Spomen ploča Urbanovoj
Pozorišna diva Nevenka Urbanova (1909-2007), nekadašnja prvakinja Narodnog pozorišta u Beogradu, koja je scenu napustila na vrhuncu slave, dobiće spomen ploču na zgradi na Andrićevom vencu 8 u kojoj je živela do smrti.
Spomen ploču je uradio njen suprug, akademski slikar Dimitrije Diško Marić, a biće postavljena 28. marta u podne, na dan njenog rođenja, najavilo je Narodno pozorište.
Rođena u Starom Bečeju, Nevenka Urbanova je 1925. godine, posle audicije koju je prošla kod Milana Grola i Milana Kašanina, postala članica dramskog ansambla Narodnog pozorišta u Beogradu, u kojem je radila do penzionisanja. Status prvakinje Narodnog pozorišta stekla je 1936. godine.
Tokom duge i plodne karijere ostvarila je više od 150 uloga, od kojih su najznačajnije: Lola Montez (Opčinjeni kralj), Gospođica Alvares (Ono što se zove ljubav), Barunica Kasteli (Gospoda Glembajevi), Gospođa Erlin (Lepeza ledi Vindermir), Julija (Obožavana Julija), Serafina (Tetovirana ruža)...
Poslednju ulogu u pozorištu prihvatila je 1964. godine, kada je igrala Eleonoru u Mrožekovom “Tangu”, u režiji Miroslava Belovića u Jugoslovenskom dramskom pozorištu.
Imajući u vidu njen doprinos razvoju srpske pozorišne umetnosti i neprolazan trag koji je ostao sačuvan kod mnogobrojnih poklonika glume Nevenke Urbanove, Muzej pozorišne umetnosti Srbije i Savez dramskih umetnika Srbije dodelili su joj 1984. godine nagradu “Dobričin prsten” za životno delo.
Njen suprug Dimitrije Marić poklonio je Narodnom pozorištu bronzanu bistu te dramske umetnice, koju je 1940. uradio Dušan Jovanović Đukin, njen prvi suprug i prvi srpski vajar kubista. Takođe, Marić je Muzeju Narodnog pozorišta poklonio i njen portret koji je naslikao Jovan Bijelić posle odigrane uloge Lole Montez 1937. godine.
Nevenka Urbanova preminula je u Beogradu 7. januara 2007. u 98. godini, a prema njenoj izričitoj želji, vest o smrti saopštena je tek posle kremacije u prisustvu najuže rodbine.
Skrenula je prethodno pažnju javnosti 2001. godine, kada je objavila knjigu uspomena i portreta o kolegama “Svici koji slovima svetle”, kao i 2002. godine, kada je poklonila princu Aleksandru Karađorđeviću dve biste sa likom njegovog oca, kralja Petra Drugog, koje su decenijama bile skrivane u ateljeu slikara Riste Stijovića, a delo su Jovanovića Đukina.
Muzej pozorišne umetnosti Srbije priredio je bio 2008. godine, u čast te legendarne glumice, izložbu fotografija “Nevenka Urbanova - pozorišna diva” autorke Olga Marković. Tadašnji upravnik Narodnog pozorišta i dramski umetnik Predrag Ejdus istakao je da je gluma Urbanove “nije pripadala nijednom sistemu”, već su to bila “njena sopstvena otkrića, njene metaforičke odgonetke junakinja koje je igrala”.
“Taj neobični spoj devojčice i fatalne žene uvek je bio neponovljivost Urbanove… Bila je glumica koja je postavljala pred sebe najteže zahteve: zato su njene premijere bile pravi događaj”, istakao je tada Ejdus.
Teatrolog Jovan Ćirilov takođe je tada istakao da su je krasili neverovatan dar, inteligencija i elegancija. Dodajući da je Urbanova bila “simbol našeg građanskog pozorišta u trenutku kada je iz romantizma prelazilo u modernu”, Ćirilov je rekao da je Urbanova davala poseban pečat pozorištu posle Drugog svetskog rata, ali i da je “besmisleno penzionisana u periodu kada je još mogla da igra” (1956).
(SEEcult.org)
