Atrakcije programa 38. FEST-a

Najpopularniji program 38. FEST-a - Horizonti - predstaviće od 19. do 28. februara oko 30 premijernih naslova, od kojih je većina prikazana na prošlogodišnjim najvećim svetskim festivalima, a među njima su i kontroverzni “Antihrist” Larsa fon Trira, te ostvarenja Martina Skorsezea, braće Koen, Andree Arnold, Patrisa Šeroa, Kena Louča, Kler Deni, kao i novi film Romana Polanskog, koji čeka u kućnom pritvoru u Švajcarskoj odluku o eventualnom izručenju SAD. Među šest programskih celina 38. FEST-a su i “Otkrića”, “Činjenice i slagalice” i “FantAzija”, kao i specijalni program “Zimske pomorandže” posvećen izraelskom filmu, te retrospektiva filmova kojima je FEST otvaran od 1971. godine.

"Horizonti" predstavljaju Fon Trirov film “Antihrist”, za koji je Šarlota Genzburg dobila nagradu za najbolju glumicu u Kanu 2009, nagrađivani “Akvarijum” Andree Arnold, “Tražeći Erika” britanskog buntovnika Louča, zvezde prošlogodišnjeg Palićkog festivala, zatim osvrt Anga Lija na čuveni festival Vudstok (Taking Woodstock), nasilnu zatvorsku dramu “Prorok” Žaka Odijara, nagradjenu gran prijem u Kanu 2009, “Ne osvrći se” Marine de Van, sa Sofi Marso u glavnoj ulozi, te “Proganjanje” Patrisa Šeroa.

Ang Lee - Taking Woodstock

Biće prikazan i Hercogov “Zli poručnik” sa Nikolasom Kejdžom, Evom Mendes i Valom Kilmerom, “Veliki san” Mikela Plaćida o 1968. na jugu Italije, “36 odraza Pik Sen Lu” Žaka Rivea sa Džejn Birkin, “Kako smo preživeli rat” Toda Solonza i “Paviljon 6” Karena Šahnazarova, savremena reinterpretacija Čehovljevog klasičnog dela, puna paradoksalnih i konfuznih situacija.

Program “Horizonti” obuhvata i crnu komediju “Ljudi koji zure u koze” Granta Heslova s Džordžom Klunijem, “Buđenje Valhale” Nikolasa Vinding Refna, te novi film Polanskog “Pisac iz senke”, koji je zasnovan na priči Roberta Harisa o piscu koji je angažovan da napiše memoare bivšeg britanskog premijera u kontekstu moguće optužnice Međunarodnog krivičnog suda. Polanski je taj film, inače, završio u švajcarskoj vili u kojoj je u kućnom privoru dok čeka odluku o eventualnom izručenju SAD na osnovu optužnice od pre više do 30 godina.

Biće prikazani i nagrađivani “Džin” Adriana Binieza, “Ozbiljan čovek” braće Koen, dobitnik nagrade “Robert Altman” u Torontu prošle godine, “Divne kosti” oskarovca Pitera Džeksona o ubijenoj devojčici koja posmatra porodicu i ubicu s neba, te “Zatvoreno ostrvo” Skorsezea - priča o dva američka maršala, Tediju Denijelsu i Čaku Olu, koji su pozvani na udaljeno i pusto ostrvo nedaleko od obale Masačusetsa kako bi istražili misteriozan nestanak žene ubice iz bolnice u obliku tvrđave za lečenje duševno obolelih kriminalaca.

Martin Skorseze - Zatvoreno ostrvo

Među filmovima u “Horizontima” je i “Vukodlak” Džoa Džonstona, u kojem oskarovac Benisio Del Toro igra ukletog plemića, a njegovog otuđenog oca ser Entoni Hopkins, zatim “Svi su dobro” Kirka Džonsa sa Robertom de Niroom i Dru Barimor, “Braća” Džima Šeridana sa Natali Portman, Džejkom Gilenhalom, Tobijem Megvajerom i Semom Šepardom, novi Istvudov film “Nepobedivi” - istinita priča o Nelsonu Mendeli i zajedničkoj borbi koju je vodio sa kapitenom Južnoafričkog fudbalskog tima Fransoa Pienarom za ujedinjenje države.

