Počeo 62. Kan

Kanski filmski festival svečano je počeo 13. maja svetskom premijerom animirane 3-D komične avanture “Up” studija Dizni Piksar, u režiji Pita Doktera (Pete Docter), što je prvi put u 62-godišnjoj istoriji te prestižne filmske manifestacije da je otvara animirani film, ali će ipak biti obeležena ekonomskom krizom i pre svega žestokom trkom za Zlatnu palmu, s obzirom na povratak velikih autorskih imena.

Kanski filmski festival svečano je počeo 13. maja svetskom premijerom animirane 3-D komične avanture “Up” studija Dizni Piksar, u režiji Pita Doktera (Pete Docter), što je prvi put u 62-godišnjoj istoriji te prestižne filmske manifestacije da je otvara animirani film, ali će ipak biti obeležena ekonomskom krizom i pre svega žestokom trkom za Zlatnu palmu, s obzirom na povratak velikih autorskih imena.

Otvaranje 62. Kana, u čijoj su konkurenciji nova ostvarenja Kventina Tarantina (Quentin), Kena Louča (Loach), Anga Lija (Lee), Pedra Almodovara, Larsa fon Trira (Von Trier), Džejn Kampion (Jane Campion), Džonija Toa (Johnny).., proteklo je uz uobičajenu pompu, ali i u senci posledica globalne finansijske krize.

Iza osmeha i blještavih kamera, raspoloženje duž Kroazete napetije je nego prethodnih godina, ali bi zato ovoga puta filmovi, a ne žurke, mogli da budu ponovo u glavnom fokusu.

I direktor festivala Tjeri Fremo (Thierry Fremaux) izjavio je svetskim medijima da bi ove godine svi mogli da razmisle malo o filmu, a ne o zvezdama i starletama ili ekcesima Kana.

Zvezda otvaranja 62. Kana bio je i američki producent i jedan od osnivača studija Piksar Džon Laseter (John Lasseter), koji je zadovoljno prošetao crvenim tepihom nakon prvih toplih reakcija i aplauza na novinarskoj projekciji.

Film “Up”, prikazan u digitalnom 3-D formatu, van konkurencije, priča je o starcu koji vezuje hiljade balone za svoju kuću kako bi mogla da poleti.

Ubrzo nakon Kanskog festivala, “Up” će početi da se prikazuje i u američkim bioskopima, dok se u Francuskoj očekuje krajem jula, a u Britaniji na jesen. Reditelj Dokter zaslužan je i za veliki hit Piksar “Monsters”, a film tog studija “Wall-E” nagrađen je ove godine Oskarom za najbolji animirani film.

Crvenim tepihom prošetala se i oskarovka Tilda Svinton (Swinton), predsednica žirija ovogodišnjeg, 59. Berlinala, dok je jedna od zvezda svečane ceremonije bila francuska glumica Izabel Iper (Isabelle Huppert), predsednica žirija 62. Kana, koja je tek četvrta žena u istoriji tog festivala kojoj je dodeljena ta uloga.

Iperova je dva puta nagrađena za najbolju žensku ulogu u Kanu (1978. za “Violette Noziere” i 2001. za “Učiteljicu klavira”), a igrala je u čak 14 filmova koji su bili u konkurenciji.

Žiri 62. Kanskog festivala, na kojem će ukupno biti 46 svetskih premijera, izabraće najbolje među filmovima 20 autora, koji će, kako je rekla Iperova, “reći ko smo i ko ćemo možda biti”.

Iperova i osmočlani žiri imaće jedan od najtežih poslova u Kanu poslednjih godina, kako je procenio uticajni industrijski časopis “Varajeti”, s obzirom da su u konkurenciji dosadašnji dobitnici Zlatne palme - Tarantino, Džejn Kempion, Fon Trir i Louč, uz imena kakva su Almodovar, Džoni To, Ang Li, Marko Belokio (Marco Bellochio), Elia Suleiman, Lu Je (Lou Ye) i Park Čan-vuk (Chan-wook).

Tarantino, pobednik Kana 1994. filmom “Petparačke priče”, sada učestvuje sagom o Drugom svetskom ratu “Neslavna kopilad” (Inglourious Basterds), a jedini je američki reditelj u trci za Zlatnu palmu ove godine.

Njegov 160-minutni film o grupi američkih vojnika koji se bore protiv nacista ponovo će dovesti u Kan holivudsku zvezdu Breda Pita (Brad Pitt), pored koga igraju i Semjuel El Džekson (Samuel L Jackson) i Majk Majers (Mike Myers).

Britanski 73-godišnji veteran Louč u konkurenciji je filmom “Tražeći Erika” (Looking for Eric) o problematičnom fudbalskom navijaču i francuskom fudbaleru Eriku Kantoni (Eric Cantona), koji i igra u toj komediji o “najvažnijoj sporednoj stvari na svetu”.

Louč učestvuje deveti put u karijeri u trci za Zlatnu palmu, koju je dobio 2006. za istorijsku dramu “Vetar koji njiše ječam” o borbi IRA 20-ih godina prošlog veka.

