Dobitnici nagrada ULUS-a za 2021.
Udruženje likovnih umetnika Srbije predstavlja od 18. februara u Galeriji ULUS u Beogradu radove nagrađenih članova u 2021. godini, uključujući dobitnike “zlatnih nagrada” Predraga Kešelja, Jelenu Ilić, Vladimira Milanovića i Darinku Pop Mitić, kao i laureata Prolećne i Jesenje izložbe, te Trijenala crteža i male plastike i izložbe “Vajari/ke Srbije”.
Izložba radova umetnika koji su nagrađeni u svim kategorijama u 2021. godini jedinstvena je prilika da se u jednom izložbenom prostoru sagledaju najznačajnija umetnička dostignuća prema oceni ULUS-ovih žirija, koje su činili eminentni umetnici, istoričari i kritičari umetnosti, a selektovani su za svaku nagradu posebno.
Najprestižnija nagrada ULUS-a – za životno delo, koju je dobio umetnik Goran Đorđević, biće svečano uručena na Skupštini ULUS-a 26. februara, a podrazumeva organizaciju samostalne izložbe umetniku u 2022. godini, novčanu nagradu i monografiju za koju ULUS potražuje sredstva na konkursu Ministarstva kulture i informisanja Srbije. To ponovo uspostavljeno najvise priznanje ULUS-a dodeljeno je Đorđeviću za celokupan opus, odnosno kontinuirano preispitivanje samog statusa umetničkog rada, te njegovog mesta u društvenim, političkim i istorijskim okvirima.
Zlatno dleto – nagrada za najistaknutije umetničko delo u domenu trodimenzionalne forme dodeljeno je Predragu Kešelju za skulpturu “Pogrešan sprat” i “Ventilacioni sistem”, prema odluci žirija koji su činili: vajar i profesor na FLU Radoš Antonijević, vajarka Lana Vasiljević i Ivana Milev, prošlogodišnja dobitnica, a imenovala ga je Vajarska sekcija ULUS-a.
Napominjući da izbor za ovogodišnje Zlatno dleto nije bio lak, jer se u konkurenciji izdvojilo nekoliko umetnika čije stvaralaštvo jednako zaslužuje pažnju, žiri je posebno naveo, uz Kešelja, i Oliveru Parlić, Anu Vujović i Dragana Rajšića. Pri izboru za nagradu, žiri je uzeo u obzir generacijsku stvaralačku dob, inovativnost skulptoralnog izraza i ideje, kao i senzibilitet i znanje u upotrebi materijala, a jednoglasno je odlučio da dodeli nagradu Kešelju.
Kešelj razvija umetničku praksu kroz artikulaciju prostora skulptorskog rada i kroz mišljanje o adekvatnom tretmanu materijala u svakoj skulptorskoj proceduri. Izuzetnom formalnom jasnoćom u izradi, kao i inžinjerskom veštinom u rešavanju tehničkih uslovljenosti rada, Kešelj gradi svet misaonih struktura i konteplativnih projekcija. U pitanju su prostorno jasne i tehnički i oblikovno neupitne forme koje su zapravo svedočanstvo usamljenosti i utišanosti savremenog čoveka u uslovima uvek novih i sve agresivnijih društvenih i tehnoloških konstrukata, naveo je žiri u obrazloženju.
Predrag Kešelj, Pogrešan sprat, skulptura
Zlatnu paletu – nagradu za najistaknutije umetničko ostvarenje u domenu slikarstva dobila je umetnica Jelena Ilić za rad “Sveska 7a – Čovek bola i radosti, Gilgameš” – prema odluci žirija koji su činili: istoričarka umetnosti Biljana Jotić, umetnik Saša Pančić, umetnica Milica Crnobrnja Vukadinović, novinarka Vesna Milosavljević (SEEcult) i član grupe Škart Dragan Protić Prota, a imenovala ga je Slikarska sekcija ULUS-a.
Prema navodima žirija, Jelena Ilić radi na umetničkim sveskama više od četiri godine, svakodnevno. One predstavljaju vizuelni dnevnik umetnice, izveden kroz tehniku tuša i akvarela. Tako ispunjene postaju svojevrsni živi predmeti nesvakidašnje poetike, emocija i jezika umetnice.
Žiri je pohvalio i radove umetnika Bojana Radojčića (Genetički inženjering i Noćna straža) i Zorana Tairovića (slike iz ciklusa Velika Arkana), koji su bili izloženi na Jesenjoj izložbi "Vanredno stanje" i izložbi "Antinomije autonomije". Radovi Bojana Radojčića tematizuju krucijalna pitanja srpskog društva kroz nesvakidašnje rešenu mozaičku monumentalnu sliku sastavljenu od crteža, dok slike Zorana Tairovića analiziraju likovne procese od napuljske renesansne škole i njenog osnivača Antonia da Solario lo Zingara, kroz komparativni aranžman savremene slikarske geste.
