nije bilo dobro. Srećom, tu smo. Puno znači ovaj dodir sa vama, sa publikom za koju je ona živela kao glumica dok je igrala”, rekao je tom prilikom Vlada Petrić.
Najšira publika zavolela ju je kao Daru Pavlović, lik koji je igrala u tri velika hita Zorana Čalića – “Lude godine” (1977), “Došlo doba da se ljubav proba” (1980) i “Ljubi, ljubi, al’ glavu ne gubi” (1981).
Igrala je i u filmovima “Čuvar plaže u zimskom periodu” (1976) i “Varljivo leto ’68” (1984) Gorana Paskaljevića, a njen poslednji film bila je komedija “Tajna manastirske rakije” (1988) Slobodana Šijana.
Među njenim mnogobrojnim televizijskim ulogama najviše će se pamtiti popadija Persa iz mini serije “Pop Ćira i pop Spira” (1983) u režiji Soje Jovanović (1983).
Tokom pozorišne karijere bila je angažovana u Narodnom pozorištu u Kraljevu, Užicu i Somboru, novosadskom SNP-u, kao i u Beogradu u Savremenom pozorištu i u Jugoslovenskom dramskom, a od 1974. godine prelazi u slobodne umetnike.
Na scenama je odigrala više od 40 glavnih uloga. Dobitnica je Sterijine nagrade 1965. godine za lik Izote u drami “Savonarola i njegovi prijatelji”.
Nagrađena je 2006. Zlatnom plaketom i diplomom Sterijinog pozorja za “izuzetnu glumačku ličnost i pomoć mladima”. Naime, od 2004. ustanovljene su dve specijalne (novčane) nagrade na Sterijinom pozorju, za najbolju glumicu i glumca do 30 godina iz fonda “Dara Čalenić”, koji je osnovala sa svojim suprugom.
(SEEcult.org)