I Džejn Kampion je ranije već dobila prestižnu nagradu Kana, a sada je u trci filmom “Sjajna zvezda” (Bright Star) o ljubavnoj aferi pesnika Džona Kitsa (John Keats) i Fani Broni iz 19. veka.

Fon Trir, predstavlja horor dramu “Antihrist”, sa Viljemom Dafoom (Willem Dafoe) i Šarlotom Ginzburg (Charlotte Gainsbourg) u ulozi para koji se povlači u izolaciju u šumu nakon sinovljeve smrti.

Ang Li, višestruki pobednik Mostre, vraća se u Kan filmom “Osvajanje Vudstoka” (Taking Woodstock), komedijom o čuvenom američkom rok festivalu iz 1969. godine.

Almodovar će prikazati melodramu “Prekinuti zagrljaji” (Broken Embraces), sa neizbežnom Penelopom Kruz (Penelope Cruz) u glavnoj ulozi. U tom filmu o čoveku koji je izgubio vid u saobraćajnoj nesreći, oskarovka Penelopi Kruz sada je plavuša.

Džoni To predstaviće se filmom “Osveta” (Vengeance) u hongkonško - francuskoj koprodukciji, sa pop zvezdom Džonijem Holidejem (Johnny Hallyday) u glavnoj ulozi čoveka kome su ubili ćerku.

Britanski film “Akvarijum” (Fish Tank) Andree Arnold govori o tinejdžerki koju uznemirava dolazak novog dečka njene majke u kuću.

U “Akvarijumu”, kao i u Tarantinovom filmu, igra britanski glumac Majkl Fasbender (Michael Fassbender), koji je ostvario zapaženu ulogu u filmu “Glad” o pripadniku IRA Bobiju Sendsu (Bobby Sands) Stiva Mekvina (Steve McQueen), predstavnika Britanije na predstojećem 53. Bijenalu umetnosti u Veneciji.

Izraelski reditelj Elia Sulejman (Suleiman) premijerno će predstaviti film
“Vreme koje preostaje” (The Time That Remains), porodičnu sagu koja obuhvata period od 40-ih godina prošlog veka do danas.

Austrijski reditelj Mihael Haneke (Michael) predstaviće se dramom “Bela traka” (The White Ribbon) o fasižmu u Nemačkoj školi 1913. godine.

Cai Ming-liang (Tsai Ming-liang) prikazaće film “Lica” (Faces) o tajvanskom reditelju koji dolazi u Pariz da snimi film o Salomi, a u glumačkoj ekipi tog ostvarenja su Žana Moro (Jeanne Moreau), Fani Arant (Fanny Ardant), Leticija Kasta (Laetitia Casta)...

Francuska, čiji je film “Iza zidova” Lorana Kantea prošle godine osvojio Zlatnu palmu, ima nekoliko filmova u konkurenciji i ove godine, uključujući koprodukciju sa Italijom “Divlje trave” (Wild Grasses) slavnog Alena Renea (Alain Resnais).

U konkurenciji su i francuski filmovi “Ulaz u planinu” Gaspara Noa, “U početku” (In the Beginning) Gzavieja Ganolija (Xavier Giannoli), “Prorok” Žaka Odijara (Jacques Audiard),

U trci za Zlatnu palmu je i film “Prolećna groznica” kineskog reditelja Lu Jea (Lou Ye) , koji se oglušio o petogodišnju zabranu snimanja, koju su mu kineske vlasti nametnule zbog “Letnje palate” sa scenama sa Tjenanmena, takođe prikazane u Kanu.

Takmičarski program obuhvata i filmove “Žeđ” (Thirst) južnokorejskog reditelja Čan-vuk Parka, “Pobediti” Marka Belokija iz Italije, “Pogubljenje” (Kinatay) filipinskog reditelja Briljanta Mendoze (Brillante) i “Mapa tokijskih zvukova” (Map of the Sounds of Tokyo) Izabel Kaše (Isabel Coixet).

Van konkurencije biće prikazan novi film Terija Gilijama (Terry Gilliam) “The Imaginarium of Doctor Parnassus", s Hitom Ledžerom (Heath Ledger) u poslednjoj ulozi pred smrt. U tom filmu igraju i Džoni Dep (Johnny Depp), Kolin Farel (Colin Farrell) i Džud Lou (Jude Low).

Van konkurencije je trebalo da učestvuje i američki reditelj Fransis Ford Kopola (Francis Ford Coppola), ali je to odbio, pa će njegovim novim filmom “Tetro” biti otvoren program “Directors' Fortnight”.

Oskarovac i dvostruki dobitnik Zlatne palme odbio je da učestvuje u glavnom programu van konkurencije uz obrazloženje da gala projekcija ne bi bila u skladu sa “istinski ličnom i nezavisnom prirodom” njegovog novog, nezavisnog, samofinansiranog i samorealizovanog filma.

Kopola je snimio “tetro” u Argentini, na osnovu originalnog scenarija koji je sam i napisao, a reč je o porodičnoj drami zasnovanoj na klasičnom obrascu o dominantnom ocu i rivalitetu braće, sa dosta autobiografskih elemenata, ali i fikcije.

