50. Sarajevski dani poezije
Međunarodni festival “Sarajevski dani poezije” okupiće u jubilarnom, 50. izdanju, od 11. do 18. maja, više desetina renomiranih pesnika i prevodilaca iz tridesetak zemalja, uključujući region bivše Jugoslavije, a obeležiće i 50-godišnjicu dodele Nobelove nagrade Ivi Andriću i dodeliti nagradu “Bosanski stećak” američkom pesniku srpskog porekla Čarlsu Simiću.
Međunarodni festival “Sarajevski dani poezije” okupiće u jubilarnom, 50. izdanju, od 11. do 18. maja, više desetina renomiranih pesnika i prevodilaca iz tridesetak zemalja, uključujući region bivše Jugoslavije, a obeležiće i 50-godišnjicu dodele Nobelove nagrade Ivi Andriću i dodeliti nagradu “Bosanski stećak” američkom pesniku srpskog porekla Čarlsu Simiću.
Program obuhvata niz književnih, likovnih, muzičkih, promotivnih, multimedijalnih i drugih sadržaja, a osim u Sarajevu, delom će biti održan i u Banjaluci, Brčkom, Čeliću, Goraždu, Kaknju, Konjicu, Mostaru, Tešnju...
Prema navodima predsednika festivalskog Organizacionog odbora Hadžema Hajdarevića, poeziji je uvek nužno plodno tlo slušaoca, čitaoca, neposrednoga poetskotvornog saučesnika, kako bi ona sama mogla pustiti odgovarajući koren u postojećem svetu... Stoga je Programski savet prilikom kreiranja programa vodio računa o svim aspektima i razuđenostima slojevite bosanskohercegovačke književne tradicije.
Neki od pesničkih programa su, kao i prethodnih godina, organizovani su s drugim književnim i kulturnim manifestacijama, poput “Mostarskog proljeća”, “Dana Isaka Samokovlije - Sunce nad Drinom” u Goraždu i redovnih aktivnosti Književnog kluba u Brčkom. Time se još jednom želi naglasiti da su “Sarajevski dani poezije” i sarajevska, i bosanskohercegovačka međunarodna književna smotra.
Organizatori su zahvalili svim prijateljima te manifestacije koji su, u “vremenima trajnih oskudica svega i svačega”, kako je naveo Hajdarević, omogućili da 50. “Sarajevski dani poezije” ipak ugledaju svetlo dana, te sebi i svetu pokažu jedno lepše i srećnije lice Sarajeva i Bosne.
Među gostima 50. “Sarajevskih dana poezije” najavljeni su Ivan Balenović, Zoran Bognar, Gojko Božović, Ibrahim Hadžić, Nadija Rebronja, Ottó Tolnai i Jasmina Topić iz Srbije, Ivana Simić Bodrožić, Fikret Cacan, Petar Gudelj, Nada Horvat, Ervin Jahić i Branka Vojnović iz Hrvatske, Stanka Hrastelj, Barbara Pogačnik, Boris A. Novak iz Slovenije, Ivan Džeparoski iz Makedonije, Pavle Goranović i Blaga Žurić iz Crne Gore…
Najavljeni su i Marjorie Agosin (SAD), Mostafa Badaoui (Maroko), Ismail Bandora (Jordan), Stéphane Chaumet (Francuska), Dumitru M. Ion (Rumunija), Tarek Eltayeb (Sudan, Austrija), Nora Gomringer (Švajcarska), David Harsent (Velika Britanija), Karolina Ilika (Rumunija), Mustafa Berçin, Leyla Işik, Mevlüt Kaplan, Feyyaz Sağlam i Ayşe Turan (Turska), Uwe Kolbe i Cornelia Marks (Nemačka), Evgeni M'Art (Rusija), Károly Méhes i Viktoria Raditz (Mađarska), Beste Sakalli (Kipar), Marjana Savka (Ukrajina), Agnė Žagrakalytė (Litvanija)…
“Sarajevski dani poezije” obeležiće i pola veka od dodele Nobelove nagrade Andriću (1882-1974), čiji je veći i najznačajniji deo opusa posvećen upravo Bosni, njenoj istoriji i ljudima.
Andrićevi čuveni romani “Na Drini ćuprija”, “Travnička hronika” i “Omer paša Latas”, kako su istakli organizatori, otkrivaju jedno prošlo vreme Bosne, ali i univerzalne poruke koje stižu sve do naših dana.
O Andrićevom opusu govoriće istaknuti bosanskohercegovački autor Ivan Lovrenović, a za “Sarajevske dane poezije” pripremljen je i izbor iz Andrićevog manje poznatog, pesničkog dela.
Omaž Andriću biće održan u Nacionalnoj biblioteci Bosne i Hercegovine, budući da je taj veliki pisac ceo novčani iznos Nobelove nagrade (današnjih oko milion evra) poklonio bibliotekama u BiH.
Među zvezdama jubilarnih “Sarajevskih dana poezije” biće nagrađivani pesnik, esejista i prevodilac Čarls Simić, kome će priznanje “Bosanski stećak” biti svečano uručeno 13. maja.
Simić će potom boraviti i u Beogradu i Novom Sadu 18. i 19. maja, povodom izlaska knjige izabranih i novih pesama “Iščekujući presudu” u izdanju “Arhipelaga”.
Književno priznanje “Bosanski stećak” ustanovljeno je 1999. godine u okviru “Sarajevskih dana poezije”, kao svojevrsni simbol Bosne i Hercegovine i njene postojanosti, a dodeljuje se istaknutom stranom ili domaćem pesniku, u čijem se delu prepoznaje autorsko ustrajavanje kako na književno-estetskim, tako i na humanističko-etičkim principima književne i uopšte javne reči.
U pitanju su autori u kojima se prepoznaju odlike velikoga pisca, britkog mislioca, humaniste, odgovornog i angažovanog intelektualca.
Dosadašnji dobitnici “Bosanskog stećka” su: 1999. Juan Goytisolo (Španija), 2000. Boris A. Novak (Slovenija), 2001. Christopher Merill (SAD), 2002. Tadeusz Rozevicz (Poljska), 2003. Mirko Kovač (Srbija, Hrvatska), 2004. Abdulah Sidran (BiH), 2005. Luko Paljetak (Hrvatska), 2006. Ivan Kordić (BiH), 2007. Stevan Tontić (BiH), 2008. Mahmud Derviš (Palestina), 2009. Ottó Tolnai (Mađarska) i 2010. Petar Gudelj (Hrvatska).
Međunarodna književna manifestacija “Sarajevski dani poezije” pokrenuta je 1962. godine u cilju očuvanja i unapređenja književno-estetskih i književno-etičkih standarda pisane reči u Bosni i Hercegovini. Prvobitna težnja bila je otvaranje bosanskohercegovačkog kulturnog prostora prema različitim jezicima, kulturama, književnim nasleđima i tradicijama, a sačuvana je i do danas.
Tradicija održavanja tog festivala nije prekidana ni za vreme rata u Bosni i Hercegovini (1992-1995).
Sajt “Sarajevskih dana poezije” je www.sadapoezije.ba, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org
(SEEcult.org)
