Politikina nagrada Bojanu Bemu

Beogradski slikar Bojan Bem dobitnik je “Politikine” nagrade za likovnu umetnost za 2010. godinu, za izložbu “Kadence” održanu u decembru u galeriji Kulturnog centra Beograda, na kojoj se predstavio video radovima.

Beogradski slikar Bojan Bem dobitnik je “Politikine” nagrade za likovnu umetnost za 2010. godinu, za izložbu “Kadence” održanu u decembru u galeriji Kulturnog centra Beograda, na kojoj se predstavio video radovima.

Bem je 68. dobitnik “Politikine” nagrade, a prema obrazloženju žirija, na izložbi “Kadence” je na suptilan i analitičan način doveo u vezu klasičnu sa digitalnom slikom.

Povodom odluke žirija, izjavio je “Politici” da je potpuno zatečen, bezmalo i šokiran.

“Zaista nisam očekivao jer su u užem izboru bili autori koje veoma cenim i koji takođe zaslužuju ovu nagradu. ‘Politikina’ nagrada je najprestižnija nagrada za umetnike u Srbiji i velika je čast imati je u svojoj biografiji”, rekao je Bem.

Bemovu izložbu “Kadence” činila je trodelna video instalacija “Bazen”, “Stena” i “Tereni”, kojom je predstavio prepoznatljive motive sa svojih slika i crteža - košarkaške i teniske terene na Kalemegdanu, stene na Straževici, bazen... U tri video rada uhvaćene su vizuelne i audio sekvence prizora u različitim fazama dana, prisustvo svetlosti i senke u njima, atmosfera koja se menja kada pada kiša po bazenu, sija sunce, spušta se suton i noć...

“Zamrznuti kadar tipičan za Bemov slikarski rad i isticanje onoga što se ne uočava u bučnom životu grada, dosledno je fokusirano u projekcijama ekranske slike i delikatno oživljeno minimalnim, potpuno nevidljivim pokretima senke, kiše i vodenih valova. Bemov video rad ‘Kadence’ predstavlja apsolutno iznenađenje za poznavaoce dela ovog slikara, a vremenske odrednice staro i novo, nekad i sad, autor je upravo novim radom ubedljivo relativizovao”, naveo je žiri, koji je u najuži izbor izdvojio bio i izložbe Perice Donkova, Biljane Đurđević, Katalin Ladik i Milice Tomić.

Rođen 1936. u Beogradu, gde je diplomirao 1962. na Filozofskom fakultetu, na Grupi za istoriju umetnost, a afirmisao se radom u klasičnim medijima - crtežu, slici, kolažu.

Od sredine 60-ih izlagao je na mnogobrojnim samostalnim izložbama u zemlji i inostranstvu - Beogradu, Novom Sadu, Veneciji, Dubrovniku, Ljubljani, Kopru, Sarajevu, Parizu, Mariboru, Rimu, Pekingu, Moskvi, Kijevu... U Pariz je otišao 1985. godine, gde je ostao deceniju i po.

Dobitnik je značajnih nagrada na “Plavom salonu” u Zadru (1970), Jesenjem salonu u Banjaluci (1977), Memorijalu Nadežde Petrović u Čačku (1978), nagrade SIZ kulture Beograda (1991), te priznanja “Izložba meseca” Studija B 1990. i 1995. za izložbu u Salonu MSU i Galeriji Doma omladine.

Tekst za katalog nagrađene Bemove izložbe napisala je istoričarka umetnosti Jasmina Čubrilo, koja je skrenula pažnju na važan vizuelni momenat autorskog pristupa: “... Bemovi prizori generalno izvode tenziju nekretanja i kretanja, ’zaglavljeni’ su u ambivalenciji istovremene ’buke’ i ’tišine’, fabulizovanja prizora i nemog prizora. Konačno, ako su crteži, slike i kolaži pripadali korpusu postmodernističke (re)aproprijacije estetskog iskustva modernizma, onda ovi video radovi predstavljaju istraživanje novih mogućnosti manipulacije slikom, te graničnih odnosa artificijelnog i autentičnog, slikanih slika i snimljenih slika, umetnosti prema ’reality effect’ slikama, i u tom smislu reprezentuju jednu dosta ekscentričnu poziciju u odnosu na savremene umetničke prakse”.

Žiri za dodelu “Politikine” nagrade radio je u sastavu: istoričari umetnosti Ljiljana Ćinkul (predsednica), Jelena Krivokapić i Saša Janjić, urednica Kulturnog dodatka “Politike” Vesna Roganović i urednica Kulturne rubrike “Politike” Marija Đorđević.

U užem izboru bilo je deset samostalnih izložbi domaćih umetnika, od kojih je većina održana u Beogradu.

Osim Bemove izložbe, u užem izboru bile su i izložbe slika Perice Donkova “Aksis Mundi” u Galeriji “Srbija” u Nišu i Biljane Đurđević “Rasadnik” u Galeriji KCB-a, te izložba skulptura Nikole Koke Jankovića u Galeriji Srpske akademije nauka i umetnosti.

U užem izboru bila je i izložba slika i crteža Žolta Kovača “Slike suvišnih informacija” u galeriji “Zvono” u Beogradu, zatim multimedijalna izložba Katalin Ladik “Moć žene” u Muzeju savremene umetnosti Vojvodine u Novom Sadu, te izložba crteža - multimedijalna instalacija Simonide Rajčević “Tamna zvezda” u galeriji “Zvono”, izložba “Jednoga dana” Milice Tomić (video radovi, objekti, fotografije) u Salonu Muzeja savremene umetnosti u Beogradu, izložba skulptura Đorđije Crnčević “Kompresija vremena” u Blok galeriji i Ateljeu Otklon u Beogradu, te multimedijalna izložba Nikole Džafa “Pazi! Umetnost ne ujeda!” u galeriji O3one u Beogradu.

"Politikina” nagrada, ustanovljena 1932. na predlog Vladislava Sl. Ribnikara, dodeljuje se za najbolju izložbu protekle godine u muzejima i galerijama u Srbiji, odnosno kao priznanje za izuzetne domete, potvrda stvaralačke zrelosti, kao i za dela koja se odlikuju originalnošću i proširuju granice likovnog izraza.

Nagrada za 2009. godinu, u iznosu od po 100.000 dinara, dodeljena je beogradskim umetnicima Mariji Dragojlović za izložbu “Rouge Noir” (Ruž Noar) u Umetničkoj galeriji “Nadežda Petrović” u Čačku i Dragoljubu Raši Todosijeviću za “Dnevnik 3” u galeriji O3one u Beogradu.

Među dobitnicima proteklih godina su i Anica Vučetić (2008), Predrag Nešković (2007), Bora Iljovski (2006), Vladimir Perić (2005), Aleksandar Rafajlović (2004), Goranka Matić (2003)...

Među ranijim dobitnicima su i Dušan Otašević, Ljubica-Cuca Sokić, Milovan DeStil Marković...

Nagrada je više puta deljena - 1933. dobili su je Miloš Vušković i Živojin Vlajnić, a 1958. su je podelila čak tri laureata - Bogić Risimović, Albin Rogelj i Jovan Soldatović, dok su 1975. laureati bili Milica Stevanović i Bosiljka Kićevac, a 1998. Zoran Dimovski i Vladimir Veljašević.

Nagrada Bemu biće tradicionalno uručena na Dan “Politike”, 25. januara.

Sajt kuće “Politika” je www.politika.rs

(SEEcult.org)