“Tetro” će otvoriti program “Directors' Fortnight” 14. maja, a u tom programu biće prikazano još dvadesetak filmova, od kojih je sedam debitantskih, a pet su korediteljska ostvarenja.

Među njima je i “I Love You Phillip Morris” (Glenn Ficarra i John Requa), sa Džimom Kerijem (Jim Carrey) u glavnoj ulozi.

Kanski festival bio je jače obeležen autorskim filmom i 2005. godine, kada su u trci za Zlatnu palmu učestvovali Dejvid Kronenberg (David Cronenberg), Džim Džarmuš (Jim Jarmusch) i Haneke, a poslednjih godina neki od čuvenih autora doživljeni su i kao razočaranja, poput nemačkog Vima Vendersa (Wim Wenders), kanadskog Atoma Egojana (Egoyan), pa i Fon Trira.

Na 62. Filmskom festivalu u Kanu biće prikazano i nekoliko filmova sa prostora bivše Jugoslavije.

Kratki film “Ciao Mama” hrvatskog reditelja Gorana Odvoričića u trci je za glavnu nagradu, a “Ordinary People” mladog srpskog reditelja Vladimira Perišića, koji se bavi ratnim zločinom iz ugla egzekutora, biće prikazan na “Nedelji kritike”, kao prvi film iz Srbije u tom programu posle “Belog odela” Lazara Ristovskog 1999. godine.

U sekciji kratkih filmova na 48. “Nedelji kritike” biće prikazan “Tulum” hrvatskog reditelja Dalibora Matanića, nagrađenog za režiju ove godine na Danima hrvatskog filma.

“Nedelja kritike” je prva “paralelna selekcija” Filmskog festivala u Kanu, a svih proteklih 48 godina ostala je verna tradiciji otkrivanja mladih talenata. Osnovala ju je Francuska unija filmskih kritičara 1962. kako bi prikazivala prva i druga ostvarenja mladih reditelja iz celog sveta. Među njima su svojevremeno bili i Bernardo Bertoluči (Bertolucci), Louč, Vong Kar Vai (Wong Kar Wai), Noe, Fransoa Ozon (Francois Ozon)...

Kanski festival biće završen 24. maja biografskim filmom o slavnoj pariskoj modnoj kreatorki Koko Šanel i njenoj ljubavi sa kompozitorom Igorom Stravinskim “Coco Chanel and Igor Stravinsky” holandskog reditelja Jana Kounena

Uprkos krizi, koja se oseća i u Kanu, pa je i “Veniti fer” otkazao ekskluzivni parti, mega jahte i dalje stvaraju atmosferu glamura i sjaja, a pariske modne kuće i kreatori, kao Džon Galiano (John Galliano) iz Diora i Karl Lagerfeld kuće Šanel, obukli su i ove godine brojne zvezde.

Takmičarski program:

U početku (In the Beginning)
Gzavije Ganoli (Xavier Giannoli)

Antihris (Antichrist)
Lars fon Trir (Lars von Trier)
Uloge: Willem Dafoe, Charlotte Gainsbourg

Sjajna zvezda (Bright Star)
Džejn Kempion (Jane Campion)
Uloge: Ben Whishaw, Abbie Cornish

Žeđ (Thirst)
Park Čan-vuk (Park Chan-wook)

Bela traka (The White Ribbon)
Mihael Haneke (Michael Haneke)

Akvarijum (Fish Tank)
Andrea Arnold
Uloge: Michael Fassbender

Neslavna kopilad (Inglourious Basterds)
Kventin Tarantino (Quentin Tarantino)
Uloge: Brad Pitt, Mike Myers, Diane Kruger

Pogubljenje (Kinatay)
Briljante Mendoza (Brillante)

Divlje trave (Wild Grasses)
Alen Rene (Alain Resnais)

Tražeći Erika (Looking for Eric)
Ken Louč (Ken Loach)
Uloge: Rik Kantona (Eric Cantona)

Prekinuti zagrljaji (Broken Embraces)
Pedro Almodovar
Uloge: Penelope Cruz

Mapa tokijskih zvukova (Map of the Sounds of Tokyo)
Izabel Kaše (Isabel Coixet)
Uloge: Rinko Kikuchi

Ulaz u planinu (Enter the Void)
Gaspar Noe

Prolećna groznica (Spring Fever)
Lu Je (Lou Ye)

Osvajanje Vudstoka (Taking Woodstock)
Ang Li (Lee)
Uloge: Liev Schreiber, Demetri Martin, Paul Dano

Vreme koje preostaje (The Time That Remains)
Elia Suleiman

Prorok (A Prophet)
Žak Odijar (Jacques Audiard)

Osveta (Vengeance)
Džoni To (Johnnie To)
Uloge: Johnny Hallyday

Pobediti (To Conquer)
Marko Belokio (Marco Bellocchio)
Uloge: Giovanna Mežogiorno

Lica (Face)
Cai Min-liang (Tsai)
Uloge: Jeanne Moreau, Mathieu Almaric, Fanny Ardant

Sajt Kanskog festivala je www.festival-cannes.fr

(SEEcult.org)