Gran pri 64. MESS-a predstavi Tragudia Alesandra Sere
Gran pri 64. MESS-a u Sarajevu dodeljen je predstavi “Tragudia: Pesma o Edipu” Alesandra Sere, koji je dobio Zlatni lovorov venac i za režiju tog komada, jedinstvene i autentične poeme zasnovane na jednoj od temeljnih priča civilizacije, kako je istakao žiri.
“Osobenim i samosvojnim jezikom uronjena u moć teatra kao sveobuhvatnog umetničkog oblika, ova predstava pred publiku postavlja najkrupnija pitanja ljudske egzistencije, ne libeći se da pruži ako ne odgovor, a ono utehu zbog trošnosti bića i njegova bitka, nemoći pred sudbinom, ali i neminovnosti preuzimanja etičke odgovornosti za učinjeno i počinjeno. I sve to postiže sredstvima mogućim samo u pozorištu, i samo u živom izvođenju i sadejstvu sa gledaocima, razbuđujući pokadšto zatomljenu nadu da uzvišenost umetničkog teatra može trijumfovati nad banalnošću, površnošću i kratkotrajnim efektima”, naveo je žiri koji su činili glumac Izudin Bajrović, reditelj Gorčin Stojanović i rediteljka Ana Vukotić.
Sera je nagrađen kao najbolji reditelj, a za predstavu “Tragudia: Pesma o Edipu” potpisuje i scenografiju, kostimografiju i dizajn svetla.
Za ulogu u pobedničkoj predstavi nagrada Zlatni lovorov venac za najbolje glumačko ostvarenje dobila je Chiara Michelini, koja se pojavljuje u višestrukoj ulozi, a prema navodima žirija, nije samo vrhunska glumica ogromne dramske snage, suverene veštine i apsolutne posvećenosti, nego i istinska vladarka scene, ona čija je prisutnost u isti mah nadahnjujuća i uznemirujuća, krha i moćna, ljudska i anđeoska, tragička i puna iskričavog duha, a pre i posle svega – potpuno i neopozivo predana teatarskoj igri i njenim najvišim dometima.
Nagradu “Rejhan Demirdžić” za najboljeg mladog glumca/icu dobila je Jovana Miladinov za ulogu u predstavi “Edvard II”, uz obrazloženje žirija da nosi taj komad na “svojim mladalački krhkim, ali pozorišno moćnim plećima, čineći da zastrašujuća zahtjevnost ove fizički, emotivno i psihički vanserijski teške izvedbe djeluje lako i jednostavno, gotovo lepršavo”.
Nagrada “Jurislav Korenić” za najboljeg mladog reditelja dodeljena je Žigi Divjaku za predstavu “Budućnost” kojom kako je istaknuto, overava svoj status jednog od najuzbudljivijih teatarskih umetnika na ovim prostorima.
“S punim poverenjem u teatar kao kolektivno dejstvo, ali i kao prostor bespoštedne, a u isti mah nežne kritike ljudske nesavršenosti, spreman na vankonvencionalnost svake vrste, pa tako i prevazilaženje konvencija samog pozorišnog čina, Divjak je pripravan na najviši umjetnički rizik, bivajući u isti mah koliko pouzdan dirigent, toliko i nadahnut stvaralac samosvojnog i autentičnog izraza”, naveo je Divjak.
Žiri i direktor MESS-a Nihad Kreševljaković, foto: MESS
Specijalno priznanje stručnog žirija dodeljeno je predstavi “Metro Gaza”, kojom je 64. MESS otvoren 4. oktobra, uz video poruku dece iz palestinskog izbegličkog kampa u Dženinu na Zapadnoj obali, a reditelj Herve Loichamol jedan je od dobitnika nagrade Zlatni lovorov venac za doprinos umetnosti teatra.
“Šta vidimo iz metroa kojim putujemo ispod Gaze? Hiljade malih grobova, hiljade i hiljade malih tela umotanih u bele plahte. Hiljade tela majki i očeva tih malih tela. Sve je to put kojim nas vozi metro Gaza, a bez namere da nas natera da mi to sve i vidimo. Naprotiv, metro Gaza nas vodi na put pun optimizma, na put čarolije, bez imalo sumnje da će naše putovanje imati srećan završetak, da ćemo pronaći našeg junaka za kojim tragamo. A onda shvatimo da je naša iluzija, ustvari iluzija. Da je to samo puki teatar u kom se glumci glođu među sobom, u kom reditelj i glumci ne žele da zajedno deluju, već da svako radi u svom interesu, i da njihove emocije nisu ni približno okrenute prema istom cilju”, naveo je žiri.
Pozorište, kako je navedeno, nije tu da bi reklo istinu i izazvalo saosećanje, već je tu samo i isključivo radi sebe.
“I onda otkrijemo suzu u svome oku, i shvatimo da nas je to pozorište koje je tu samo radi sebe, uvuklo u sebe i onda opet pred potmulim eksplodiranjem granata, koje kao dolaze iz nekog drugog sveta vidimo rušenje i opet te grobove. ‘Metro Gaza’ je bolno ispričana priča, bez namjere da bude bolna. ‘Metro Gaza’ je pozorište u punom smislu značenja te riječi, a to je sigurno nešto sa čim se ne susrećemo često”, istakao je žiri, ukazujući i da je to predstava “minimalizma, nenaglašenih glumačkih i rediteljskih sredstava, prigušene emocije, pitka u pozorišnom smislu, a istovremeno tragična u meri da u gledaocu budi buru emocija. Ono što fascinira je što se ono što se želi reći postiže nenametljivošću, ‘neobaveznošću’ i scenskim šarmom koji uključuje i aktivno učešće reditelja u scenskom dešavanju, dok je gledalac istovremeno svestan težine i delikatnosti situacije u kojoj likovi bitišu, a na kojoj oni gotovo da ni u jednom trenu ne insistiraju”.
Osim nagrada stručnog žirija, dodeljena su i priznanja medijskih pokrovitelja, pa je Zlatnu maska “Oslobođenja” dobila predstava “Poseta” (David Iodice), a nagradu Radija Sarajevo “Sound of MESS” pobednička produkcija “Tragudia: Pesma o Edipu”.
MESS je u 64. izdanju, koje je obeleženo i tragičnim stradanjem u katastrofalnim poplavama u BiH, ugostio 11 predstava u takmičarskoj selekciji, po četiri predstave u programu All Inclusive i na Malom MESS-u, te jednu inkluzivnu radionicu, završen je 13. oktobra premijerom “Uhvati zeca” prema romanu Lane Bastašić, u režiji Lajle Kaikčije i koprodukciji Narodnog pozorišta Sarajevo i Scene MESS.
Pod sloganom “Nezaustavljivi život”, slaveći neuništivu snagu životu i otpor pred destrukcijom, 64. MESS je, osim predstava iz Bosne i Hercegovine, ugostio i produkcije iz Švajcarske, Francuske, Italije, Nemačke, Bugarske, Rumunije, Hrvatske, Albanije, Slovenije, Srbije, Severne Makedonije, Libana i Palestine.
Zlatni lovorov venac za doprinos umetnosti teatra, osim Loichamola, dobila je na otvaranju i rediteljka Lee Delong.
(SEEcult.org)
