Abrahamsonu Plaketa Jugoslovenske kinoteke

Irski reditelj Leni Abrahamson primio je 11. marta Plaketu Jugoslovenske kinoteke za doprinos evropskoj kinematografiji, čime je svečano počeo filmski deo programa sedmog Beogradskog irskog festivala (BIF).

Uoči projekcije Abrahamsovog novog filma “Mali stranac” (2018), Plaketu mu je uručio upravnik Muzeja Jugoslovenske kinoteke Marjan Vujović, ističući da su njegovi filmovi već zaštitni znak BIF-a. Prvo izdanje BIF-a otvoreno je upravo Abrahamsonovim filmom “Šta je Ričard uradio”.

Vujović je izrazio zadovoljstvo saradnjom sa tom manifestacijom koja je osnovana kao filmski festival, ali je vremenom proširila program na druge sadržaje.

Zahvaljujući na priznanju, Abrahamson je istakao da mu to predstavlja čast i da je srećan što se njegov film prikazuje “u veličanstvenom zdanju Kinoteke kakvom bi se ponosile mnoge zemlje u svetu”.

“Prvi put sam u Beogradu i veoma mi je drago zbog toga. Ali ovo nije moj prvi boravak u Srbiji. Bio sam na Festivalu evropskog filma na Paliću čak tri puta. Toliko su mi se svideli atmosfera, duh i energija ljudi, kulturne vibracije… Upoznao sam mnoge srpske filmske stvaraoce na svetskim festivalima i uvek sam uživao u njihovom društvu, smislu za humor i njihovim filmovima. Radujem se susretu sa prijateljima, sklapanju novih prijateljstva i bližem upoznavanju srpske kulture”, izjavio je Abrahamson, najpoznatiji po filmu “Soba” koji je 2016. nominovan za Oskara za najbolji film, režiju, scenario i glavnu žensku ulogu. Glumica Bri Larson je i osvojila Oskara za glavnu ulogu u tom filmu, kao i Zlatni globus i nagradu BAFTA.

Lenny Abrahamson, foto: Molly Keane

Posle projekcije “Malog stranca”, koji prepliće žanrove horora, uklete romanse, psihološkog trilera i istorijske alegorije, Abrahamson je razgovarao s publikom. Priča prati seoskog doktora koji odlazi da pregleda pacijenta u starom zamku u kome je njegova majka nekada radila i tada počinju da se događaju neobične stvari.

Publika će imati priliku da pogleda i njegov film “Garaža” (2007), koji je dobitnik brojnih nagrada, među kojima su i CICAE Art i Essai Cinema u Kanu, kao i nagrada za najbolji film na 25. Filmskom festivalu u Torinu. Ta tragikomedija smeštena je u svet benzinske pumpe u ruralnoj Irskoj, a marljivi radnik u garaži je u potrazi za bliskošću.   

Abrahamson je ranije u razgovoru s novinarima izjavio da je nominacija za Oskara imala pozitivan uticaj, jer sada lakše dolazi do sredstava za snimanje, ali je ukazao i na moguće negativne strane slave.

“To je pomalo kao na konjskim trkama, ljudi se klade na favorite. Sada ne moram da objašnjavam producentima ko sam. Vrata su mi otvorena. Ali postoji i negativna strana. Možete postati pomalo zavisnik od slave i pažnje, te nesvesno tražiti za sledeći projekat nešto što ima potencijal za nagrade i tako ograničiti svoj kreativni izbor. To je opasno za umetnika”, izjavio je Abrahamson.

Na otvaranju filmskog programa 7. BIF-a mnogobrojnu publiku pozdravili su i direktor tog festivala Jaš Kaminski i ambasadorka Republike Irske u Atini.

Filmski program BIF-a biće nastavljen od 12. do 17. jula u Muzeju Kinoteke, a obuhvata izbor relevantnih i zanimljivih ostvarenja nove irske produkcije, uključujući igrane, dokumentarne i animirane filmove.

Beograd će posetiti etablirani irski reditelj Šej Meri Dojl i razgovarati s publikom posle projekcija tri svoja dokumentarna filma.

U dokumentarcu “Snovi o tihom čoveku” (2010) Dojl pokušava da otkrije šta stoji iza kultnog filma Džona Forda “Tihi čovek” (1952), te intervjuiše Fordove irske rođake, ali i slavne reditelje Martina Skorsezea, Pitera Bogdanovića, Džima Šeridana, glavnu glumicu Morin O’Hara... Ovom prilikom biće prikazana i Fordova romantična komedija “Tihi čovek”.

Dokumentarac “Patrik Kavanah – ničija budala” (2004) je bogato vizuelno putovanje koje opisuje život najpoznatijeg irskog pesnika. Film je proglašen najboljim dokumentarcem na Bostonskom irskom filmskom festivalu. Treći Dojlov film “Džimi Murakami - ne-građanin” vodi gledaoce na putovanje sa svetski poznatim animatorom Murakamijem.

Na programu je i animirani film “Hranitelj”, zasnovan na bestseleru Debore Elis o devojčici koja odrasta u Avganistanu 2001. godine pod Talibanima. Nakon hapšenja njenog nedužnog oca, Parvana odseca kosu i oblači se kao dečak kako bi mogla da izdržava porodicu. Taj film je, inače, tokom 2018. godine na festivalima širom sveta osvojio 17 nagrada, a nominovan je za Oskara za najbolji animirani dugometražni film. Predstavnik studija Cartoon Saloon i pomoćnik reditelja će razgovarati sa publikom nakon projekcije.

Gost BIF-a je i pisac Brajan Dilejni, scenarista filma “Glas”, koji je osvojio brojne nagrade na međunarodnim festivalima zahvaljujući vrhunskoj glumačkoj veštini Ketrin Iton, koja je i rediteljka i producentkinja tog filma. Dilejni će predstaviti film publici i odgovarati na pitanja nakon projekcija.

Na programu su i igrani film “Majkl unutra”, koji je 2018. godine proglašen za pobednika Irskih filmskih i televizijskih nagrada; drama “Crna ’47”, koja prati irskog rendžera koji se tokom godina Velike irske gladi bori na strani britanske vojske i napušta položaj kako bi se ponovo ujedinio sa svojom porodicom; “Dablinski oldskul” o Džejsonu, didžeju amateru i njegovom putovanju po ulicama Dablina i lutanjima od svirke do svirke; kao i film “Snovi inženjera” koji je kinematografski omaž Piteru Rajsu - jednom od najistaknutijih inženjera s kraja 20. veka. Producent tog filma Brajan Vilis će odgovarati na pitanja nakon projekcije.

Ljubitelji crno-belih filmova moći će da pogledaju i provokativni dokumentarac iz 1967. godine “Kameni put za Dablin” irskog novinara Pitera Lenona i francuskog direktora fotografije Raula Kutara, u kojem su ispitivali savremeno stanje u Republici Irskoj, postavljajući pitanje “Šta se dešava nakon što revolucija uspe?”

Sedmi BIF održava se do 17. marta pod sloganom “Springtime in Belgrade!”, a nudi na više lokacija različite segmente irske kulture, uključujući bogat vizuelni program, književne večeri, radionice i prvi put srpsko-irsku digitalnu konferenciju.

Festivalski sajt je irishfest.rs, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org

(SEEcult.org)