66. trka za Zlatnog lava
Filmski festival u Veneciji svečano će početi 2. septembra svetskom premijerom filma "Baaria" oskarovca Đuzepea Tornatorea (Giuseppe Tornatore), a do 12. septembra prikazaće u trci za Zlatnog još 22 filma, među kojima su novi dokumentarac američkog reditelja Majkla Mura (Michael Moore) o uzrocima globalne finansijske krize “Capitalism: A Love Story”, policijska drama Vernera Hercoga (Werner Herzog) "Bad Lieutenant: Port of Call New Orleans" - rimejk kultnog “Zlog poručnika” (1992) Abela Ferare, "Soul Kitchen" Fatiha Akina i "Persecution" Patrisa Šeroa (Patrice Chereau), kao i debitantski film “A Single Man” Toma Forda, bivšeg modnog kreatora kuće Guči.
Uprkos svetskoj finansijskoj krizi, svi filmovi u trci za Zlatnog lava i na 66. Mostri imaće svetske premijere, uključujući šest američkih, među kojima su i “Survival of the Dead" Džordža Romera (George A. Romero) i "Life During Wartime" Toda Solondza, nastavak njegovog filma "Happiness” iz 1998. godine sa Šarlotom Rempling (Charlotte Rampling).
Na Lidu će se ponovo pojaviti i Šarliz Teron (Charlize Theron), ovoga puta u adaptaciji post-apokalipticnog romana Kormaka Makartija (Cormac McCarthy) "The Road", u režiji Džona Hilkota (John Hillcoat), u kojoj igraju i Vigo Mortensen (Viggo) i Robert Duval (Duvall).
Osim SAD, koja ukupno ima na 66. Mostri 17 filmova - sedam više nego prošle godine, i Azija je snažno zastupljena - kinesko-honkoškim, japanskim i tajvanskim filmovima.
Italija, osim Tornatoreovog filma “Baaria", posvećenog njegovog rodnom gradu na Siciliji, ima čak 22 filma u svim programima 66. Mostre, od kojih su još tri u konkurenciji.
Sa četiri filma u konkurenciji zastupljena je i Francuska, uključujući "White Material" rediteljke Kler Deni (Claire Denis), dok britanskih filmova u trci za Zlatnog lava nema.
Među filmova iz 25 zemalja u zvaničnom programu 66. Mostre, većina je debitantskih i drugih filmova reditelja, a svega četiri neće imati svetske premijere.
Žirijem 66. Mostre predsedava tajvanski reditelj Ang Li (Lee), dvostruki dobitnik Zlatnog lava - 2005. godine za “Planinu Broukbek”, za koju je osvojio i Oskara za režiju, i 2007. za špijunsko-erotski triler “Žudnja, oprez”.
U žiriju glavnog takmičarskog programa su i francuska glumica Sandrin Boner (Sandrine Bonnaire), američki reditelj Džo Dante (Joe), italijanska rediteljka Lilijana Kavani (Liliana Cavani), indijski režiser i scenarista Anurag Kašjap (Kashyap) i italijanski pisac, filmski autor i rok zvezda Lučano Ligabue (Luciano).
Mostra će imati još četiri međunarodna žirija, uključujući za nagradu “Luiđi de Laurentis” za debitantski film.
Osim zvaničnog programa, koji obuhvata šest selekcija, uključujući i filmove van konkurencije, “Horizonte”, “Corto Cortišimo” i italijanske restaurisane filmove, na 66. Mostri će biti prikazano i nekoliko nezavisnih i paralelnih sekcija, uključujući “Nedelju kritike” i “Venecijanske dane” - program koji predlaže Italijanska asocijacija filmskih autora (ANAC) i Asocijacija nezavisnih reditelja i producenata (API).
Među filmovima u tom programu biće premijerno prikazan i film “Medeni mesec” Gorana Paskaljevića, prva srpsko-albanska koprodukcija, sa Lazarom Ristovskim, Petrom Božovićem, Mirom Banjac i Nebojšom Milovanovićem u glavnim ulogama.
