Fotografi nove generacije
Galerija Remont započinje projekat “Preslišavanje”, kojim će rezimirati umetničku scenu u Srbiji nakon 2000-te godine, izložbom Aleksandrije Ajduković, Ivana Petrovića i Katarine Radović - predstavnika specifične generacije fotografa koji baziraju rad na konzistentnim preispitivanjima granica samog medija, njegovih žanrovskih određenja, tehničkih mogućnosti i potencijala kao prenosnika i nosioca ideja.
Izložba “Fotografi nove generacije”, prva u serijalu “Preslišavanje”, predstavlja od 19. marta radove troje autora nastale na početku njihovih sada već bogatih opusa.
Inovativne i sveže prakse troje umetnika, koji su već početkom 2000-ih najavili prodor novih ideja na domaćoj umetničkoj/fotografskoj sceni, bile su rezultat njihovih studija na katedri za fotografiju Akademije umetnosti “Braća Karić”, koja se niz godina posebno isticala u promovisanju savremene fotografske edukacije.
Radovi odabrani za izložbu, kako je istaknuto u najavi izložbe, reflektuju njihovu erudiciju, široka interesovanja, negovanje teorijskog diskursa i punu posvećenost jednom mediju.
Remont projektom “Preslišavanje” započinje ciklus izložbi kojima će rezimirati najznačajnije umetničke pojave i fenomene u Srbiji nakon 2000-te godine.
Srbija je, kako je navedeno, zemlja u kojoj se razvoj poslednjih decenija dosta precizno može posmatrati po dekadama, definisanim ekstremnim poremećajima društvenog sistema. Dok su 90-te bile karakteristične po izolovanosti, opštoj konfuziji i ignorisanjem savremenog stvaralaštva od strane zvanične politike, početak promena obeležen je svojevrsnim otvaranjem savremene umetničke scene, reaktiviranjem nekih starih i inciranjem novih organizacija i prostora, kao i većom internacionalnom prisutnošću. Vrlo brzo su početni optimizam i napori, međutim, osujećeni daljim usložnjavanjem društvenih prilika, odsustvom suštinskih promena i jasne kulturne politike, nepromenjenom pozicijom margine za savremene umetničke prakse. U takvim okolnostima stasala je i još uvek je aktivna generacija umetnika koja pokušava da nađe načine da kontinuirano stvara i izlaže, uprkos nedostatku šire društvene recepcije njihovog rada i ozbiljne podrške produkciji i razvoju njihovih ideja.
Ciklus “Preslišavanje” osmišljen je, stoga, kao serijal izložbi na kojima se predstavljaju radovi do tri autora, grupisanih po tematskim pristupima, fenomenima ili medijima. Uz izložbe, sastavni deo predstavljanja osnovnih karakteristika scene, čine predavanja, diskusije na najznačajnije teme i probleme koji su označili prvu deceniju XXI veka.
Kustoski tim projekta čine istoričari umetnosti Saša Janjić, Slobodan Jovanović i Miroslav Karić, čije je profesionalno sazrevanje blisko vezano za rad generacije umetnika koja je tek stupala na umetničku scenu, a čiji su dalji profesionalni razvoj kroz brojne aktivnosti i projekte ispratili.
Izložba “Fotografi nove generacije” biće otvorena do 6. aprila, a tokom njenog trajanja najavljene su prezentacije i razgovori sa umetnicima, predavanja i akcije, kojima bi se sa različitih aspekata razmotrilo njihovo fotografsko obrazovanje, prakse, kao i aktuelni status i tretman fotografskog medija u kontekstu savremene vizuelne umetnosti, ali i profesionalnog praćenja dometa i dostignuća na tom polju.
Aleksandrija Ajduković, trostruka finalistkinja Mangelos nagrade, dobitnica Henkel Art Award za mladog umetnika 2005. i nagrade 45. Oktobarskog salona u Beogradu, predstaviće fotografije iz serije “Tigrice” (2002- 2004), inspirisane filmom Fransoa Trifoa “Nežna koža”.
Sve “tigrice” fotografisane su tokom 2002, 2003. i 2004. godine na ulicama Beograda i sve su slučajne prolaznice. Video rad “Tigrice hodaju” nastao je u većoj meri u Beču 2006. godine za vreme boravka umetnice u KulturKontakt aranžmanu.
Aleksandrija Ajduković kroz portetisanje slučajnih prolaznika, naturščika-modela, na elaboriran i duhovit način beleži fenomene vezane za savremeni život i njegove svakodnevne refleksije u domenu mode, pop kulture i životnog stila (ne)urbanih sredina.
Prema njenim rečima, ne zanima je visoka produkcija i radi brzo. Tokom rada voli da upoznaje ljude i može se reći da je sve što je do sada radila deo vizuelne antropologije.
Rođena 1975. u Osijeku, diplomirala je na Akademiji umetnosti “BK” u Beogradu, na odseku fotografija, u klasi Milana Aleksića, a master studije završila je u Novom Sadu, u klasi Đorđa Odanovića. Bila je gost student Marine Gržinić na klasi za postkonceptualnu umetničku praksu na bečkoj Likovnoj akademiji. Trenutno je na doktorskim studijama na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu, na odseku za teoriju dramskih umetnosti, kulture i medija, a radi kao fotograf u Domu kulture Studentski grad. Od 2005. članica je ULUS-a, a od 2006. je u statusu samostalnog umetnika.
