Umetnost i vlast - iz zbirke Tita
Muzej istorije Jugoslavije predstavlja od 4. septembra izbor pejzaža iz zbirke Josipa Broza Tita – 45 slika i 10 grafika, koje ilustruju tokove jugoslovenske umetnosti, ali posmatrani sa drugog aspekta, predstavljaju i odraz ideologije vlasti.
Radovi odabrani za izložbu “Umetnost i vlast: pejzaži iz zbirke Josipa Broza Tita” nisu samo nevini prikazi prirode i gradova, već imaju jasnu političko-propagandnu ulogu, kao slika novog društva i istorijska potvrda nove Jugoslavije, navela je autorka izložbe Ana Panić, koja je odabrala i pejzaže koji su planski prezentovali pažljivo odabrane momente iz rane biografije doživotnog predsednika bivše Jugoslavije Josipa Broza Tita. Time su učestvovali u građenju njegovog kulta, koji je bio jedan od legitimacijskih osnova režima.
Pejzaži koji su poklanjani Titu nastali su u periodu od osam decenija 20. veka: od “Proleća” Ivana Grohara iz 1903. godine, pa do poslednjih poklonjenih dela Peđe Milosavljevića i Vasilija Jordana.
Ivan Grohar, Proleće, 1903.
Izložba je premijerno predstavljena proteklog proleća u Galeriji Matice srpske u Novom Sadu, a i rezultat je saradnje te ustanove kulture i MIJ.
Stojan Aralica, Rodna kuća druga Tita, nedatirano
Pored likovnih prikaza Titovog rodnog kraja, koji su ovekovečili jugoslovenski umetnici poput Stojana Aralice, Josipa Generalića i Vilima Svečnjaka, na beogradskoj izložbi biće predstavljeno i 11 maketa kuća u kojima je u različitim periodima života Broz živeo ili boravio. Makete su sa velikom preciznošću i posvećenošću izradili amateri – pioniri, učenici, studenti i penzioneri.
Izlaganjem maketa - rodne kuće u Kumrovcu, kuće u Smederevskoj Palanci u kojoj je Tito stanovao samo godinu dana, kuće u kojoj je održano vojno-političko savetovanje rukovodećih kadrova Narodnooslobodilačkog pokreta Jugoslavije, te planinske kuće na Zlatiboru u kojoj je boravio 1941. godine sa Vrhovnim štabom, autorka izložbe ukazuje na iste mitološke prakse i načine na koje su kroz različite medije selektovani biografski elementi iz Titovog života, čime se pažljivo konstruisao mit Josipa Broza.
Jasmina Cibic, Plodovi naše zemlјe, 2013.
Sastavni deo izložbe su i video radovi “Plodovi naše zemlje” i “Uokvirivanje prostora” slovenačke umetnice Jasmine Cibic, koji su nastali 2012. i 2013. u okviru projekta “Za našu ekonomiju i kulturu” (For Our Economy and Culture) kojim je predstavljala Sloveniju na 55. Bijenalu u Veneciji. Radovi Jasmine Cibic uklapaju se u novo čitanje pejzaža, pokazujući kako figurativne slike, pored onog što je predstavlјeno na njima, prenose i mnoge druge poruke, u ovom slučaju ideološke.
Krsto Hegedušić, Pruga Brčko-Banovići, 1956.
Izložbu će svečano otvoriti pomoćnica ministra kulture i informisanja Srbine Aleksandra Fulgosi, zadužena za zaštitu kulturnog nasleđa, a govoriće i direktorka MIJ Neda Knežević, upravnica Galerije Matice srpske Tijana Palkovljević Bugarski i autorka izložbe Ana Panić.
Sava Šumanović, Most na Sidini, 1939.
Izložba će biti otvorena do 12. oktobra 2014. godine, a obuhvata i raznovrstan prateći program: stručna vođenja, predstavljanje Galerije Matice srpske, projekciju filma “Poklon predsjednika Niksona” - komedije koja preispituje poreklo poklona Josipu Brozu (scenario i režija Igor Šeregi) i kreativne radionice za decu.
(SEEcult.org)