Specijalnu pohvalu žirija dobio je rad Igora Zenzerovića i Nataše Milojević "Studija jednog zagrljaja" - performans dugog trajanja u javnom prostoru, koji je izveden u Knez Mihailovoj ulici i koji je privukao pažnju najšire javnosti. Njihov performans je jednostavna reakcija na brojna i slojevita pitanja današnjice. Trajanje performansa nosi u sebi i priustvo trpnje ali i izdržljivosti, baš kao i pitanje umetnosti. Pored toga, taj zagrljaj nosi i poruku o drugom, drugosti, različitim oblicima spajanja, a ne razdvajanja, naveo je žiri u obrazloženju.
Jelena Ilić, Sveska 7a – Čovek bola i radosti, Gilgameš, crtež
Zlatnu iglu – nagradu za najistaknutije umetničko ostvarenje u domenu grafike dobio je Vladimir Milanović za linorez “Noise”, prema odluci žirija koji su činili: istoričarka umetnosti i vanredna profesorka na Akademiji umetnosti u Novom Sadu Dijana Metlić, grafičarka i docentkinja na Katedri za grafiku AU u Novom Sadu Maja Simić i redovni profesor Akademije umjetnosti u Banjaluci i dobitnik Zlatne igle za 2020. godinu Nenad Zeljić, a imenovala ga je Grafička sekcija ULUS-a.
Prilikom odlučivanja o dodeli Zlatne igle, žiri nije vrednovao samo izloženi rad na Prolećnoj izložbi ULUS-a, već i umetnikovu višegodišnju prisutnost na domaćoj i međunarodnoj likovnoj sceni. Milanović se u praksi podjednako bavi klasičnom i digitalnom grafikom. U procesu prožimanja tih naizgled udaljenih polova medijuma ogleda se i složenost Milanovićevog promišljanja umetnosti. U likovnom postupku repozicije bitmape, dela "starih majstora" u postmodernom obrtu i kroz proces nadrealističke rekonstrukcije, postaju "nova” umetnička dela. Usaglašen sa postupkom Čedomira Vasića koji interveniše na čuvenim slikama nacionalne umetnosti istorijske tematike, ironijski ih prevrednujući u skladu sa savremenim trenutkom, Milanović deluje u srodnom kodu osvrćući se na aktuelnu društvenu stvarnost u Srbiji. Duhovitim izmenama, umetanjem sekvenci ovovremenog, remek-dela davno prošlih vremena metodom iluminativne citatnosti iznova postaju aktuelne. U seriji novih radova, Milanović uspostavlja drugačiju perspektivu, polazeći od nečega što je na periferiji stvaralačkog čina: crteži zabeleženi na indigo papiru, neretko nekoliko njih jedan preko drugog, nasumično su isprepletani. Zapisi ranijih procesa se pojavljuju u novom kontekstu. Iznova zauzimajući ironičan stav spram „uobičajene” inspiracije u široj likovnoj praksi, Milanović realizuje monumentalne kompozicije u tehnici suve igle. Svestan da je likovnost svuda oko nas, umetniku kao da nisu potrebne posebne senzacije ili nadahnuća kako bi stvarao. Lakonski dolazeći do rešenja / koncepta, on vrši mentalnu transpoziciju od nečeg efemernog do vizuelno upečatljivog kreiranja originalne grafičke celine, istakao je žiri.
Darinka Pop Mitić, Slepa mrlja solidarnosti, mural
Zlatna nagrada za najistaknutije ostvarenje u domenu proširenih medija dodeljena je Darinki Pop Mitić za mural izveden pred publikom “Slepa mrlja solidarnosti” na otvaranju Prolećne izložbe "Nevidljivi portret". Žiri za dodelu te nagrade radio je u sastavu: Siniša Ilić i Bojan Đorđev - prošlogodišnji dobitnici, te umetnici Neda Kovinić, Maja Beganović i Sana Garić, a imenovala ga je Sekcija proširenih medija ULUS-a.
Izvedba crteža pred publikom na zidu galerije, kako je istakao žiri, nastavlja se na dugogodišnje bavljenje autorke muralom "Solidarnost naroda Jugoslavije sa narodima Latinske Amerike", koji je izvela 1977. godine na zidu bašte Studentskog kulturnog centra u Beogradu čileanska grupa umetnika. Izvodeći crtež inspirisan tom značajnom temom i muralom, na otvaranju izložbe "Nevidljivi portret" koja se odvija u mraku, umetnica "aktivira i svoje kao i sećanje publike na prethodne radove i na originalni mural. Budući da se ni originalni (zbog zuba vremena) ni upravo izvedeni (zbog mraka) ne vide jasno, kolektivno sećanje, mentalne slike postaju pouzdan medij za ovaj mural", naveo je žiri, koji je iz obimne i kvalitetne produkcije umetničkih radova na svim ULUS-ovim izložbama u toku 2021. godine posebno pohvalio još pet radova - "Pravolinijski procep" Bogdana Đukanovića, "Obešenjakinja" Danice Bićanić, "Koma" Ariona Asllanija, "Studija jednog zagrljaja" Igora Zenzerovića i Nataše Milojević i "Love Poetry: Golden Brown" Andreja Čikala.