Biće prikazan i porodični film o paru koji čeka bebu “Savršen dom” Sema Mendesa, “Morfijum” Alekseja Balabanova, zasnovan na priči Mihaila Bulgakova “Beleške mladog lekara”, zatim “Beli materijal” Kler Deni sa Izabel Iper i Kristoferom Lambertom, “Barija: kapija vetrova” Đuzepea Tornatorea, te “Koko Šanel i Igor Stravinski” Jana Kounena o slavnoj modnoj kreatorki i kompozitoru, koji je među filmovima koji će se naći i u bioskopima posle FEST-a.

Aleksej Balbanov - Morfijum

Najavljen je i film “Papa Jovana” (Sonke Wortmann) o ženi u devetom veku koja se predstavlja kao muškarac da bi napredovala u Vatikanu.

Takmičarski program 38. FEST-a “Evropa van Evrope” prikazaće osam filmova, medju kojima je i domaći “Flešbek” Aleksandra Jankovića o povratniku iz zatvora koji se nada da će uspostaviti normalan odnos sa ćerkom koju nije video veći deo života.

Aleksandar Janković - Flešbek

U konkurenciji su i ruski “Buben. Baraban” Alekseja Mizgireva o skromnoj bibliotekarki u korumpiranoj Rusiji krajem 90-ih, zatim jermensko-holandski “Granica” Harutyuna Khachatryana o malom gradu neposredno posle jermensko-azerbejdžanskog sukoba, te ukrajinski “Melodija za ulični vergl” Kire Muratove o dvoje neobične dece koja lutaju ulicama velikog grada.

Za nagradu se takmiči i koprodukcija Turske, Nemačke i Holandije “Ljudi na mostu” Aslija Özgea, proglašen najboljim u Istanbulu prošle godine i prikazan u Lokarnu i Torontu.

Biće prikazan i film "Jafa" izraelske rediteljke Keren Yedaya, zatim albansko-austrijsko-francuski film “Živ” Artana Minarollia o krvnoj osveti, prikazan u Karlovim Varima 2009. godine, te hrvatski film “Metastaze” Branka Schmidta o odnosima četvorice kvartovskih prijatelja koji se nikako ne uklapaju u društvo. Pripadaju narkomanskom miljeu, a kroz njihove likove reditelj problematizuje aktuelne teme hrvatskog društva - pad socijalnog statusa, život bez perspektive, nacionalizam, klice neonacizma, kriminal, nasilje i droge...

Branko Schmidt - Metastaze

Među šest programskih celina 38. FEST-a su i “Otkrića”, “Činjenice i slagalice” i “FantAzija”, kao i specijalni program “Zimske pomorandže” posvećen izraelskom filmu.

U programu “Otkrića” biće prikazani grčki “Očnjak” Yorgosa Lanthimosa, pobednik programa “Izvestan pogled” u Kanu 2009. i dobitnim specijalne nagrade žirija u Sarajevu, koji govori o neobičnoj porodici koja živi na rubu grada i nikada nije napustila svoju kuću.

Publika FEST-a moći će da otkrije i “Beli prostor” italijanske rediteljke Frančeske Komenčini o neočekivanoj trudnoći i prevremenom rođenju deteta, zatim “Lurd” (Jessica Hausner) - priču o iznenadnom oporavku žene celog života veza za invalidska kolica, kao i rediteljski debi “Žene bez muškaraca” video umetnice Shirin Neshat (u saradnji sa Shoja Azari), za koji je nagrađena za režiju u Veneciji 2009, a priča je o sudbinama četiri žene u čijoj su pozadini iranski politički prevrati 1953. godine.

Među filmovima u “Otkrićima” je i hrvatski “Verujem u anđele” Nikše Sviličića, mediteranska romanitična komedija na tragu “Mediteranea” ili “Amarkorda”, garnirana humorom češkog tipa, te “32. decembar” Saše Hajdukovića iz Republike Srpske - priča o ljudima koji u novogodišnjoj noći, umesto da dočekaju 1. januar, prelaze u 32. decembar....