Van konkurencije, između ostalog, biće prikazan film Vesa Andersona (Wes) “The Fantastic Mr. Fox", s Džordžom Klunijem (George Clooney), Kejt Blanšet (Cate Blanchett) i Meril Strip (Meryl Streep), kao i crnohumorni triler “The Informant" Stivena Soderberga (Steven Soderbergh), reditelja hita "Ocean's Eleven" i dva kasnija nastavka.
Van trke za nagrade je i nastavak animiranog filma studija Piksar “Toy Story 2”, a Džon Laseter (John Lašeter) i reditelji Piksara dobiće specijalnog Zlatnog lava za životno delo.
Prestižnu nagradu uručiće im američki reditelj i producent Džordž Lukas (George Lucas), kreator revolucionarne sage “Ratovi zvezda” i lidera holivudske digitalne revolucije uopšte, koji prvi put gostuje u Veneciji.
Kao filmovi iznenađenja, koji će biti prikazani van konurencije i programu “Horizonti”, najavljeni su “Green Days” iranske rediteljke Hane Makhmalbaf, američki “The Movie Orgy - Ultimate Version” Džoa Dantea (Joe), te britanski “The Marriage” Pitera Grineveja (Peter Greenaway) i debitantski film “Great Directors” rediteljke grčkog porekla Angele Ismailos, koji je posvećen velikanima svetske kinematografije, kao što su Bernardo Bertoluči (Bertolucci), Katrin Breja (Catherine Breillat), Stiven Frirs (Stephen Frears), Tod Hajnes (Todd Haynes), Ken Louč (Loach), Dejvid Linč (David Lynch), Anjes Varda (Agnès)…
Uoči svečanog otvaranja 66. Mostre, 1. septembra organizovana je specijalna projekcija filma “The Great War” (Mario Monicelli) iz 1959. godine.
U okviru 66. Mostre, 6. septembra biće održan i panel povodom stogodišnjice rođenja velikog japanskog reditelja Akira Kurosave (Kirosawa), koji je još 1951. godine dobio Zlatnog lava u Veneciji - za kultni film “Rašomon”, a 1982. dodeljena mu je i nagrada za životno delo.
Prema rečima direktora Marka Milera (Marco Mueller), koji je na početku drugog petogodišnjeg mandata, a već godinama tradicionalno trpi i kritike zbog jakog prisustva Holivuda u Veneciji, program 66. Mostre odražava “stanje filma u današnjem trenutku, uključujući krizu”.
Najstariji filmski festival u svetu, osnovan još 1932. za vreme Musolinija, i ove godine će imati retrospektive i omaže velikanima svetskog filma, u pokušaju da doprinese unapređenju svesti o značaju filmske istorije.
Cilj Filmskog festivala u Veneciji je promovisanje najrazličitijih aspekata svetskog filma u svim formama, kao umetnosti, zabave i industrijskog proizvoda, u duhu slobode i tolerancije.
Prošle godine pobeda “Rvača” Darena Aronofskog (Darren Arronofsky), sa Mikijem Rurkom (Mickey Rourke) u glavnoj ulozi, bila je iznenađenje za mnoge, a iznenađenje je bio i Srebrni lav za režiju koji je otišao u ruke Alekseja Germana mlađeg za “Vojnika od papira”, nagrađenog i Skoljkom za najbolju fotografiju (Aliser Kamidođaev i Maksim Drozdov). Mnogi su očekivali da će nagradu za režiju dobiti Ketrin Bigelou (Kathryn Bigelow) za iračku dramu “Katanac za srce” o odredu koji uklanja bombe u tom besmislenom ratu ili debitantsko rediteljsko delo poznatog scenariste Giljerma Ariage (Guillermo Arriaga) “Dolina u plamenu”.
Bigelouova je dobila kao utehu nagradu “La Navicella - Venezia Cinema”, dok je za Ariagin film značajna glumacka nagrada “Marčelo Mastrojani”, koja se dodeljuje mladom talentovanom glumcu ili glumici, otišla u ruke Amerikanke Dženifer Lorens (Jennifer Lawrence), koja igra u tom filmu ćerku koja ubija majku i njenog ljubavnika, a taj čin zatim prouzrokuje dramu sa sasvim antičkom težinom o ubistvu, ispaštanju i ponovnom rađanju nade.