Osim radova dobitnika “zlatnih nagrada”, kojima će ta priznanja biti uručena na otvaranju izložbe 18. februara u Galeriji ULUS, posetioci će imati priliku da vide i radove nagrađene na drugim tradicionalnim ULUS-ovim izložbama u toku 2021.
Među njima su radovi troje nagrađenih autora na Trijenalu crteža i male plastike – “Večernji akt ili studija odnosa moći” Tatjane Strugar, “Veliki crtež za projekat The Plot #1” Nemanje Nikolića i i fragment rada Lane Vasiljević “Silent Talk/Nemi Govor”.
Izložba obuhvata i nagrađeni rad na Prolećnoj izložbi grupe autora (Tamara Agić, Katarina Anđelković, Aleksandar Anđelković, Toni Aničin, Jelena Aranđelović, Sara Apostolović, Elena Atraškević Zlatković, Jovana Braletić, Dejan Bogojević, Nenad Burnić, Nenad Glišić, Andrej Čikala, Dunja Ćorlomanović, Dragiša Ćosić, Maja Ćuk, Aleksandar Denić, Bisera Dimčeva, Kristina Drašković Bockov, Aleksandra Đukić, Branko Đukić, Koštana Đurić, Marija Đurić, Mihal Đurovka, Miroljub Filipović Filimir, Nenad Gajić, Vukašin Gikić, Jovana Grujič, Edvina R. Hudeckova, Aleksandra Ilić, Janko Ilić, Katarina Ilijašević, Milica Ivić, Aleksandar Janković, Luka Jovanov, Rada Kačarević, Dunja Karanović, Jelena Karišik, Danijela Knežević, Goran Kovačević, Jadran Krnajski, Aleksandar Kržavac, Šana Kulić, Ivana Kucina, Vladimir Lalić, Milorad Lazić, Jevrosima Lukić, Nikola Marković, Nikoleta Marković, Tanja Marković, Matrijaršija, Jelena Merkur, minipogon, Vladimir Milanović, Vlada Milinković, Marija Milinković, Nađa Milivojević, Dragana Milojević Stojanović, Sara Milojević, Dalibor Milojković, Ružica Mitrović, Andrej Mirčev, Ljubica Mladenović, Zorica Nikić, Una Novosel, Marijana Oro, Nikola Pavlović, Pleme F20, Minja Poljak, Darinka Pop Mitić, Vera Radojević, Nikola Radosavljević, Sofija Rakidžić, Teodora Rakidžić, Jelena Rakić, Uroš Ranković, Irena Ristić, Jasmina Sarić, Jovana Sibinović, Maja Simić, Natalija Simeonović, Andrej Sinadinović, Jelena Stašević, Tijana Stašević Mijailović, Dobri Stojanović, Tatjana Strugar, Živka Suvić, Miloš Šarić, Sara Tanasković, Sanja Tomašević, Jelena Trajković, Slobodan Vračar, Nenad Vučković, Nenad Zeljić i Tijana Zorić. Među autorima su i Martin Erdeš, Marija Kauzlarić, Vojislav Klačar, Nataša Kokić, Radivoje Marković, Jovanka Mladenović, Danilo Prnjat, Vahida Ramujkić i Kristina Ristić, ali su izuzeti iz prijema nagrade zbog funkcije u organima i telima ULUS-a.
Izložba nagrađenih obuhvata i rad Nede Kovinić “Zajedno razdvojeni” sa Jesenje izložbe, kao i radove troje umetnika na izložbi “Vajari/ke Srbije” – “Kompresije” Gordane Kaljalović Odanović, “Kompozicija” Petra Sibinovića i “Pogrešan sprat” Predraga Kešelja.
Nagrada dobitnicima zlatnih nagrada ULUS-a, kao i laureatima Prolećne i Jesenje izložbe, sastoji se od terminu za realizaciju samostalne izložbe u Galeriji ULUS u toku 2022. i plakete, dok će nagrađeni na Trijenalu crteža i male plastike biti predstavljeni samostalnom izložbom tokom Trijenala 2024.
Izložba nagrađenih biće otvorena u Galeriji ULUS do 26. februara.
(SEEcult.org)