Nikša Sviličić - Vjerujem u anđele

Među filmovima u “Otkrićima” su i sirijski “Duga noć” (Hatem Ali) o iznenadnom puštanju tri politička zatvorenika iz zatvora, iranski “Čovek koji je pojeo svoje trešnje” (Payman Haghani), britanski “Želja” (Gareth Jones) o neobičnom ljubavnom trouglu i “Poljsko-ruski rat” (Xawery Żuławski) o mentalitetu Poljaka posle pada komunizma, analiziranim iz nadrealističkog ugla.

Program “Činjenice i slagalice” predstavlja pet filmova, od kojih su dva domaća - “Centar za pranje filmova” Srđana Kneževića kinematografiji u Srbiji posle petooktobarskih promena i “Na granici” Žarka Dragojevića.

Srđan Knežević - Centar za pranje filmova

“Centar za pranje filmova” ukazuje na nerealna očekivanja da će posle 5. oktobra doći i do raskida s bivšim režimom Slobodana Miloševića i obračuna s korupcijom i kriminalom. To se dobrim delom osetilo i kroz događanja u kulturi, pa “Centar za pranje filmova” prati dešavanja u svim oblastima kinematografske industrije u protekloj deceniji, pokušavajući da nađe odgovore za neke veoma čudne postupke nove vlasti.

Ljubitelji dokumentaraca videće i “Videokratiju” Erika Gandinija o usponu i vladavini kontroverznog italijanskog premijera i medijskog tajkuna Silvija Berluskonija, u kojem je moderna Italija predstavljena sa kritičke distance: istovremeno kao komedija i kao tragedija. Reditelj je i insajder i autsajder, a iznenađuje pristup u dekadentni svet Berluskonijevih saradnika.

Biće prikazan i “Film je: devojka i pištolj” reditelja Gustava Dojča koji upotrebljava kadrove iz filmova iz prve dve dekade sedme umetnosti, iz 11 svetskih filmskih arhiva, konstruišući muzičku dramu u pet činova. Film je sastavljen iz pornografskih, dokumentarnih, naučnih i propagandnih slika kojima je izmenjeno originalno značenje.

Nemačka rediteljka Ulrike Otinger u filmu “Korejska svadbena kutija” opisuje južnokorejski običaj sa svadbenom kutijom sa različitim simboličnim i misterioznim predmetima koja obeležava početak svadbene ceremonije. Kutija je inspirisala rediteljku da obiđe savremeni Seul i otkrije koliko se konzervativnih elemenata očuvalo u porodičnom životu.

Program “FantAzija” predstaviće filmove “Iskasapljena” Brilantea Mendoze, nagrađenog za režiju u Kanu prošle godine, japanski “Lutka na naduvavanje” (Hirokazu Kore Eda) o samcu sa lutkom na naduvavanje koja iznenada oživljava, kao i tri indijska filma - “Gulal” i “Dev D” Anuraga Kashyapa, i “Delhi - 6” (Mehra Rakeysh Omprakash).

Brillante Mendoza - Iskasapljena

Biće prikazan i kineski “Čengdu, volim te!” (Fruit Chan, Cui Jian) o dve odvojene ljubavne priče smeštene u 1976. i 2029. godinu, te pakistanski “Ramšad Pakistani” (Mehreen Jabbar) - istinita priča o prelasku pakistansko-indijske granice 2002.

Specijalni program “Zimske pomorandže” posvećen je izraelskoj kinematografiji, a predstavlja filmove “Širom otvorenih očiju” (Haim Tabakman) o homoseksualnoj ljubavi u srcu ultra-ortodoksne jevrejske zajednice u Jerusalimu, porodična drama “Jafa” (Keren Yedaya), “Veličina je važna” (Sharon Maymon / Erez Tadmor) o četiri prijatelja koja imaju problema sa težinom, te pobednički film prošlogodišnje Venecije “Liban” Samuela Maoza o prvom libanskom ratu u junu 1982.

Liban - Samuel Maoz

Prateći program, nazvan “Otvarajući špampanjce”, biće održan u Muzeju Jugoslovenske kinoteke, a predstaviće izbor filmova kojim je FEST otvaran, počev od 1971. godine i “Meša” (1969) Roberta Altmana.

Sajt FEST-a je www.fest.rs, a program se nalazi i u Kalendaru portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org

(SEEcult.org)