Dodeljene Andersenova i A. Lindgren nagrada
Najznačajnije svetske nagrade za dostignuća u književnosti za decu, nazvane imenima skandinavskih pisaca Hansa Kristijana Andersena i Astrid Lindgren, dodeljena su ovih dana gotovo istovremeno engleskom piscu Dejvidu Almondu (David) i nemačkoj ilustratorki Juti Bauer (Jutta), odnosno belgijskoj autorki i slikarki Kiti Krouter (Kitty Crowther).
Najznačajnije svetske nagrade za dostignuća u književnosti za decu, nazvane imenima skandinavskih pisaca Hansa Kristijana Andersena i Astrid Lindgren, dodeljena su ovih dana gotovo istovremeno engleskom piscu Dejvidu Almondu (David) i nemačkoj ilustratorki Juti Bauer (Jutta), odnosno belgijskoj autorki i slikarki Kiti Krouter (Kitty Crowther).
Nagrada koja nosi ime proslavljenog danskog bajkopisca Hansa Kristijana Andersena (1815-1857), koja se dodeljuje već više od 50 godina i slovi za Nobelovu nagradu za dečju literaturu, dodeljena je na Sajmu knjiga u Bolonji Almondu i Juti Bauer u konkurenciji ukupno 28 pisaca i 27 ilustratora.
Među petoro finalista za Andersenovu nagradu bili su i Ahmad Reza Ahmadi iz Irana, Bartolomeu Campos de Queiros iz Brazila, Lennart Hellsing iz Švedske i Louis Jensen iz Danske, dok su u užem izboru ilustratora bili i Svjetlan Junaković iz Hrvatske, Carll Cneut iz Belgije, Etienne Delešert iz Švajcarske i Roger Mello iz Brazila.
Andersenova nagrada dodeljuje se bijenalno autoru i ilustratoru čiji rad predstavlja “trajan doprinos literaturi za decu”.
Žiri je istakao Almondov “jedinstveni stil kreatora magičnog realizma za decu” i posebno njegov sofisticirani jezik koji seže do svih generacija.
Rad Bauerove nagrađen je zbog filozofskog pristupa, originalnosti, kreativnosti i sposobnosti da komunicira sa mladim čitaocima.
Andersenovu nagradu od 1966. dobijaju, pored pisaca za decu, i ilustratori.
Almond (1951) proslavio se već prvim romanom “Skellig”, za koji je dobio Karnegijevu medalju i Vitbred nagradu za knjigu godine za decu, a britanska televizija je prema njemu snimila i vrlo gledanu seriju sa Timom Rotom u jednoj od glavnih uloga. Takođe, adaptiran je u pozorišnu predstavu i operu.
Gotovo istovremeno sa dodelom Andersenove nagrade, u Švedskoj je saopšteno da je nagradu koja se dodeljuje u spomen na znamenitu nordijsku dečju spisateljicu Astrid Lindgren (1907-2002) dobila Belgijanka Kiti Krouter, autorka i ilustratorka romana “Jack and Jimi” koji je odmah po objavljivanju postao popularan.
To je jednostavna priča o dvema pticama - piletu crnog grozda i galeba, i njihovim doživljajima, koju mnogi smatraju raspravom o međurasnim problemima. U romanu se skreće pažnja i na potrebu tolerancije i zaštite seksualnih manjina, pa se otud autorka našla na udaru kritike nekih fundamentalističkih verskih krugova.
Posle Nobelove, nagrada “Astrid Lindgren” je po novčanom iznosu najveća svetska nagrada za književnost - laureat dobija pet miliona švedskih kruna, odnosno 500.000 evra.
Žiri je opisao laureatkinju kao majstora toka priče, ali i atmosfere.
Istaknuto je i da je njeno stvaralaštvo prožeto humanizmom i solidarnošću.
Književna nagrada nazvana imenom slavne švedske dečje spisateljice ustanovljena je posle njene smrti 2002. godine.
U sastavu žirija od 20 članova, koji imenuje Nacionalni savet za kulturu Švedske, ulaze pisci, istoričari i teoretičari književnosti, slikari, kritičari, bibliotekari, kao i Anika Lindgren, unuka spisateljice Astrid.
Za ovogodišnju nagradu “Astrid Lindgren” bilo je nominovano 167 kandidata iz više od 60 zemalja, među kojima su bili dečji pisci i slikari, kao i različite organizacije koje rade sa decom.
Svečano uručenje nagrade “Astrid Lindgren” biće održano 1. juna u Koncertnoj dvorani u Stokholmu.
Sajt nagrade “Astrid Lindgren” je www.alma.se
B. Rakočević / SEEcult.org