Predsednik prošlogodišnjeg žirija Vim Venders (Wim Wenders) pozvao je na završnoj ceremoniji upravu Mostre da razmisli do narednog festivala o činjenici da ima suviše nagrada za glumce i, da kada te nagrade dobije jedan film, one ga onda diskvalifikuju za neke druge”. “Možda bi to trebalo menjati”, rekao je Venders.
Glavnu glumačku nagradu - pehar Volpi za najbolju žensku ulogu, dobila je Francuskinja Domink Blan (Dominique Blanc) za film “Druga” Patrika Marija Bernarda (Patrick) i Pjera Trividica (Pierre), dok je pehar Volpi za najbolju mušku ulogu otišao zasluženo u ruke Italijana Silvija Orlanda za glavnu ulogu u “Đovaninom ocu” Pupija Avatija. Jedini konkurent, ali sasvim drugacijeg glumackog senzibiliteta, bio mu je svakako Rurk u “Rvaču”, kojim se vratio na svetsku scenu.
Najviše nagrada glavnog žirija 65. Mostre poneo je film “Teza” Haila Gerime iz Etiopije, koji je dobio Specijalnu nagradu žirija i Školjku za scenario, a i publika ga je izglasala za najbolji.
Nagrada “Luiđi de Laurentis” za debitantski film (koju je dodelio žiri kojim je predsedavao Abdelatif Kešiš), pripala je filmu “Ručak usred leta” - humorom obojenoj priči o “veselim staricama” ne tako mladog Italijana Đanija di Greogoria, prikazan u međunarodnoj Nedelji filmske kritike.
Lava za celokupnu karijeru dobio je prošle godine Verner Šreter (Werner Schroeter), višestrani umetnik, pozorišni, operski i filmski stvaralac izarazitog autorskog opredeljenja, jedan od rodonačelnika “novog nemačkog filma”. U dugom govoru, Šreter je pomenuo da nikada nije verovao u demokratiju u umetnosti, jer je umetnost kranje ličan, duboko individulan i subjektivan čin. “Hvala Bogu, koji me je obdario da kreiram, jer bez umetnosti ne bih umeo da živim”, istakao je Šreter.
Filmovi u trci za Zlatnog lava na 66. Mostri:
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
"Baaria" - Giuseppe Tornatore, Italija
"Soul Kitchen" - Fatih Akin, Nemačka
"La doppia ora" - Giuseppe Capotondi, Italija
"Yi ngoi” (Accident) - Pou-Soi Cheang, Kina - Hong-Kong
"Persecution" - Patrice Chereau, Francuska
"Lo spazio bianco" - Francesca Comencini, Italija
"White Material" - Claire Denis, Francuska
"Mr. Nobody" - Jaco van Dormael, Francuska
"A Single Man" - Tom Ford, SAD
"Lourdes" - Jessica Hausner, Austrija
"Bad Lieutenant: Port of Call New Orleans" - Werner Herzog, SAD
"The Road" - John Hillcoat, SAD
"Between Two Worlds" - Vimukhti Jayasundara, Šri Lanka
"El Mosafer" (The Traveller) - Ahmed Maher, Egipat
"Levanon” (Lebanon) - Samuel Maoz, Izrael
"Capitalism: A Love Story" - Mićael Moore, SAD
"Women Without Men" - Shirin Neshat, Nemačka
"Il grande sogno" - Michele Placido, Italija
"36 views from the Pic Saint Loup" - Jacques Rivette, Francuska
"Survival of the Dead" - George A. Romero, SAD
"Life During Wartime" - Todd Solondz, SAD
"Tetsuo The Bullet Man" - Shinya Tsukamoto, Japan
"Prince of Tears” - Yonfan, Kina - Hong Kong
Sajt Mostre je www.labiennale.org/en/cinema/festival
(SEEcult.org)
