Gradovi u pokretu – postosmansko nasleđe
Putujuća izložba “Gradovi u pokretu – postosmansko nasleđe”, koja predstavlja Ankaru, Beograd, Istanbul i Sarajevo očima foto-reportera 20-ih i 30-ih godina 20. veka, biće otvorena 7. novembra u Istorijskom muzeju Srbije, u organizaciji Muzeja Jugoslavije i Univerziteta u Bazelu.
Izložba “Gradovi u pokretu” autorke prof. dr Nataše Mišković prati kroz foto-građu, preuzetu iz jugoslovenskih i turskih dnevnih listova, razvoj novih država nastalih na ostacima Osmanskog carstva.
Izložba predstavlјa 200 pažlјivo odabranih i digitalno obrađenih fotografija koje beleže promene četiri grada: Beograda, Sarajeva, Istanbula i Ankare tokom 20-ih i 30-ih godina 20. veka.
Kroz objektive foto-reportera novina Politika i Vreme iz Beograda i Džumhurijet i Akšam iz Istanbula, izložba istražuje kako su obnovlјeni centralni delovi tih gradova da bi predstavili vrednosti novih vlada, kako je stvaran novi čovek – moderni građanin, uz pomoć masovnih sportskih manifestacija, novih trendova u odevanju i ponašanju, a s druge strane, kako se svakodnevica u čaršiji nastavila kao da se nikada ništa nije desilo, saopštio je Muzej Jugoslavije.
Aca Simić i Raka Ruben, Muškarac i žena sa sela prolaze pored kafane Mala Slavija, Beograd - Politika
Putujuća izložba “Gradovi u pokretu”, koja je premijeru imala u Bazelu, nastala je kao rezultat međunarodne saradnje u okviru naučno-istraživačkog projekta SIBA (Vizuelni pristup istraživanju svakodnevice u turskim i jugoslovenskim gradovima 1920-ih i 1930-ih) pod vođstvom Nataše Mišković, profesorke na Bliskoistočnim studijama Univerziteta u Bazelu.
Izložba ima za cilј da zapadnoj Evropi prenese jugoslovenska i turska istorijska iskustva osporavajući rasprostranjene predrasude prema velikim imigrantskim grupama u tim zemlјama. U regionu izložba teži da doprinese međusobnom razumevanju i da pozove na javnu raspravu o osmanskom nasleđu, odajući priznanje zajedničkim istorijskim putanjama, koje su postojale pored svih očiglednih razlika, a koje su izgublјene pri stvaranju nacionalnih država.
Dvojica akrobata na žici u mahali Mala Ajasofija, Fatih, Istanbul, oko 1930, Istorijski arhiv Lapi Kredi
Izložba je koncipirana kao svojevrsna zagonetka koja posetioca podstiče na istraživanje i od njega traži da odgonetne iz kog grada potiče svaka od prikazanih fotografija. Na taj način naglašena je teza da svi ovi gradovi imaju mnogo više zajedničkog nego što danas pretpostavlјamo.
Namik Gorguc i Selahatin Giz, Trojica Roma sa kozama na Misir čaršiji, Istanbul 30-ih godina 20. veka, Istorijski arhiv Lapi Kredi
Zabavni segment izložbe jeste i mogućnost da se posetioci fotografišu ispred istorijskih pejzaža, koji su rezultat digitalne intervencije Mehmeda Akšamije, kao i da probaju modne detalјe karakteristične za 20-te i 30-te godine 20. veka.
Svetozar Grdijan, Prodavac sira na jednoj beogradskoj pijaci, Borba foto-dokumentacija
Postavku prati vodič, dok se više informacija nalazi na sajtu Vizuelnog arhiva jugoistočne Evrope (VASE – Visual Archive Southeastern Europe), projekta koji prof. Mišković vodi u saradnji sa Univerzitetom u Gracu.
U pripremi izložbe, pored saradnika Univerziteta u Bazelu, učestvovali su stručnjaci Muzeja Jugoslavije i profesor fotografije Akademije likovnih umetnosti u Sarajevu Mehmed Akšamija, dok su autori postavke Irena i Igor Stepančić.
Organizatori izložbe veliku zahvalnost duguju Istorijskom muzeju Srbije, koji je ugostio izložbu, kao i ambasadi Švajcarske u Beogradu, koja je izložbu podržala.
Izložba će biti otvorena u Beogradu do 28. januara 2018. godine, a zatim se seli u Istanbul, pa u Sarajevo, Grac i Kembridž.
Projekat SIBA finansiran je sredstvima koje je obezbedila Švajcarska nacionalna fondacija za nauku (SNF).
(SEEcult.org)