Bijelić u Zrenjaninu
Gotovo svi radovi Jovana Bijelića koje čuva Narodni muzej u Beogradu biće predstavljeni od 2. aprila u Narodnom muzeju u Zrenjaninu, a reč je o 37 slika tog umetnika, akademika, pedagoga i scenografa, nastalih između 1918. i 1941. godine.
Ekskluzivitet izložbe “Jovan Bijelić - iz riznice Narodnog muzeja u Beogradu” je činjenica da je to prvo predstavljanje svih Bijelićevih radova koji se čuvaju u beogradskom muzeju, izuzev jedne slike koja se danas nalazi u ambasadi Srbije u Londonu.
Bijelićeva dela sa predstavama pejzaža, mrtve prirode, enterijera, aktova, portreta i autoportreta, upućuju na celovito sagledavanje stila, preokupacije i stvaralaštva jednog od utemeljivača moderne u srpskoj sredini.
Ženski akt, 1929.
Bogat umetnički opus Bijelića kretao se u rasponu od impresionizma i sezanizma, preko postkubizma i tradicionalnog realizma, do ekspresionističke, prvo figurativne, a potom, gotovo apstraktne faze.
Rođen u Reveniku kod Bosanskog Petrovca 30. juna 1884. godine, Bijelić je učio slikarstvo kod Jana Karela Janevskog u Sarajevu (1906-1908), zatim studirao (1908-1913) na Akademiji u Krakovu (klase Teodora Aksentoviča, Leona Vičulkovskog i Juzefa Pankijeviča). Pohađao je časove na Akademiji Grand Šomijer u Parizu (zima 1912/1913. i leto 1914).
Kao državljanin Austro-Ugarske monarhije, izbegao je mobilizaciju odlaskom na usavršavanje kod Vlaha Bukovca na Akademiji u Pragu (1915).
Bio je nastavnik crtanja u Bihaću (1915-1919), a potom scenograf u Narodnom pozorištu u Beogradu.
Vodio je slikarsku školu u svom ateljeu, kroz koju su prošli Danica Antić, Pavle Vasić, Dušan Vlajić, Nikola Graovac, Miomir Denić, Peđa Milosavljević, Đorđe Popović, Jurica Ribar, Aleksa Čelebonović i drugi, ali nije zapostavio ni sopstveno stvaralaštvo.
Ljubavnici u predelu (Kompozicija portreta), 1921.
Prema popisu u monografiji, za sobom je ostavio 981 jednu sliku (ulje, tempera), 103 akvarela, 52 pastela, 676 crteža (olovka, ugljen, tuš), 19 ilustracija za knjige i 94 pozorišne inscenacije.
Pokazalo se vremenom da je njegova zaostavština obimnija i da cifre treba uvećati. Sa Veljkom Stanojevićem, uz manju pomoć Dragomira Glišića, Miloša Golubovića i Dragoljuba Pavlovića, izveo je 30 istorijskih kompozicija i portreta članova dinastije Karađorđević u Domu kraljevske garde (1926).
Studijski je boravio Berlinu, Drezdenu i Pragu (1920), a kasnije u Italiji i Francuskoj.
Jedan je od osnivača i pripadnik umetničkih grupa (Grupa umetnika, Oblik, Slobodni i Nezavisni).
Učestvovao je na značajnim zajedničkim izložbama jugoslovenskih umetnika od 1912. i izlagao samostalno od 1919. u zemlji i u inostranstvu.
Bavio se i književnošću i prevodilaštvom.
Bijelićeva dela čuvaju i izlažu Narodni muzej, Muzej savremene umetnosti u Beogradu, Spomen-zbirka Pavla Beljanskog u Novom Sadu i ostale muzejsko-galerijske ustanove Srbije, a nalaze se i u privatnim kolekcijama.
Dobio je više značajnih nagrada i priznanja, među kojima su nagrada Gece Kona (1936), počasna diploma na Svetskoj izložbi u Parizu (1937), Orden zasluga za narod I reda (1956), Oktobarska nagrada Beograda (1957), nagrada Bihaća (1959) i Sedmojulska nagrada Srbije za životno delo (1960).
Za člana Srpske akademije nauka i umetnosti izabran je 1963. godine, a preminuo je u Beogradu 12. marta 1964. godine.
Autor postavke i bogato ilustrovanog kataloga koji prati izložbu u Zrenjaninu je Ljubica Miljković, muzejska savetnica Narodnog muzeja u Beogradu, a nadležni kustos u Narodnom muzeju Zrenjanin je Olivera Skoko.
Izložba će biti otvorena do 9. maja.
(SEEcult.org)