Katarina Radović predstavlja u Remontu fotografije iz serije “Lični oglasi” (2004-2005) koja se bavi fenomenom samooglašavanja (ljudi koji šalju fotografije časopisima ili ih postavljaju na sajtove) u potrazi za partnerom “po meri”. Uz dozu humora i parodije, ti fiktivni “kandidati za sreću u ljubavi”, simbolizuju različite stupnjeve samosvesti, privlačnosti i seksualnosti. Oni govore o tome kako je “prava” fotografija, odnosno dobar prvi vizuelni utisak najčešće neophodna uvertira za sve što bi moglo da usledi, dajući time svakome šansu da se predstavi u idealnom svetlu.
Prema rečima umetnice, karakteri sa “Ličnih oglasa” asociraju na protok, ubrzanu cirkulaciju svojstvenu ekonomskim i tržišnim strujanjima. Međutim, zavodeći svojim stavom i pogledom, oni kao da poništavaju čistu želju, jer zavođenje (se-ducere, lat. skrenuti s puta) stoji kao suprotnost čistoj želji i podvlači lažno predstavljanje. Iako na fotografijama svi izgledaju potpuno zadovoljni i ponosni na ono što jesu, iz njih se probijaju privatni lomovi i ekscesi, usled čega je teško reći da li se ovde radi o još jednom nusproizvodu već iznurenog potrošačkog društva ili o konačnom dostizanju panaceje za sve vrste ličnih nedoumica, blokada ili patnji.
Rođena 1976. godine u Beogradu, Katarina Radović studirala je istoriju umetnosti na Univerzitetu u Saseksu u Brajtonu, a zatim fotografiju na Akademiji umetnosti u Beogradu, gde je diplomirala 2006. Učestvovala je na brojnim samostalnim i grupnim izložbama u Srbiji i inostranstvu. Dobitnica je stipendije Kultur Kontakt 2007. godine, a njeni radovi nalaze se u nekoliko javnih umetničkih kolekcija u Evropi. Nedavno je završila dvogodišnji fotografski projekat “Dok nas smrt ne rastavi”, propraćen istoimenom monografijom, koji je podržala Evropska kulturna fondacija.
Ivan Petrović, dobitnik stipendije KulturKontakt u Beču 2004. godine i nagrade “Dimitrije Bašičević Mangelos” 2008. godine, predstavlja u Remontu fotografije iz serije “Podzemna skloništa“ (2002-2011) koji je u dosadašnjoj praktičnoj realizaciji podrazumevao fotografisanje enterijera savremenih atomskih skoništa, kao organizovanih i uređenih prostora koji postoje u okvirima državnog sistema zaštite stanovništva i materijalnih dobara. Projekat je uključivao je gradove na teritoriji Holandije (Roterdam, Amsterdam, Utreht), Austrije (Beč, Grac, Eisenštat), Nemačke (Regensburg) i Srbije (Beograd, Kruševac).
Prema rečima Petrovića, idejni aspekti na kojima je zasnovana problematika kojom se bavio u tom projektu, odnose se na pitanja vezana za pojmove bezbednosti, odnosno, egzistencije, ugrožavanja, i bazirani su na dualizmu činjenice da skloništa, pružajući određenu vrstu sigurnosti, istovremeno svedoče o tome da prava sigurnost ne postoji, te da se bezbednost, koja se nudi, odnosi na situacije opšte nebezbednosti.
U isto vreme posmatrana kao sinonim zaštite i simbolička slika uništavanja, atomska skloništa ukazuju na sopstveni dispolaritet i oprečnost njihove funkcionalmosti. Bivajući vremenom urbana arheologija gradova čijoj zaštiti stanovništva su svojevremeno bila namenjena, postaju prostori višeznačenog karaktera i autentične estetike, naveo je Petrović povodom tog rada.
Rođen 1973. u Kruševcu, Petrović je diplomirao na Akademiji umetnosti “Braća Karić” 2002. godine, na odseku fotografije, a aktivno izlaže od 1998.
Njegovi dosadašnji realizovani fotografski projekti i radovi u nastanku su: Evidentiranje, 2000; Podzemna skloništa, 2002-2011; Slike, 2002-; TV ili TV, 2004; Dokumenti, 2007; Foto-tapet, 2010; Noćne promenade, 2009-; Rekonstrukcije, 2009-; Vodič kroz galerije i muzeje, 2010;
Kao fotograf koji za realizaciju svojih radova koristi dokumentarni pristup, njegovi projekti uključuju i proširena svojstva upotrebe reade-made-a, (fotografije koje izrađuje sa fotografskih negativa i slajdova pronađenih na ulici), koji su često uobličeni formom auto-kustoske realizacije.
Umetnički rad Petrovića zasnovan je stoga na međuodnosima dokumentarizma, revolarizacije i aproprijacije.
Petrović je i osnivač i urednik Centra za fotografiju (s Mihailom Vasiljevićem), udruženja osnovanog u Beogradu 2011. godine, koje se bavi istraživanjem, proučavanjem i promovisanjem fotografije. Takođe, inicijator je i urednik “Fotoforuma”, u okviru likovnog programa DKSG-a (2010-2011).
Galerija Remont od kraja 2011. godine deluje u novom prostoru u Maršala Birjuzova 7, koji je otvoren izložbom Nikole Markovića. Nakon tradicionalne novogodišnje prodajne izložbe, Remont je predstavio deo opusa Saše Markovića Mikroba (Priče iz automata), u okviru omaž projekta tom prerano preminulom umetniku koji je realizovan u saradnji sa Muzejem savremene umetnosti Beograd.
(SEEcult.org)