Urbana čvorišta
Društvo arhitekata Beograda (DAB) i Beogradska internacionalna nedelja arhitekture (BINA) među partnerima su iz sedam evropskih gradova koji su započeli program “Gradovi deljenja: kreativni podsticaj” (Shared Cities: Creative Momentum - SCCM), koji predstavlja internacionalnu mrežu za razvijanje kreativnog diskursa koji nastaje ukrštanjem arhitekture, umetnosti, urbanizma i ekonomije deljenja da bi doprineo transformaciji gradskih prostora.
U okviru programa SCCM, u okviru kojeg je do 2020. godine planirano više od 150 akcija (festivali, filmovi, izložbe, radionice, umetničke rezidencije i studije slučajeva) u Berlinu, Pragu, Bratislavi, Katovicama, Varšavi, Budimpešti i Beogradu, DAB i BINA realizovaće u dva navrata projekat “Urbano čvorište” koji se bavi razvojem zajedničkih otvorenih beogradskih prostora koji se unapređuju kroz saradnju sa građanima.
Program SCCM, prema navodima organizatora, želi da približi građanima stav da su participacija i međusobna saradnja neophodni za stvaranje ugodnog i vrednog gradskog okruženja.
BINA želi da, pokretanjem ekperimentalih urbanih čvorišta za unapređenje zajedničkih otvorenih gradskih prostora putem saradnje sa zajednicama, preispita mogućnosti realizacije proklamovanog “prava na grad” u lokalnim uslovima.
Studija slučaja “Urbana čvorišta” (Urban hubs) ističe društvenu ulogu građanskih inicijativa u unapređenju savremenih gradova, a njegova praktična primena ogleda se u razvijanju zajedničkih predloga građana i stručnjaka koji nastaju kao odgovori na socijalne i prostorne potrebe u neposrednom okruženju. Taj pristup postavlja zajednicu u centar zbivanja sa namerom da stvori preduslove za održivi razvoj grada i društva u celini.
Zajednička ativnost građana i stručnjaka, odnosno uključivanje građana u projektovanje i održavanje gradskih prostora dovelo bi do porasta međusobnog poverenja i povećanja svesti o moći zajedništva. Istovremeno, stručnjaci dobijaju priliku da bolje razumeju potrebe građana i da usavršavaju metode rada sa zajednicom.
Saznanja koja će biti stečena tokom trajanja projekta, kako navodi BINA, biće upotrebljena za razvijanje aktivnijeg odnosa prema građenju grada putem participacije građana, kao i za otvaranje prostora za kvaltitetniji i angažovaniji pristup prilikom donošenja odluka za budući razvoj Beograda.
Putem dva sukcesivna javna poziva krajem 2016 i 2017. godine, BINA će odabrati dva stručna tima koji će razviti svoje projekte saradnje sa gradskom zajednicom da bi arhitektonskim, urbanističkim, umetničim i dizajnerskim intervencijama unapredili po jedan otvoreni gradski prostor.
Priprema za projekat “Urbano čvorište 1” počeće u februaru, na osnovu izbora stručnog tima, koji će potom raditi na obradi i pripremi dokumentacije koja će biti publikovana i izložena tokom manifestacije BINA 2018. i na drugim manifestacijama programa SCCM. Shodno tome, projekat “Urbano čovorište 2” započeće da se razvija tokom manifestacije BINA 2018. godine, a biće završen prezentacijom na BINA 2019.
Do 30. januara je otvoren poziv za učešće, a od stručnog tima koji ima nameru da odgovori na taj poziv očekuje se da predloži zajednicu sa kojom će sarađivati, kao i zajednički otvoreni gradski prostor na teritoriji Beograda koji će unapređivati. Pored toga, stručni tim treba da predloži model organizacije svog “urbanog čvorišta”, kao i program participativnog projektovanja koji će razvijati, a zatim i zajednički realizovati u skladu sa unapred određenim finansijskim i materijalnim mogućnostima programa SCCM i u skladu sa okvirima mogućnosti dostupnosti gradskim otvorenim prostorima.
Uz BINA, učesnici projekta SCCM su: Gete- institut (Nemačka), Czech Centres (Češka), reSITE (Češka), Akademija umetnosti i dizajna u Bratislavi (Slovačka), Centar za savremenu arhitekturu Mađarske – KÉK (Mađarska), Katowice City of Gardens (Poljska), KUNSTrePUBLIK (Nemačka), Mindspace (Mađarska), Old Market Hall Alliance (Slovačka) i Res Publica – Cities Magazine (Poljska).
Detalji o načinu ucešća nalaze se na sajtu BINA-e, kao i u rubrici Konkursi portala SEEcult.org.
(SEEcult.org)